Rudolf Hribernik
Rudolf Hribernik Svarun (Horjul, kod Ljubljane, 10. april 1921 — Logatec, 10. januar 2002), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-pukovnik JNA, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Slovenije i narodni heroj Jugoslavije.
| rudolf hribernik | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Rudolf Hribernik Svarun | ||||||||||
| Lični podaci | ||||||||||
| Datum rođenja | 10. april 1921. | |||||||||
| Mesto rođenja | Horjul, kod Ljubljane, | |||||||||
| Datum smrti | 10. januar 2002. (80 god.) | |||||||||
| Mesto smrti | Logatec, Slovenija | |||||||||
| Profesija | vojno lice | |||||||||
| Delovanje | ||||||||||
| Član KPJ od | juna 1942. | |||||||||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | |||||||||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija | |||||||||
| Čin | general-pukovnik | |||||||||
| Heroj | ||||||||||
| Narodni heroj od | 21. jul 1953. | |||||||||
| Odlikovanja |
| |||||||||
Biografija uredi
Rudolf Hribernik rođen je 10. aprila 1921. godine u Horjulu, kod Ljubljane. Potiče iz radničke porodice. Pre rata je bio radnik ciglane u Vrhniki, a povremeno je radio i na drugim sezonskim radovima. Učio je kamenorezački zanat u Ljubljani, ali je, neposredno pred ispit za kvalifikovanog radnika, otišao u partizane. Osnovnu školu završio je u Horjulu, a zanatsku u Ljubljani.
Narodnooslobodilački rat uredi
U jesen 1941. godine povezao se s organizatorima pokreta otpora. Uskoro je postao jedan od najaktivnijih među njima. Raznosio je i širio propagandni materijal Osvobodilne fronte, skupljao novčane priloge za OF, pridobivao nove saradnike i simpatizere Narodnooslobodilačkog pokreta, skupljao oružje, municiju i hranu za prve partizanske čete.
Zbog aktivnog delovanja u NOB-u, okupatoru je postajao sve sumnjiviji, pa je zato prvih dana decembra 1941. godine prešao u ilegalnost. U partizane je otišao 6. januara 1942. godine, u Samotorsku četu, koja je operisala u okolini Horjula. S tom četom se, zatim, uključio u bataljon Ljube Šercera na Kožljeku, iznad Borovnice. Bataljon, koji je imao oko 140 dobro naoružanih boraca, napao je 2. februara 1942. godine italijansku posadu na železničkoj stanici Verd, kod Borovnice. Partizani su ranili šest i zarobili tri italijanska vojnika. U napadu je učestvovao i Svarun, koji je posle te akcije otišao, s delom bataljona, u okolinu Kočevja u Ribnički logor. Kasnije je bio dodeljen karauli Toneta Zalara Žana u Iški, preko kojeg je održavana veza s Ljubljanom.
Juna 1942. godine prešao je u Dolomite i uključio se u 4. bataljon Notranjskog odreda, gde je postao mitraljezac, zatim desetar, komandir voda, komandir Druge, a zatim Prve čete Prvog bataljona, te konačno komandant Prvog bataljona Dolomitskog odreda. Član Komunističke partije Jugoslavije postao je juna 1942. godine.
Učestvovao je u gotovo svim značajnim borbama Četvrtog bataljona Notranjskog odreda i, kasnije, Prvog dolomitskog odreda do njegovog rasformiranja. Krajem aprila 1943. godine, u napadu na Nemce kod Motocka, nedaleko od Polhovog Gradca i u Zalogu, iznad Polhovog Gradca, u sukobu s Italijanima i belogardistima u okolini Dobrave, Toškoga Čela, Babne gore, Ključa, Ligojne i ostalo. U svim borbama se pokazao kao hrabar, snalažljiv i predan borac. To je naročito dokazao u hajki od 17. do 21. marta 1943. godine, koju su protiv Dolomitskog odreda i oslobođene teritorije Dolomitske republike organizovali i izveli Italijani i belogardisti.
U borbama protiv nadmoćnog neprijatelja, Dolomitski odred je pretrpeo teške gubitke. Svarun se sa svojim bataljonom probio iz neprijateljskog obruča i neprijatelju naneo gubitke. Iz Dolomitskog odreda Svarun je otišao u Drugu slovenačku Šercerovu brigadu, gde je prvo bio zamenik, a zatim komandant Drugog bataljona brigade. U toj brigadi je ostao do kapitulacije Italije.
U danima kapitulacije Italije, 10. septembra 1943. godine, od novodošlih Ljubljančana formirana je na Golom, Ljubljanska brigada. U brigadu je uključen niz iskusnih boraca za rukovodeće funkcije. Svarun je postao prvi komandant Ljubljanske brigade. Po nalogu Glavnog štaba NOV i PO Slovenije, ponovo je otišao u Dolomite, i oktobra 1943. godine formirao Drugi dolomitski odred, te bio komandant toga Odreda do njegovog rasformiranja i uključivanja u Treću alpsku operativnu zonu, krajem oktobra 1943. godine.
Zatim je postao prvo načelnik, pa onda komandant Sedme slovenačke brigade „France Prešeren“. Brigadu je vodio do sredine 1944. godine. Vrlo teške borbe brigada je vodila naročito u okolini Ratitovca, u novembarskoj nemačkoj ofanzivi 1943. godine. Značajne akcije bile su višestruko rušenje železničke pruge između Škofje Loke, Kranja i Radovljice i između Šempetra i Divače, te borbe na Lavtarskom vrhu, na Mohoru, na Žirovskom i Cerkljanskom vrhu, te oko Idrije i Hotedršice. U to vreme je brigada, pod Svarunovom komandom, uništila neprijateljske položaje u Kamnoj Gorici, u Ribnu i Koritnu.
Svarun je bio dva puta ranjen — prvi put teško, decembra 1943, blizu Škofje Loke, a drugi put u leto 1944. godine, u borbama 31. divizije protiv Nemaca na Jelovici. Septembra 1944. godine postao je načelnik, a zatim zamenik komandanta 31. divizije. Na toj dužnosti je bio samo oko mesec dana, jer je već oktobra poslan u Višu vojnu akademiju „Vorošilov“, u Sovjetski Savez.
Posleratna karijera uredi
Kraj rata ga je zatekao u Sovjetskom Savezu. Posle završene Akademije, oktobra 1945. godine, vratio se u Jugoslaviju i postao komandant 17. divizije JA u Radovljici, zatim pomoćnik komandanta Vojne mornarice za obalnu odbranu u Splitu. Posle je bio nekoliko mjeseci u Generalštabu JNA u Beogradu, a od 1951. do jeseni 1955. godine načelnik 21. korpusa u Mostaru. Za to vreme je završio Višu vojnu akademiju u Beogradu.
Od jeseni 1955. do jeseni 1961. godine bio je komandant 53. divizije u Titovom Užicu, a zatim komandant Druge proleterske divizije u Nišu. U međuvremenu je završio kurs operatike pri Višoj vojnoj akademiji u Beogradu. U jesen 1963. godine preuzeo je dužnost komandanta Zagrebačkog vojnog okruga, a u jesen 1965. dužnost komandanta Skopskog vojnog okruga.
U proleće 1966. gdine postavljen je za sekretara narodne odbrane Slovenije a potom je, iz zdravstvenih razloga otišao u penziju. Posle odlaska u penziju, bio je zaposlen u fabrici „Iskra“ u Kranju, kao savetnik za vojni program proizvodnje. Skupljao je gradivo i napisao knjigu „Dolomiti u NOB“, 1973. godine.
1. januara 1974. godine ponovo je aktiviran i postavljen za komandanta Glavnog štaba Slovenije za SLO. U toku rata je bio član brigadnog i divizijskog komiteta, a posle rata član divizijskog, korpusnog komiteta, komiteta područja i član opunomoćstva SK u JNA.
Kao sekretar za narodnu odbranu Slovenije, bio je član Konferencije SK Slovenije, a kao penzioner sekretar treće osnovne organizacije SK „Boris Kidrič“ za Bežigradom, u Ljubljani. Bio je Član Centralnog komiteta SK Slovenije.
U čin pukovnika je preveden decembra 1947, u čin general-majora decembra 1957, u čin general-potpukovnika decembra 1964, a u čin general-pukovnika decembra 1974. godine.
Poginuo je 10. januara 2002. godine u saobraćajnoj nezgodi na auto-putu kod Logatca.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. godine. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 21. jula 1953. godine.
Literatura uredi
- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.