Ostružnica
Ostružnica je prigradsko naselje u gradskoj opštini Čukarica u gradu Beogradu. Prema popisu iz 2011. bilo je 4218 stanovnika.
Ostružnica | |
---|---|
Administrativni podaci | |
Država | Srbija |
Upravni okrug | Beogradski |
Opština | Čukarica |
Stanovništvo | |
— 2011. | 4218 |
Geografske karakteristike | |
Koordinate | 44° 43′ 25″ S; 20° 19′ 05″ I / 44.723666° S; 20.318166° I |
Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
Aps. visina | 94 m |
Ostali podaci | |
Poštanski broj | 11251 |
Pozivni broj | 011 |
Registarska oznaka | BG |
U Ostružnici se nalazi nekoliko spomenika kulture: Crkva Svetog Nikole, Janićevi dućani i Janićeva kafana. Postoji i železnička stanica, a osnovna škola je jedna od najstarijih u Beogradu i postoji u kontinuitetu od 1805. godine.
Istorija
urediPodaci o Ostružnici mogu se naći još na starim geografskim kartama iz 18. veka. Na dvema austrijskim kartama beogradske okoline (iz 1722. i iz 1788. godine) locirana je isto kao i danas u donjem toku Ostružničke reke sa kućama ušorenim uz nekadašnji glavni drum. Navedene karte ukazuju da je centar sela bio gde i danas, na početku današnje Karađorđeve ulice. Zahvaljujući geografskom položaju i činjenici da se od 1739. do 1914. godine nalazila prvobitno na samoj austrijskoj granici, a kasnije u njenoj neposrednoj blizini, Ostružnica je imala sve uslove da se razvija kao trgovački centar. O trgovačkom značaju naselja govori i podatak da je 1823. godine podignuta kneževa mehana, zgrada koja je za srpsku provinciju tog vremena predstavljala luksuzno zdanje, ali ova građevina nije sačuvana.
Pre ulaska austrijskih trupa u Srbiju (1718.) u njoj nije bilo rimokatolika, ali su Austrijanci odmah otpočeli kolonizaciju sa Nemcima katolicima iz mnogih prenaseljenih mesta. Prvi kolonisti su došli u selo Ostružnicu, koju su nazvali Osterbah. Kada su Turci proterali Austrijance iz tih krajeva i primorali ih da potpišu Požarevački mir 1739., svi Nemci i katolički sveštenici su se povukli sa svojom vojskom.[1]
U rečniku Karađorđeve Srbije iz 1804–1813. godine upisana je kao varošica, dok je kao posebno naselje upisana Ostružnička skela. Prema popisu naselja Beogradskog pašaluka iz 1818. godine u Ostružnici je postojala 71 kuća i 178 „aračkih glava” (odraslih stanovnika koji plaćaju porez). Po broju domova Ostružnica je u to vreme spadala među najveća naselja Beogradske nahije. Tokom 19. veka broj domova u Ostružnici je narastao, pa je 1821. godine zabeleženo 89 domova, a već 1875 narastao je na oko 120.
Ostružnica se u istoriji Srbije vezuje za početak parlamentarizma, jer je 21. marta 1804. upravo ovde održana prva Narodna skupština koju je sazvao Karađorđe. Godine 1805. je otvorena osnovna škola (danas nosi ime „Karađorđe“), jedna od prvih u Beogradskoj nahiji s nastavom na srpskom jeziku. Škola u kontinuitetu radi do danas. Nešto kasnije, 1806. godine u Ostružnici je potpisana molbenica sultanu.[2]
Gradski saobraćaj
urediDo naselja se gradskim prevozom može stići:
- Linija 91 Beograd na vodi — Ostružnica /Novo naselje/[3]
- Linija 92 Beograd na vodi — Ostružnica /Karaula/[4]
- Linija 551 Beograd na vodi — Sremčica[5]
- Linija 553 Beograd na vodi — Rucka[6]
Demografija
urediU naselju Ostružnica živi 3207 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,9 godina (38,9 kod muškaraca i 40,9 kod žena). U naselju ima 1219 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,22.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
|
|
m | ž |
|||
? | 6 | 7 | ||
80+ | 18 | 39 | ||
75—79 | 30 | 57 | ||
70—74 | 95 | 108 | ||
65—69 | 129 | 128 | ||
60—64 | 108 | 123 | ||
55—59 | 81 | 95 | ||
50—54 | 149 | 152 | ||
45—49 | 197 | 194 | ||
40—44 | 158 | 147 | ||
35—39 | 124 | 110 | ||
30—34 | 125 | 144 | ||
25—29 | 134 | 134 | ||
20—24 | 147 | 148 | ||
15—19 | 128 | 145 | ||
10—14 | 117 | 99 | ||
5—9 | 95 | 91 | ||
0—4 | 96 | 71 | ||
Prosek : | 38,9 | 40,9 |
| ||||||||||||||||||||||||
|
Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
---|---|---|---|---|---|---|
Muški | 1.629 | 495 | 1.024 | 73 | 35 | 2 |
Ženski | 1.731 | 368 | 1.028 | 269 | 65 | 1 |
UKUPNO | 3.360 | 863 | 2.052 | 342 | 100 | 3 |
Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
---|---|---|---|---|---|
Muški | 766 | 29 | 0 | 1 | 200 |
Ženski | 628 | 13 | 0 | 1 | 117 |
UKUPNO | 1.394 | 42 | 0 | 2 | 317 |
Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
Muški | 53 | 71 | 170 | 13 | 92 |
Ženski | 6 | 16 | 145 | 34 | 32 |
UKUPNO | 59 | 87 | 315 | 47 | 124 |
Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
Muški | 7 | 30 | 35 | 8 | 16 |
Ženski | 25 | 36 | 30 | 41 | 88 |
UKUPNO | 32 | 66 | 65 | 49 | 104 |
Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
Muški | 27 | 0 | 0 | 14 | |
Ženski | 35 | 1 | 0 | 8 | |
UKUPNO | 62 | 1 | 0 | 22 |
Galerija slika
uredi-
Put za Ostružnicu iz Žarkova
-
Ulaz u naselje
-
Pogled sa puta Ostružnica - Umka
-
Staro groblje pored crkve
-
Janićevi dućani, spomenik kulture
-
Bračni par Kosta i Sofija Janić
Izvori
uredi- ^ Durković - Jakšić 1990, str. 13, 14, 25.
- ^ Janićeva kafana. Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda. Pristupljeno 8. 5. 2018.
- ^ „GSP Beograd, linija 91”. www.gsp.rs. 09. 04. 2022. Pristupljeno 2022-04-09.
- ^ „GSP Beograd, linija 92”. www.gsp.rs. 09. 04. 2022. Pristupljeno 2022-04-09.
- ^ „GSP Beograd,linija 551”. www.gsp.rs. 09. 04. 2022. Pristupljeno 2022-04-09.
- ^ „GSP Beograd, linija 553”. www.gsp.rs. 09. 04. 2022. Pristupljeno 2022-04-09.
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
Literatura
uredi- Durković - Jakšić, Ljubomir (1990). Srbija i Vatikan, 1804.-1918. Žičko i šumadijsko vladičanstvo.