Ulica Njegoševa (Beograd)
  NjEGOŠEVA
ulica | |
|---|---|
  | |
| Opština | Vračar |
| Početak | Ulica kralja Milana (Beograd) i Cvetni trg |
| Kraj | Ulica Maksima Gorkog |
| Dužina | 1100 m |
| Stvorena | 1872 |
| Nazvana | 1921 |
| Stari nazivi | Prijepoljska |
 
| |
Ulica Njegoševa nalazi se u središnjem delu opštine Vračar, u Beogradu. Od Ulice kralja Milana i Cvetnog trga do Kalenić pijace i Ulice Maksima Gorkog, seče ulice: Svetozara Markovića, Kralja Milutina, Beogradsku, Prote Mateje, Alekse Nenadovića, Smiljanićeva, Kneginje Zorke, Molerovu, Koče Kapetana, Baba Višnjinu i Kursulinu.
Ime ulice
urediIme je dobila po Petru II Petroviću Njegošu (1813–1851)), duhovnom i svetovnom vladaru Crne Gore. Bio je najveći crnogorski i srpski pisac i filozof. Stari naziv ulice bio je Prijepoljska i pružala se od ulice Kneza Miloša do Nevesinjske ulice (1872—1896). Potonji nazivi: Njegoševa – Njeguševa (1896-1921), menjao je dva puta nazivi Masarikova (1907-1943)- deo ulice od ulice Kneza Milioša do ulice Kralja Milana Vaznesenjska (1943.-1946)- deo ulice od ulice Kneza Milioša do ulice Kralja Milana Sadašnji nazivi: Masarikova od 1946 do danas –deo ulice od Ulice kneza Miloša do Resavske ulice. Njegoševa od 1921. do danas od Ulice kralja Milana do Ulice Maksima Gorkog. [1]
Istorija
urediKrajem 19. veka donet je prvi urbanistički plan Beograda (1887.godine) a razvoj Vračara krenuo je u dva pravca, duž Ulice kralja Milana prema Slaviji i bivšim Carigradskim drumom (Bulevar kralja Aleksandra). Iznad Slavije, koja je tada bila lovište, močvarno zemljište obraslo trskom, službenik britanske ambasade Fransis Makenzi kupuje od ministra Simića veliki deo zemlje, parceliše i uz obavezu tvrde gradnje prodaje je zainteresovanim građanima Beograda. Ovaj kvart dobija ime Englezovac iako je Makenzi bio Škot. Pored njega, razvija se i kvart Grantovac između Njegoševe, Beogradske i Krunske ulice, sve do Kalenić pijace. Kvart Grantovac je dobio ime po vlasniku zemljišta, Edvardu Grantu, američkom konzulu koji je ovde izgradio svoju rezidenciju a zatim je oko njega počeo da se formira novi kraj.[2]
Njegoševom ulicom
urediNjegoševa ulica na Vračaru danas je poznata i po nazivu ulica lipa i kafića. Na samom početku, od Ulice kralja Milana do Ulice Svetozara Markovića, nalazi se pešačka zona.
Spomenik Borislavu Pekiću
urediU martu mesecu 2016. godine, na Cvetnom trgu, otkriven je spomenik Borislavu Pekiću, jednom od najznačajnijih književnika 20.veka.[3] (Glavni članak :Borislav Pekić)
Cvetni trg
urediNekada pijaca a sada uređen prostor sa cvećarama, nalazi se između Ulica kralja Milana, Njegoševe i Svetozara Markovića. Osnovan je 1885. godine i ranije se zvao Vračarski trg.[4]
(Glavni članak: Cvetni trg)
Dom društva za ulepšavanje Vračara
urediNjegoševa 1. Zgradu je 1902. godine podiglo Društvo za ulepšavanje Vračara, osnovano 1884. godine, sa ciljem da se stara o uređenju i ulepšavanju istočnog i zapadnog Vračara. Služila je kao njegovo sedište do ukidanja istog 1941. godine. Ova zgrada predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.[5]
(Glavni članak: Društvo za ulepšavanje Vračara)
Kuća braće Nikolić
urediNjegoševa 11.
Ova dvospratnica zidana u srpsko-vizantijskom stilu, između 1912 i 1914. godine, po projektu arhitekte Branka Tanazevića. Vlasnici zgrade bili su Jovan i Maksim Nikolić, pa se objekat i zove po njima. Zgrada je spomenik kulture. [5] (Glavni članak:Kuća braće Nikolić)
Zgrada državne hemijske laboratorije
urediNjegoševa 11 i ulica Kralja Milutina 25
Zgrada državne hemijske laboratorije podignuta je 1882. godine za potrebe već osnovane Državne hemijske laboratorije. Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.[5]
Treća beogradska gimnazija
urediNjegoševa 15
-
Zgrada Treće beogradske gimnazije -
Treća beogradska gimanazija dobija svoju zgradu 1906. godine, sagrađenu prema projektu arhitekata Dragutina Đorđevića i Dušana Živanovića.Objekat je skladnih proporcija, velike površine osnove i sa jednim spratom. [6] (Glavni članak: Treća beogradska gimnazija
Kuća pukovnika Elezovića
urediNjegoševa 20
-
Kuća pukovnika Elezovića
Kuća je sagrađena 1927. godine prema projektu arhitekte Aleksandra Deroka, kao stambeni objekat za rentiranje. Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture. [5]
(Glavni članak:Kuća pukovnika Elezovića u Beogradu)
Prirodnjački muzej
urediNjegoševa 51 Muzej je jedna od najstarijih muzeoloških institucija u Srbiji. Osnovan je u Beogradu 1895. kao Jestastvenički muzej Srpske zemlje.[6]
(Glavni članak:Prirodnjački muzej)
Reference
uredi- ^ Leko, Milan (2003). Beogradske ulice i trgovi:1872-2003. Beograd: ZUNS. str. 323. ISBN 978-86-17-10816-6.
- ^ Vicić, Snežana (2008). Dobro došli na Vračar. Beograd. str. 42. ISBN 978-86-908515-4-6.
- ^ „Otkriven Spomenik književniku Borislavu Pekiću na Cvetnom trgu”. blic.rs. Pristupljeno 28. 11. 2018.
- ^ Leko, Milan (2003). Beogradske ulice i trgovi:1872-2003. Beograd: ZUNS. str. 72. ISBN 978-86-17-10816-6.
- ^ a b v g „Nepokretna kulturna dobra na teritoriji opštine „VRAČAR“”. beogradskonasledje.rs. Arhivirano iz originala 25. 02. 2020. g. Pristupljeno 28. 11. 2018.
- ^ a b Vicić, Snežana (2008). Dobro došli na Vračar. Beograd. str. 37. ISBN 978-86-908515-4-6.