Prozor (Hercegovačko-neretvanski kanton)
Prozor je gradsko naselje i sjedište opštine Prozor-Rama u južnom delu Bosne i Hercegovine, na krajnjem sjeverozapadu Hercegovine, i to u onom njenom delu, koji je širim područjem ušća rijeke Rame izlazio iz Bosne na obale Neretve, tačnije prelazio u Hercegovinu. Danas nema ovog ušća a i Rama, čiji je gornji tok prekrilo Ramsko jezero, a donji tok i ušće Jablaničko jezero, je skoro nestala. Područje današnje prozorske opštine uokvireno je visokim i teško prohodnim planinama (Makljen, Raduša, Vran, Ljubuša, Čvrsnica). Posebno je nepristupačan vrletni masiv planine Čvrsnice, koji ovaj kraj okružuje sa njegove južne strane. Nešto prohodnije i niže planine su prema zapadu i sjeveru, pa su se tuda protezali glavni putevi koji su ovaj kraj povezali sa drugim mestima. Uz vodene tokove, pogotovo rijeke Rame, bile su smještene ne baš brojne i prostrane, ali vrlo plodne doline, od kojih je najveća i najplodnija bila ona u gornjem toku Rame. Danas, skoro čitavu ovu dolinu prekriva Ramsko jezero. Konfiguracija tla prozorske opštine prouzrokovala je da se neka njena sela nalaze se na svega 300, pa i manje, a neka iznad 900 metara nadmorske visine. Klimatski uslovi nisu surovi zahvaljujući uticaju mediteranske klime, koja prodire dolinom rijeke Neretve i Rame. Zbog toga je čitav ovaj kraj vrlo prijatan i pitom.
Prozor | |
|---|---|
 | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Federacija Bosne i Hercegovine |
| Kanton | Hercegovačko-neretvanski kanton |
| Opština | Prozor-Rama |
| Stanovništvo | |
| — 2013. |  3.367 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 43° 49′ 23″ S; 17° 36′ 28″ I / 43.82304° S; 17.60783° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
  Prozor Prozor na karti Bosne i Hercegovine | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 88440 |
| Pozivni broj | 036 |
Istorija
urediDrugi svetski rat
urediFra Mladen Lutić, gvardijan iz Šćita, srez Prozor aktivno je učestvovao u ustaškom pokretu i bio jedan od organizatora ustaša u tom srezu. Nepomirljiv protivnik Srba, nije se mogao uzdržati a da i na crkvenim zborovima ne istakne „kako treba sve Srbe pobiti“ u Vukovskom i Ravnom i njihova dobra prisvojiti.[1]
Stanovništvo
urediPo poslednjem službenom popisu stanovništva iz 1991. godine, opština Prozor je imala 19.760 stanovnika, raspoređenih u 56 naseljenih mesta.
| Sastav stanovništva – naselje Prozor | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[2] | 1991. | 1981.[3] | 1971.[4] | ||||
| Ukupno | 3 367 (100,0%) | 3 566 (100,0%) | 2 220 (100,0%) | 1 380 (100,0%) | |||
| Hrvati | 2 217 (65,84%) | 1 199 (33,62%) | 610 (27,48%) | 263 (19,06%) | |||
| Bošnjaci | 1 130 (33,56%) | 2 199 (61,67%)1 | 1 448 (65,23%)1 | 1 019 (73,84%)1 | |||
| Muslimani | 9 (0,267%) | – | – | – | |||
| Neizjašnjeni | 4 (0,119%) | – | – | – | |||
| Srbi | 2 (0,059%) | 39 (1,094%) | 42 (1,892%) | 51 (3,696%) | |||
| Nepoznato | 2 (0,059%) | – | – | – | |||
| Bosanci | 1 (0,030%) | – | – | – | |||
| Bosanci i Hercegovci | 1 (0,030%) | – | – | – | |||
| Ostali | 1 (0,030%) | 36 (1,010%) | 4 (0,180%) | 13 (0,942%) | |||
| Jugosloveni | – | 93 (2,608%) | 112 (5,045%) | 30 (2,174%) | |||
| Crnogorci | – | – | 3 (0,135%) | 3 (0,217%) | |||
| Slovenci | – | – | 1 (0,045%) | – | |||
| Albanci | – | – | – | 1 (0,072%) | |||
- 1 Na popisima od 1971. do 1991. Bošnjaci su popisivani uglavnom kao Muslimani.
Vidi još
urediReference
uredi- ^ Najveći zločini sadašnjice: patnje i stradanje srpskog naroda u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj od 1941-1945, Dr. Dragoslav Stranjaković, Gornji Milanovac, Dečje novine (1991), str. 376
- ^ „Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik”. popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano iz originala 7. 4. 2021. g. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 22. 10. 2015.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 22. 10. 2015.
