Srbi u Francuskoj
Srba u Francuskoj danas ima oko 120.000. Oni se nalaze uglavnom u regionima Pariz, Lion, Grenobl, Belfort, Miluz, Monbelijar i Strazbur.
 | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Ukupna populacija | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 120.000 [1] | |||||||||||||
| Regioni sa značajnom populacijom | |||||||||||||
| uglavnom Pariz, Grenobl, Lion | |||||||||||||
| Jezici | |||||||||||||
| francuski i srpski | |||||||||||||
| Religija | |||||||||||||
| pravoslavlje | |||||||||||||
| Srodne etničke grupe | |||||||||||||
| Srpska dijaspora | |||||||||||||
Istorija uredi
Prvi talas Srba u Francuskoj došao je zajedno sa ostalim južnim Evropljanima (Italijani, Španci, Portugalci, Grci). Većina Srba, međutim, došla je u tokom 1960-ih i 1970-ih, neki su takođe došli kasnije kao izbeglice Jugoslovenskih ratova 1990-ih. Manji deo Srba u Francuskoj su potomci doseljenika iz perioda posle Prvog svetskog rata.
Srbi u Parizu uredi
U Parizu je bilo Srba u 19. veku koji su se školovali po tamošnjim univerzitetima. Bilo ih je 1886. godine toliko da su osnovali "Srpsku čitaonicu" u Parizu. Čitaonica je bila uređena na adresi: Paris, 128. Rue St. Germain, a njen Odbor su činili: prof. David Savić, Tihomilj Jovanović pravnik i Špiro B. Poznanović novinar.[2] Ta čitaonica je lepo napredovala, a dobijala je više srpskih listova i časopisa besplatno. Premestila je svoje sedište na novu adresu: Paris, Rue Dolomien 3. O srpskoj čitaonici se piše (ali kao taze osnovanoj!?) i februara 1899. godine, na adresi: Salle de lecture Serbe s Rue Jean de Beauvais, Paris.[3]
Pravnik Janićije Drobnjak profesor na Pravnom fakultetu u Parizu, umro je tamo 1899. godine. Upamćen je po drami u pet činova "Poslednji despot", koja je svojevremeno igrana u beogradskom Narodnom pozorištu. Objavljivao je i u listovima, poput "Gimnazijalac"-a - prvo delo zvano "Pustinjak".[4]
Među Srbima u Parizu je Živko Vlahović koji se bavi prevođenjem književnih dela sa srpskog na francuski jezik i slavistikom.[5]
U Nici je, po navodima Delfe Ivanić, u vreme Prvog svetskog rata, bilo 7 srpskih malih kafana gde se hranio, uglavnom srpski svet. Tada je osnovano i jedno srpsko žensko udruženje „L komite de dam Serb“ za čiju je predsednicu izabrana g-đa Stana Lozanić (supruga Sime Lozanića), a za podpredsednice Mara Marka Trifkovića (supriga Marka Trifkovića) i Delfa Ivanić. Cilj udruženja je bilo pomaganje srpskim siromašnim izbeglicama, koji su se našli u tuđini, bez dovoljno novca. Prodavale su lutke obučene u srpske narodne nošnje, u Nici i u Lionu, a deo su slale u Pariz i Ameriku. Organizovale su i izložbu slika Paška Vučetića i dr. Kancelarija im je bila u jednoj sobi konzulata. U Nici je tada postojao i internat srpske ženske dece. [6]
Delfa Ivanić i Stana Lozanić su u kući Svetolika Radovanovića u Parizu 1916. godine osnovale društvo sa nazivom „Komitet srpskih žena u Parizu“. Cilj je bilo pomaganje srpskih izbeglica i slanje paketa zarobljenicima. Bile su dve predsednice: Đurđina Pašić i Blanša Vesnić. Tada je tu postojalo i društvo „La Nation Serbe eu France“. Članovi društva su bili i neki ugledni Francuzi: Viktor Berar, Emil Oman, Stefan Žan-Mari Pišon ... La Patrie Serbe je bio časopis Srba u Parizu koji je izlazio od oktobra 1916. do decembra 1918. na francuskom jeziku. Urednik je bio Dragomir Ikonić. [7]
Poznati Srbi u Francuskoj uredi
- Ivan Đaja, biolog i fiziolog, profesor i rektor Univerziteta u Beogradu, redovni član Srpske akademije nauka i umetnosti i osnivač Fiziološkog zavoda (1910) i prve Katedre za fiziologiju među Južnim Slovenima
- Draga Garašanin, arheolog
- Jovan Deroko, aktivni kapetan II klase Jugoslovenske vojske
- Mladen Žujović, srpski pravnik i političar, četnički potpukovnik
- Mihailo Marinković, pilot lovačkih aviona
- Petar-Pjer Marinović, pilot lovačkih aviona
- Bojan Zulfikarpašić, džez pijanista
- Vladimir Veličković, slikar
- Branko Milanović, ekonomista
- Kristina Mladenović, teniserka
- Sonja Mugoša, klizačica u umetničkom klizanju
- Aleksandar Josipović, profesionalni plesač
- Aleksandar Petrović, reditelj i filmski teoretičar
- Ljubomir Popović, slikar
- Filip Hristić, kneževski predstavnik tj. predsednik 17. vlade Srbije, ministar inostranih dela, ministar prosvete, guverner Narodne banke, stalni ambasador Srbije u Carigradu, Beču, Berlinu i Londonu, počasni član Srpske kraljevske akademije
- Nikola Karabatić, rukometaš
- Luka Karabatić, rukometaš
- Andrej Golić, rukometaš
- Irena Pavlović, teniserka
- Ludovik Radosavljević, profesionalni ragbista
- Aljoša Josić, arhitekta
- Brižit Konjović, Mis Pariza i predstavnica Francuske na takmičenju Mis univerz 1978.
- Sima S. Mraović, srpski pesnik, dramski pisac i lobista
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Dijaspora može da promeni Srbiju politika.rs
- ^ "Zastava", Novi Sad 1886. godine
- ^ "Zastava", Novi Sad 1899. godine
- ^ "Carigradski glasnik", Carigrad 1899. godine
- ^ Živko širi srpsku kulturu u Parizu, studira na Sorboni, ali razmišlja o vraćanju u Beograd, korenima (Telegraf, 17. maj 2020)
- ^ Milanović, Jasmina (2012). DELFA IVANIĆ, USPOMENE. Beograd: INSTITUT ZA SAVREMENU ISTORIJU. str. 171, 173. ISBN 978-86-7403-172-8.
- ^ Milanović, Jasmina (2012). DELFA IVANIĆ, USPOMENE. Beograd: INSTITUT ZA SAVREMENU ISTORIJU. str. 175. ISBN 978-86-7403-172-8.
Literatura uredi
- Puzović, Predrag (1996). „Eparhije Srpske pravoslavne crkve u rasejanju” (PDF). Bogoslovlje: Časopis Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu. 40 (1-2): 87—96. Arhivirano iz originala (PDF) 08. 06. 2019. g. Pristupljeno 25. 03. 2018.