Pero Slijepčević
Pero Slijepčević (Samobor kod Gacka, 12. jun 1888 — Beograd, 13. decembar 1964) bio je srpski književni istoričar.
| Pero Slijepčević | |
|---|---|
 Pero Slijepčević | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 12. jun 1888. |
| Mesto rođenja | Samobor kod Gacka, |
| Datum smrti | 13. decembar 1964. (76 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, SFR Jugoslavija |
Obrazovanje uredi
Posle završene gimnazije u Mostaru opredelio se za studije germanistike i filozofije na Bečkom univerzitetu. Obrazovanje je upotpunio doktoratom na univerzitetu u Friburgu u Švajcarskoj s tezom o budizmu u nemačkoj književnosti, 1917. godine.[1]
Učešće u oslobodilačkim ratovima uredi
U Balkanskim ratovima bio dobrovoljac u crnogorskoj vojsci, a za vreme Prvog svetskog rata je bio aktivni zastupnik stavova srpske države u emigraciji.[2]
Profesorska karijera uredi
Bio je sekretar sarajevskog Srpskog prosvjetno kulturnog društva (SPKD) „Prosvjeta“, a zatim profesor Velike medrese u Skoplju, a zatim je postao honorarni univerzitetski profesor 1927. godine, a naredne je postao i vanredni profesor skopskog Filozofskog fakulteta. Redovni profesor germanistike na istom faklutetu postaje 1938. godine. Početkom Drugog svetskog rata prelazi na Beogradski univerzitet.
U vreme okupacije je bio penzionisan, ali je posle završetka rata ponovo vraćen na Beogradski univerzitet na kojem je završio radni vek 1958. godine, kao šef katedre za nemački jezik i književnost Filozofskog fakulteta u Beogradu. Smatra se jednim od najboljih germanista koje je srpska kultura ikada imala.[2]
Uživao je veliki ugled u svome vremenu i, kao izvorni mislilac, vršio snažan uticaj u mnogim oblastima intelektualnog života. Slijepčević je jedan od najboljih germanista koga je srpska nauka o književnosti imala. Pored glavne germanističke studije o Šileru, zatim rasprava o Geteu, Hakneu, Tomasu Manu, napisao je niz istorijskih pregleda o značajnim periodima u nemačkoj književnosti; raspravljao je o renesansi i prosvetiteljstvu, o klasici, humanizmu... Srpsku misao o književnosti Slijepčević je dvostruko unapredio. S jedne strane, omogućio je pouzdan prodor modernih metoda u burne rasprave o našem nasleđu, a s druge uveo kombinovani pristup koji ispituje dijalog različitih civilizacija.
Osim toga, njegovom političkom, istorijskom i kulturno-prosvetnom radu nema ravnog ne samo u tzv. omladinskoj generaciji pred Prvi svetski rat, već i uopšte u srpskoj kulturi. On je i jedan od najznačajnijih predstavnika Mlade Bosne. čiju će ideologiju i političke vizije uobličiti u faktičko-istorijski reljef i pritom izreći i napisati najtužnije i najlepše reči o junaštvu i žrtvi njenih mnogih neimenovanih junaka.
Spajao je evropsku modernu misao o umetnosti sa etičkim i patrijarhalnim vrednostima. Evropska kultura je predstavljala red, racionalnost, pamet - a domaća, bliske emocije.[3]
Književna dela uredi
Pisao je studije i eseje, O savremenom vaspitanju naroda, o Luči mikrokozma, Tomasu Manu, Hermanu Vendlu. Najznačajnije delo o pitanjima domaće književnosti su Sabrani ogledi, objavljeni u Beogradu 1956. godine.
Najznačajniji njegov rad u oblasti germanistike je Šiler u Jugoslaviji, a pisao je i o Geteovom odnosu prema srpskohrvatskoj narodnoj poeziji.
Njegova sabrana dela su objavljena 2013. godine u deset tomova.[1]
Reference uredi
- ^ a b Objavljena sabrana dela Pera Slijepčevića („Politika“, 6. oktobar 2013)
- ^ a b „Prvi Srbin među Nemcima („Blic“, 15. decembar 2013)” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 19. 12. 2013. g. Pristupljeno 18. 12. 2013.
- ^ Objavljena sabrana dela Pera Slijepčevića : Kultura : POLITIKA
Literatura uredi
- Sveska Filološkog fakulteta (sveska posvećena Peri Slijepčeviću), 1966.
- Tekst dr. Miljana Mojaševića, univ. prof. u Beogradu, u Enciklopediji Jugoslavije JLZ Zagreb 1968. pp. 226
- Sabrana djela Pera Slijepčevića Arhivirano na sajtu Wayback Machine (21. januar 2015), Uredili Radovan Vučković i Stevo Ćosović, Svet knjige, Beograd, 2013.
Spoljašnje veze uredi
- Nova Zora: Aleksa Buha: Jugoslovenstvo Pera Slijepčevića (jezik: srpski)
- Nova Zora: Aleksa Buha: Narodnjaštvo Pera Slijepčevića (jezik: srpski)
