Википедија

Ostružnica

Ostružnica je prigradsko naselje u gradskoj opštini Čukarica u gradu Beogradu. Prema popisu iz 2011. bilo je 4218 stanovnika.

Ostružnica
Administrativni podaci
DržavaSrbija
Upravni okrugBeogradski
OpštinaČukarica
Stanovništvo
 — 2011.Rast 4218
Geografske karakteristike
Koordinate44° 43′ 25″ S; 20° 19′ 05″ I / 44.723666° S; 20.318166° I / 44.723666; 20.318166
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina94 m
Ostružnica na karti Srbije
Ostružnica
Ostružnica
Ostružnica na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj11251
Pozivni broj011
Registarska oznakaBG
Osnovna škola u Ostružnici, osnovana 16. jula 1805. godine. Na slici je nova, savremena zgrada
Tabla na zidu Doma kulture:
„Na ovom mestu, božjom blagošću i voljom naroda, održana je prva Narodna skupština od 3. do 15. maja 1804. godine, na kojoj je utemeljena nova Srbija.
Građani Ostružnice i Skupština opštine Čukarica”

U Ostružnici se nalazi nekoliko spomenika kulture: Crkva Svetog Nikole, Janićevi dućani i Janićeva kafana. Postoji i železnička stanica, a osnovna škola je jedna od najstarijih u Beogradu i postoji u kontinuitetu od 1805. godine.

Istorija uredi

Podaci o Ostružnici mogu se naći još na starim geografskim kartama iz 18. veka. Na dvema austrijskim kartama beogradske okoline (iz 1722. i iz 1788. godine) locirana je isto kao i danas u donjem toku Ostružničke reke sa kućama ušorenim uz nekadašnji glavni drum. Navedene karte ukazuju da je centar sela bio gde i danas, na početku današnje Karađorđeve ulice. Zahvaljujući geografskom položaju i činjenici da se od 1739. do 1914. godine nalazila prvobitno na samoj austrijskoj granici, a kasnije u njenoj neposrednoj blizini, Ostružnica je imala sve uslove da se razvija kao trgovački centar. O trgovačkom značaju naselja govori i podatak da je 1823. godine podignuta kneževa mehana, zgrada koja je za srpsku provinciju tog vremena predstavljala luksuzno zdanje, ali ova građevina nije sačuvana.

Pre ulaska austrijskih trupa u Srbiju (1718.) u njoj nije bilo rimokatolika, ali su Austrijanci odmah otpočeli kolonizaciju sa Nemcima katolicima iz mnogih prenaseljenih mesta. Prvi kolonisti su došli u selo Ostružnicu, koju su nazvali Osterbah. Kada su Turci proterali Austrijance iz tih krajeva i primorali ih da potpišu Požarevački mir 1739., svi Nemci i katolički sveštenici su se povukli sa svojom vojskom.[1]

U rečniku Karađorđeve Srbije iz 1804–1813. godine upisana je kao varošica, dok je kao posebno naselje upisana Ostružnička skela. Prema popisu naselja Beogradskog pašaluka iz 1818. godine u Ostružnici je postojala 71 kuća i 178 „aračkih glava” (odraslih stanovnika koji plaćaju porez). Po broju domova Ostružnica je u to vreme spadala među najveća naselja Beogradske nahije. Tokom 19. veka broj domova u Ostružnici je narastao, pa je 1821. godine zabeleženo 89 domova, a već 1875 narastao je na oko 120.

Ostružnica se u istoriji Srbije vezuje za početak parlamentarizma, jer je 21. marta 1804. upravo ovde održana prva Narodna skupština koju je sazvao Karađorđe. Godine 1805. je otvorena osnovna škola (danas nosi ime „Karađorđe“), jedna od prvih u Beogradskoj nahiji s nastavom na srpskom jeziku. Škola u kontinuitetu radi do danas. Nešto kasnije, 1806. godine u Ostružnici je potpisana molbenica sultanu.[2]

Gradski saobraćaj uredi

Do naselja se gradskim prevozom može stići:

Demografija uredi

U naselju Ostružnica živi 3207 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,9 godina (38,9 kod muškaraca i 40,9 kod žena). U naselju ima 1219 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,22.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija[7]
Godina Stanovnika
1948. 2.304
1953. 2.663
1961. 3.840
1971. 4.016
1981. 4.060
1991. 3.787 3.633
2002. 3.929 4.079
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[8]
Srbi
  
 3.791 96,48%
Jugosloveni
  
 25 0,63%
Crnogorci
  
 22 0,55%
Hrvati
  
 12 0,30%
Makedonci
  
 3 0,07%
Slovenci
  
 2 0,05%
Česi
  
 1 0,02%
Slovaci
  
 1 0,02%
Rusi
  
 1 0,02%
Romi
  
 1 0,02%
Nemci
  
 1 0,02%
Muslimani
  
 1 0,02%
Mađari
  
 1 0,02%
Bošnjaci
  
 1 0,02%
nepoznato
  
 42 1,06%


Stanovništvo prema polu i starosti[9]
m
ž
? 6
  
  
 7
80+ 18
  
  
 39
75—79 30
  
  
 57
70—74 95
  
  
 108
65—69 129
  
  
 128
60—64 108
  
  
 123
55—59 81
  
  
 95
50—54 149
  
  
 152
45—49 197
  
  
 194
40—44 158
  
  
 147
35—39 124
  
  
 110
30—34 125
  
  
 144
25—29 134
  
  
 134
20—24 147
  
  
 148
15—19 128
  
  
 145
10—14 117
  
  
 99
5—9 95
  
  
 91
0—4 96
  
  
 71
Prosek : 38,9 40,9
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 488 676 1.138 1.167 1.132 1.010 1.219
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 177 264 248 296 138 73 18 4 1 0 3,22
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 1.629 495 1.024 73 35 2
Ženski 1.731 368 1.028 269 65 1
UKUPNO 3.360 863 2.052 342 100 3
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 766 29 0 1 200
Ženski 628 13 0 1 117
UKUPNO 1.394 42 0 2 317
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 53 71 170 13 92
Ženski 6 16 145 34 32
UKUPNO 59 87 315 47 124
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 7 30 35 8 16
Ženski 25 36 30 41 88
UKUPNO 32 66 65 49 104
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 27 0 0 14
Ženski 35 1 0 8
UKUPNO 62 1 0 22

Galerija slika uredi

Izvori uredi

  1. ^ Durković - Jakšić 1990, str. 13, 14, 25.
  2. ^ Janićeva kafana. Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda. Pristupljeno 8. 5. 2018. 
  3. ^ „GSP Beograd, linija 91”. www.gsp.rs. 09. 04. 2022. Pristupljeno 2022-04-09. 
  4. ^ „GSP Beograd, linija 92”. www.gsp.rs. 09. 04. 2022. Pristupljeno 2022-04-09. 
  5. ^ „GSP Beograd,linija 551”. www.gsp.rs. 09. 04. 2022. Pristupljeno 2022-04-09. 
  6. ^ „GSP Beograd, linija 553”. www.gsp.rs. 09. 04. 2022. Pristupljeno 2022-04-09. 
  7. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  8. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  9. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

 
Ostružnica na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Остружница&oldid=27683425”