Ostrva Pitkern
Ostrva Pitkern (engleski: The Pitcairn Islands, pitkernski: Pitkern Ailen), zvanično Ostrva Pitkern, Henderson, Duci i Oino, su grupa od četiri ostrva, od kojih je samo ostrvo Pitkern naseljeno. Ostrva se nalaze u južnom Tihom okeanu, deo su Polinezije, i poslednja su britanska kolonija na Pacifiku. Naziv su dobila po Robertu Pitkernu, mornaru koji je prvi ugledao ostrvo Pitkern, 1767. godine.
| Ostrva Pitkern Pitcairn Islands | |
|---|---|
 Zastava
 Grb
| |
Himna: Himna Pitkerna poznata kao Priđite blagosloveni (Come ye Blessed) | |
.svg) | |
| Glavni grad | Adamstaun |
| Službeni jezik | engleski, pitkernski |
| Vladavina | |
| Oblik države | britanske prekomorske teritorije |
| — Guverner | Viktorija Tredel |
| — Predsednik saveta ostrva | Džej Voren |
| Istorija | |
| | |
| Geografija | |
| Površina | |
| — ukupno | 47km² km2 (231) |
| Stanovništvo | |
| — 2013.[1] | 56 (243) |
| — gustina | 1 st./km2 |
| Ekonomija | |
| Valuta | Novozelandski dolar (NZD) |
| Ostale informacije | |
| Vremenska zona | UTC -8 |
| Internet domen | .pn |
| Pozivni broj | +64 |
Istorija uredi
Pitkern je najpoznatiji kao utočište za pobunjenike sa broda Baunti, i neke Tahićane koji su bili sa njima. Oni su se naselili na ostrvo 1790. i spalili brod, koji se još nazire pod vodom.
Ostrva Pitkern su britanska kolonija od 1838.
Stanovništvo uredi
Godine 1856, zbog prenaseljenosti na ostrvu, sve stanovništvo od 193 čoveka se preselilo na ostrvo Norfok, ali su se neki od njih vratili nazad. Rekordan broj stanovnika zabeležen je 1937. (233). Od tada se broj stanovnika smanjuje zbog iseljavanja.
Danas, sa devet porodica i manje od pedeset stanovnika, Pitkern je teritorija sa najmanje stanovnika u svetu.
Zvanično ostrvom upravlja Britanski Visoki komesar na Novom Zelandu. U praksi ostrvom upravlja predsednik lokalnog Saveta ostrva.
Zbog male populacije, tradicionalno postoje glasine o seksualnoj eksploataciji devojčica na ostrvu. Šest muškaraca je osuđeno zbog ovog krivičnog dela 2004.
Geografija uredi
Ostrva Pitkern čine produžetak geološkog arhipelaga Tuamotu, u Francuskoj Polineziji. Sastoje se od četiri ostrva: najvećeg Hendersona (uzdignuto koralno ostrvo), Pitkerna (vulkansko ostrvo), Oena (atol sa pet ostrvaca, od kojih jedno nosi naziv „Peščano ostrvo”) i ostrva Dusi (atola sa četiri ostrvaca).
Ostrva su formirana hlađenjem magme koja potiče iz „Vruće tačke Pitkern”. Ostrvo Pitkern je ostatak vulkanske kupe prvenstveno sastavljene od tufa, čija je severna strana uništena pod uticajem erozije.[2] Ono je jedino stalno naseljeno ostrvo sa glavnim naseljem Adamstaunom, koji leži unutar vulkanskog basena.[2]
Ostrvo Henderson pokriva skoro 86% ukupne kopnene površine teritorije. Odlikuje se gotovo nepristupačnom unutrašnjosti sa raznolikim životinjskim svetom. Uprkos oskudnoj slatkoj vodi, na njemu je moguća egzistencija ograničenog broja ljudi, ali je pristup ostrvu otežan zbog obale koja je prestavljena strmim krečnjačkim liticama prekrivenim oštrim koralima. 1988. godine ono je proglašeno UNESKO-vom svetskom baštinom.[3] Ostala ostrva su na udaljenosti većoj od 100 km i nisu naseljiva.
Ostrvo Pitkern nema stalni izvor vode, već tri sezonska izvora.[2]
| Ostrvo ili atol | Tip ostrva | Kopnena površina (km2) |
Ukupna površina (km2) |
Populacija 2020 |
Koordinate |
|---|---|---|---|---|---|
| Dusi | Atol† | 0.7 | 3.9 | 0 | 24° 40′ 28″ S 124° 47′ 10″ W / 24.67444° J; 124.78611° Z |
| Henderson | tektonski izdignuto koralno ostrvo | 37.3 | 37.3 | 0 | 24° 22′ 01″ S 128° 18′ 57″ W / 24.36694° J; 128.31583° Z |
| Oeno | Atol† | 0.65 | 16.65 | 0 | 23° 55′ 40″ S 130° 44′ 30″ W / 23.92778° J; 130.74167° Z |
| Pitkern | Vulkansko ostrvo | 4.6 | 4.6 | 50 | 25° 04′ 00″ S 130° 06′ 00″ W / 25.06667° J; 130.10000° Z |
| Ostrva Pitkern (sva ostrva) |
– | 43.25 | 62.45 | 50 | 23°55′40″ to 25°04′00″S, 124°47′10″ to 130°44′30″W |
† Uključuje priobalni, ravni deo grebena i lagunu atola.
-
Pogled sa istočne strane Pitkerna. -
Satelitska fotografija ostrva Pitkern. -
Mapa Pitkern arhipelaga. -
Pogled na zaliv Baunti.
Plodno zemljište je pogodno za gajenje citrusa, banana, šećerne trske i drugih kultura. Ostrvljani se bave još ribolovom, skupljanjem meda, i prodajom poštanskih maraka.
Ostrvo nema aerodrom niti luku. Do retkih brodova, koji dolaze do blizu ostrva, stiže se čamcima.
Reference uredi
- ^ Nacionalna agencija za statistiku
- ^ a b v Furey, Louise; Ash, Emma (2021). „'Old Stones for Cash'. The acquisition history of the Pitcairn stone tool collection in Auckland Museum”. Records of the Auckland Institute and Museum. 55 (55): 1—18. ISSN 0067-0464. S2CID 229674393. doi:10.32912/ram.2020.55.1. Pristupljeno 19. 4. 2021.
- ^ „Pitcairn Island: Island, Pacific Ocean”. Encyclopædia Britannica. 2015. Arhivirano iz originala 24. 11. 2015. g. Pristupljeno 20. 10. 2015.
