Fransis Drejk

енглески гусар и морепловац

Ser Fransis Drejk (engl. Sir Francis Drake; Tavistok, oko 1540Portobelo, 27. januar 1596)[1] bio je engleski gusar, trgovac robljem,[2][3][4] moreplovac, pomorski junak, političar i građevinski inženjer u elizabetanskom dobu. On je bio prvi Englez koji je oplovio Zemlju od 1577. do 1580. i postao vitez odlukom kraljice Elizabete I. On je bio zamenik komandira engleske flote. Drejk je najpoznatiji po svom obilasku sveta u jednoj ekspediciji, od 1577. do 1580. To je uključivalo njegov upad u Tihi okean, do tada područje od ekskluzivnog španskog interesa, i njegov zahtev za Novi Albion za Englesku, područje koje je sada |američka država Kalifornija. Njegova ekspedicija započela je doba sukoba sa Špancima na zapadnoj obali Amerike,[5] područja koje su zapadne flote ranije uglavnom ostavile neistraženim.[6] Godine 1586. preneo krompir u Evropu iz Severne Amerike.[7]

Fransis Drejk
Drejk, slika iz 1591.
Lični podaci
Datum rođenjaoko 1540.
Mesto rođenjaTavistok, Engleska
Datum smrti27. januar 1596.(1596-01-27) (55/56 god.)
Mesto smrtiPortobelo, Panama

Gusarskim napadima na španske brodove doprineo je engleskom osvajanju kolonija, posebno u Severnoj Americi, imao značajnu ulogu u pobedi britanske ratne mornarice 1588. godine nad španskom „Nepobedivom armadom“ u bici na Lamanšu.[5][6] Nakon što je neuspešno napao San Huan u Portoriku, umro je od dizenterije u januaru 1596.[8] Drejkovi podvizi učinili su ga herojem za Engleze, ali njegovo gusarenje navelo je Špance da ga označe piratom, poznatim kao El Draque.[9] Španski kralj Filip II navodno je ponudio nagradu od 20.000 dukata za njegovo hvatanje ili smrt,[10] oko 6 miliona funti (8 miliona US dolara) u savremenoj valuti.[11]

Rođenje i rane godine

uredi

Fransis Drejk rođen je u Tavistoku, Devon, Engleska. Iako datum njegovog rođenja nije zvanično zabeležen, poznato je da je rođen dok je bili na snazi šest članaka. Njegov datum rođenja se procenjuje iz savremenih izvora kao što su: "Drejk je imao dvadeset dve godine kada je pod njegovu komandu stavljena Džudit"[12] (1566). To bi datiralo njegovo rođenje na 1544. godinu. Iz dva portreta proizilazi datum oko 1540. godine: jedan je minijatura koju je naslikao Nikolas Hilijard 1581. godine kada je navodno da je imao 42 godine, dakle rođen je oko 1539. godine, dok je drugi, naslikan 1594. godine kada je za njega rečeno da ima 52 godine,[13] iz čega sledi da je njegova godina rođenja oko 1541. Dama Eliot-Drejk, kolateralni potomak i poslednji nosilac Drejkovog baronstva, tvrdila je u svojoj knjizi o 'Porodici i naslednicima ser Fransisa Drejka' da je Drejkova godina rođenja bila 1541.[14]

On je bio najstariji od dvanaest sinova[15] Edmunda Drejka (1518–1585), protestantskog farmera, i njegove supruge Meri Majlvej. Navodno je prvi sin dobio ime po svom kumu Fransisu Raselu, drugom grofu od Bedforda.[16][17]

Zbog verskih progona tokom Pobune molitvenika 1549. godine, porodica Drejk je prebegla iz Devona u Kent. Tamo je Drejkov otac dobio imenovanje vojnog sveštenika u Kraljevskoj mornarici. Zaređen je za đakona i postavljen je za vikara od Apnora crkve na Medveju.[18] Drejkov otac je uposlio Fransisa kao šegrta kod komšije, brodarskog majstora i radili su na plovilu koje se koristio za obalsku trgovinu, prevozeći robu u Francusku.[18] Zapovednik broda bio je toliko zadovoljan ponašanjem mladog Drejka da je, budući da je bio neoženjen i bez dece, on zaveštao barku Drejku.[18]

Reference

uredi
  1. ^ Paris Profiles. Bibliothéque Nationale, Paris. str. Portfolio 17. 
  2. ^ Loades 2007.
  3. ^ Lane, Kris E. (1998). „Smugglers, Pirates, and Privateers: The Elizabethans”. Pillaging the empire: piracy in the Americas, 1500-1750 (na jeziku: engleski). Armonk, N.Y.: M.E. Sharpe. ISBN 0-7656-0256-3. 
  4. ^ Hughes-Hallett 2004.
  5. ^ a b Wallis, Helen (1984). „The Cartography of Drake's Voyage”. Ur.: Norman J. W. Thrower. Sir Francis Drake and the Famous Voyage, 1577–1580: Essays Commemorating the Quadricentennial of Drake's Circumnavigation of the Earth. University of California Press. str. 143. ISBN 978-0-520-04876-8. 
  6. ^ a b Soto Rodríguez, José Antonio (2006). „La defensa hispana del Reino de Chile” (PDF). Tiempo y Espacio (na jeziku: španski). 16. Arhivirano (PDF) iz originala 11. 1. 2017. g. Pristupljeno 30. 1. 2016. 
  7. ^ „Sir Walter Raleigh – American colonies”. Arhivirano iz originala 26. 5. 2012. g. 
  8. ^ According to the English calendar then in use, Drake's date of death was 28 January 1595, as the new year began on 25 March.
  9. ^ His name in Latinised form was Franciscus Draco ("Francis the Dragon"). See Theodor de Bry Arhivirano 2011-08-22 na sajtu Wayback Machine.
  10. ^ Cummins, John (1997). Francis Drake: The Lives of a Hero. St. Martin's Press. str. 126. ISBN 978-0-312-16365-5. 
  11. ^ Hanna, Mark G. (22. 10. 2015). Pirate Nests and the Rise of the British Empire, 1570-1740. UNC Press Books. str. 46. ISBN 978-1-4696-1795-4. 
  12. ^ Campbell, John (1841). Lives of the British Admirals and Naval History of Great Britain from the Time of Caesar to the Chinese War of 1841 Chiefly Abridged from the work of Dr. John Campbell. Glasgow: Richard Griffin & Co. str. 104. ISBN 9780665347566. OCLC 12129656. Arhivirano iz originala 25. 11. 2015. g. Pristupljeno 30. 8. 2012.  Direct quote is followed by "this carries back his birth to 1544, at which time the six articles were in force, and Francis Russell was seventeen years of age."
  13. ^ 1921/22 edition of the Dictionary of National Biography, which quotes Barrow's Life of Drake (1843) p. 5.
  14. ^ Fuller-Elliot-Drake, Elisabeth (1911). The Family and Heirs of Sir Francis Drake. London: Smith, Elder & co. str. 2, 21—22. 
  15. ^ Thomson, George Malcolm (1972), 'Sir Francis Drake', William Morrow & Company Inc. . ISBN 978-0-436-52049-5.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
  16. ^ „Francis Drake bio”. Tudor Place. Arhivirano iz originala 29. 11. 2010. g. Pristupljeno 25. 2. 2010. 
  17. ^ Froude, James Anthony (1896). English Seamen in the Sixteenth Century. New York: Charles Scribner's Sons.  Quote: "He told Camden that he was of mean extraction. He meant merely that he was proud of his parents and made no idle pretensions to noble birth. His father was a tenant of the Earl of Bedford, and must have stood well with him, for Francis Russell, the heir of the earldom, was the boy's godfather."
  18. ^ a b v Southey, Robert (1897). English Seamen: Howard, Clifford, Hawkins, Drake, Cavendish. London: Methuen and Co. 

Literatura

uredi

Spoljašnje veze

uredi