Stol sedmorice
Kraljevski stol sedmorice je bio vrhovni sud u Zagrebu za područje Hrvatske od 1862. do 1945. godine.
Aktivnosti uredi
Stol sedmorice donosio je rešenja u građanskim, parničnim i vanparničnim sporovima u poslednjoj instanci, tj. rešavao je žalbe protiv presuda sudbenih stolova te davao mišljenja o pojedinim nacrtima zakonskih propisa ukoliko mu je Vlada dostavila nacrt. Kasacioni sud je delovao i kao sud za sudije, advokate i notare.
Za vreme Nezavisne Države Hrvatske dobio je u nadležnost rešavanje sukoba nadležnosti između upravnih (građanskih ili vojnih snaga) i sudskih vlasti, kao i sukobe o nadležnosti između Upravnog suda u Zagrebu i redovnih sudova, sporove o nadležnosti između sudskih vlasti iz raznih područja banskih stolova, uračunavši i šerijatske sudove, te odluke u određivanju lokalne nadležnosti.
Ustrojstvo uredi
Sud se delio na krivično i građansko odeljenje. Svako se odeljenje delilo u veća od po 5 sudija. Pored redovnih veća postojale su i pune sednice za svako odeljenje, a u svakoj je bilo po 11 sudija. Unutar krivičnog i građanskog odeljenja postojala je opšta sednica (21 sudija) Kasacionog suda. Opšta sednica bila je redovna ili vanredna. Postojalo je i Odeljenje za evidenciju i Personalno veće (6 sudija birani kockom), koje je predlagalo broj sudskih pomoćnika za Kasacioni sud.
Istorija uredi
Stol sedmorice osnovan je kraljevskom odlukom od 9. aprila 1862. godine koja je provedena odlukom Hrvatske dvorske kancelarije od 10. juna iste godine. Počeo je s radom dvadeset dana kasnije. Ustanovljen je u vreme kada je vrhovna sudijska služba bila spojena s banskom čašću, tako da je sud bio pod predsedništvom bana.
Zakonom o ustrojstvu pravosuđa u Vojnoj krajini pri Stolu sedmorice osnovan je Krajiški odsek 1874. godine. Odsek je spojen sa Stolom sedmorice naredbom bana Ladislava Pejačevića iz 1881. godine što je Hrvatski sabor potvrdio zakonom iz 1893. Godine.
Kraljevskim ukazom od 28. septembra 1919. osnovano je Odeljenje B Stola sedmorice kao Sudska poslednja instanca za Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca — sudstvo je bilo ustrojeno prema austrijskim zakonima. Odeljenje B bio je vrhovni sudski organ i poslednji stepen u građanskim (parničnim i vanparničnim), kaznenim (kao kasacioni sud) i disciplinskim predmetima kao disciplinarni senat za sudije i kao viša disciplinska komisija za nesudijske službenike. Odjeljenje B je s radom počelo 15. januara 1920. godine. Zakonom o uređenju sudova iz 1929. predviđen je Kasacioni sud kao vrhovna sudska instanca nad svim redovnim sudovima u državi, što znači da nije osnovan jedan jedinstveni sud, već šest vrhovnih sudskih instanci za bivše hrvatsko pravno područje, od 1932. godine i za Međimurje Sto sedmorice u Zagrebu i B. Odeljenje zagrebačkog Stola sedmorice za bivše austrijsko pravno područje.
Stol sedmorice zakonskom odredbom je od 31. marta 1943. godine bio nadležan za područje Nezavisne Države Hrvatske. Ukinut je odlukom predsedništva AVNOJ-a od 1945. godine.
Nazivi uredi
- Kraljevski Sto sedmorice za kraljevinu Hrvatsku, Slavoniju i Dalmaciju (1862—1928)
- Kasacioni sud (1929—1943)
- Stol sedmorice (1943—1945)