Stefan Vukan Vukanović
Stefan Vukan Vukanović (kraj 11. veka - početak 12. veka) bio je pripadnik srpske dinastije Vukanovića, koja je vladala velikožupanskom Srbijom. Kao sinovac velikog župana Vukana, poslat je 1094. godine kao talac u Carigrad, zajedno sa bratom Urošem, potonjim velikim županom. Taj podatak je u svojoj Aleksijadi zabeležila vizantijska princeza i istoričarka Ana Komnina.[1][2]
Pretpostavke
urediIako o Stefanu Vukanu nema drugih vesti u izvorima, u istoriografiji su iznošene razne pretpostavke o njegovoj ličnosti i tadašnjim dinastičkim odnosima u Srbiji. Polazeći od ranijeg uverenja da je ime Uroš mađarskog porekla, pojedini istraživači su kreirali pretpostavku o navodnom mađarskom poreklu majke velikog župana Uroša I i njegovog brata Stefana Vukana.[3] Nasuprot tome, novija lingvistička istraživanja su pokazala su da je ime Uroš dalmatoromanskog porekla, čime su otpale i pretpostavke o navodnom mađarskom poreklu u izvorima nepoznate majke Uroša I i Stefana Vukana.[4]
Pojedini istraživači su takođe pretpostavljali da su braća Uroš I i Stefan Vukan bili sinovi župana Marka, koji je poznat samo na osnovu poznog Letopisa popa Dukljanina, a koga neki istraživači smatraju bratom velikog župana Vukana, što se u Letopisu ne pominje.[5] Stefana Vukana pojedini istraživači smatraju pretkom potonjeg velikog župana Stefana Nemanje, što se pretpostavlja na osnovu Nemanjine odluke da najstarijem sinu da ime Vukan.[6]
Reference
uredi- ^ Krekić 1966, str. 389.
- ^ Kalić 1981, str. 198.
- ^ Živković 2005, str. 9-22.
- ^ Veljković 2009, str. 63-94.
- ^ Živković 2006.
- ^ Stanojević 1930, str. 3-6.
Literatura
uredi- Veljković, Žarko (2009). „Srpsko ime Uroš iz dalmatskog vrela” (PDF). Prilozi za književnost, jezik, istoriju i folklor. 74 (2008): 63—94.
- Veselinović, Andrija; Ljušić, Radoš (2001). Srpske dinastije (1. izd.). Novi Sad: Platoneum.
- Živković, Tibor (2005). „Jedna hipoteza o poreklu velikog župana Uroša I” (PDF). Istorijski časopis. 52: 9—22.
- Živković, Tibor (2006). Portreti srpskih vladara (IX-XII vek). Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.
- Kalić, Jovanka (1981). „Srpski veliki župani u borbi s Vizantijom”. Istorija srpskog naroda. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 197—211.
- Krekić, Bariša (1966). „Ana Komnina”. Vizantijski izvori za istoriju naroda Jugoslavije. 3. Beograd: Vizantološki institut. str. 367—394.
- Stanojević, Stanoje (1930). „O Nemanjinom ocu” (PDF). Starinar. 5 (1928-1930): 3—6.
