Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Aradu
Crkva Svetih apostola Petra i Pavla (rum. Biserica Sârbească din Arad) je srpska pravoslavna crkva posvećena Svetom Petru i Pavlu. Sagrađena je u periodu 1698—1702. godine, nalazi se u Aradu, a pripada eparhiji temišvarskoj.
| Crkva Svetih apostola Petra i Pavla | |
|---|---|
 | |
  Crkva Svetih apostola Petra i Pavla Lokacija na mapi Rumunije | |
| Osnovne informacije | |
| Koordinate | 46° 10′ 01″ S; 21° 18′ 42″ I / 46.166823° S; 21.311583° I |
| Religija | Hrišćanstvo |
| Grad | Arad |
| Država |  Rumunija |
| Upravno telo | Srpska pravoslavna crkva |
| Završetak izgradnje | 1702. godina |
U poređenju sa prvobitnim oblikom, crkva je doživela transformacije posebno u periodu 1790—1822, kada je dobila note aktuelnog baroknog stila koji predstavlja. Poseduje niz knjiga i dokumenata vezanih za srpsko prisustvo u aradskom kraju.
Opis uredi
Građena je između 1698—1702. godine nosi otisak ranobaroknog stila, graditelji su koristili različite materijale iz ruševina nekih srednjovekovnih građevina u Aradu, što se posebno vidi u ogoljenom delu temelja.[1] Između 1790—1822. godine izvršene su suštinske izmene na crkvi, proširena je i dodat novi oltar. Barokni izgled su ukrajinski majstori podigli za 4 m, dodavši rokoko toranj, izrađen od bronzanih ploča i na čijem vrhu je postavljen krst pričvršćen na pozlaćeni globus.[2]
Pilastri sa volutastim kapitelima iznad ulaza, kao i ornamentika kule, daju barokni izgled celoj građevini. Nakon ukidanja srodnog groblja u zidu crkve podignuto je nekoliko nadgrobnih spomenika koji nose karakteristike baroknog stila.
U unutrašnjosti se nalazi šest fresaka (četiri sa biblijskim scenama, a druge dve sa istorijskim scenama), koje je postavio na svod i uradio oko 1845. godine slikar Nikola Aleksić, koji je i oslikao ikonostas 1863. godine. Skulpture na ikonostasu pripadaju vajaru Mihaju Janićiju.
U svetilištu se nalazi ikona koju je izradio zanatlija Štefan Teneći, koja predstavlja Bogorodicu. U crkvi se čuvaju najstarije zastave esnaf[[]]a u Aradu. U crkvi je grob Save Tekelje (1761-1842), srpskog rodoljuba.[3]
Oko crkve je postojalo groblje koje je kasnije ukinuto, a u zidove zgrade uzidani su najvažniji spomenici, među kojima je i spomenik Save Arsića, bivšeg gradonačelnika Arada.[4]
Istorijat uredi
Posle osvajanja Arada od strane carskih vojski kojima je komandovao princ Eugen Savojski, u gradu su bili stacionirani srpski graničari. Srpska kolonizacija je nastala kao rezultat ilirskih privilegija koje je pravoslavnim Srbima dao Leopold I, car Svetog rimskog carstva.
Izgradnju srpske bogomolje finansirao je kapetan Jovan Popović Tekelija. Crkva posvećena Svetim apostolima Petru i Pavlu dobila je današnji izgled između 1790-1822. godine, proširio ju je i uredio Sava Tekelija (1761-1842), ktitorov praunuk.
Galerija uredi
-
-
-
Grob Save Tekelije u crkvi
Vidi još uredi
Reference uredi
Spoljašnje veze uredi
- Crkva Svetog apostola Petra i Pavla u Aradu na sajtu aradcityguide.ro