Hajnrih II, vojvoda Austrije
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Ovaj članak možda zahteva čišćenje i/ili prerađivanje kako bi se zadovoljili standardi kvaliteta Vikipedije. Problem:
|
Henrik II Austrijski (1107 - Beč, 13. januar 1177) je bio vojvoda Austrije. Bio je sin Leopold III, markgrof Austrije i Agnese id Nemačke.
| Hajnrih II, vojvoda Austrije | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1107 |
| Datum smrti | 13. januar 1177. (69/70 god.) |
| Mesto smrti | Beč, |
| Porodica | |
| Supružnik | Gertruda od Suplingenburga, Teodora Komnina Austrijska |
| Potomstvo | Leopold V Austrijski, Agnes of Austria, Queen of Hungary, Henry I of Mödling, Richardis of Babenberg |
| Roditelji | Leopold III, markgrof Austrije Agnesa od Nemačke |
| Dinastija | Babenberzi |
| Prethodnik | Leopold, vojvoda Bavarske |
| Naslednik | Hajnrih Lav |
Hajnrih II Jasomirgot (nem. Henrik II Jasomirgot; 1114 — 13. januar 1177) — markgrof Austrije 1141—1156, vojvoda Austrije od 1156, grof Palatin od Rajne pod imenom Henrik IV 1140—1141, vojvoda od Bavarske. pod imenom Henrik XI 1141-1156 iz dinastije Babenberg, sin Svetog Leopolda III i Agneze, ćerke cara Henrika IV.
Poreklo nadimka Henrika II, Jasomirgot, nije sasvim jasno. Prema jednoj teoriji, ona seže do arapskog jezika i povezuje se sa učešćem vojvode u krstaškom ratu. Prema drugoj verziji, to je skraćena fraza Ja so mir Gott helfe (Bože pomozi). Moguće je da je slovenskog (slovenskog) porekla i da znači „ja sam za svet“ (Ja za mir). (ArtGam, Ober)
Biografija uredi
Godine 1140. postao je grof Palatin od Rajne, ali se nakon neočekivane smrti svog starijeg brata Leopolda IV 1141. vratio u Bavarsku.
Nasledivši od svog brata sukob sa Velfovima za bavarski presto, Henrik II je na početku svoje vladavine bio primoran da brani svoje posede od velških trupa i da suzbije ustanke njihovih pristalica u Bavarskoj.
Godine 1147. na Austriju je izvršila invaziju mađarska vojska, koju je, međutim, porazio Henrik II u bici na reci Lejti.
Pobedivši Mađare, vojvoda je krenuo u krstaški rat, tokom kojeg se oženio vizantijskom princezom Teodorom Komnin.
Po povratku u Bavarsku ponovo je izbio rat sa Velfovima. Situacija se zakomplikovala 1152. godine, nakon što je na presto Svetog rimskog carstva stupio Fridrih I, koji je težio mirnom rešavanju sukoba između Velfa i Babenberga kako bi konsolidovao snage carstva kako bi se posvetio osvajanju Italije.
Car Fridrih I je 1156. godine, Bavarsku predao kući Velf, za vojvodu je postavio Henrika Lava, a kao kompenzaciju Henriku II izdao je poseban patent na austrijske posede Babenbergovih, poznat kao Privilegium Minus. Ovim dokumentom Austrija je podignuta na rang vojvodstva, proglašena je njena potpuna nezavisnost od Bavarske i utvrđeno je pravo nasleđivanja austrijskog prestola od strane dinastije Babenberg i po muškoj i po ženskoj liniji, kao i mogućnost postavljanja naslednika kao vojvode. (jedino pravo te vrste među svim nemačkim kneževinama) . Time su postavljeni temelji nove austrijske državnosti i stvoreni su preduslovi za proširenje nezavisnosti Austrije.
Na kraju svoje vladavine, Henrik II je učestvovao u pohodima cara Fridriha I protiv italijanskih gradova i pobunjenih nemačkih prinčeva. Godine 1166. vojvoda je pregovarao sa Vizantijom u ime cara Fridriha I.
Na regionalnoj sceni, Henrik II je sarađivao sa Koruškom protiv koalicije Češke, Mađarske i Štajerske. Uprkos uspešnoj invaziji na Štajersku, 1176. godine češko-ugarske trupe su pobedile Austrijance i opustošile dolinu Dunava.
Godine 1145. Henrik II je premestio prestonicu Austrije u Beč. Od njegove vladavine počinje nagli razvoj ovog grada. Godine 1147. završena je izgradnja katedrale Svetog Stefana u Beču, koja je do danas ostala jedna od glavnih atrakcija prestonice.
Brak i deca uredi
1. žena: od 1142. Gertruda od Suplinburga (1115—1143), ćerka cara Lotara II, cara Svetog rimskog carstva. Deca:
- Riharda (1143–1200), udata za Henrika V, landgrofa od Šteflinga
2. žena: od 1148. Teodora Komnin († 1183), bratanica vizantijskog cara Manuela I. Deca:
- Leopold V (1157-1194), vojvoda Austrije od 1177, vojvoda Štajerske od 1192
- Henrik Stariji (1158-1223), 1. vojvoda od Modlinga, oženjen (1177) Ričezom od Češke, ćerkom Vladislava II, kralja Češke
- Agneza (1154-1182), udata 1168. za Stefana III, ugarskog kralja, drugi brak sa Hermanom, vojvodom od Koruške
Porodično stablo uredi
| 4. Leopold II, markgrof Austrije | ||||||||||||||||
| 2. Leopold III, markgrof Austrije | ||||||||||||||||
| 5. Ida od Formbah-Ratelnberga | ||||||||||||||||
| 1. Hajnrih II, vojvoda Austrije | ||||||||||||||||
| 6. Hajnrih IV, car Svetog rimskog carstva | ||||||||||||||||
| 3. Agnesa od Nemačke | ||||||||||||||||
| 7. Berta Savojska | ||||||||||||||||
Literatura uredi
- Hajnrih Jazomirgot // Enciklopedijski rečnik Brockhausa i Efrona: u 86 tomova (82 sveske i 4 dodatna). - Sankt Peterburg, 1890-1907.
