Široki Brijeg
Široki Brijeg (ranije zvan Lištica od 1952. do 1991. g.) je gradsko naselje i sjedište grada Širokog Brijega u Zapadnohercegovačkom kantonu u Federaciji BiH, na jugozapadu BiH. Nalazi se na sjeverozapadu Hercegovine. Široki Brijeg je i sjedište Zapadnohercegovačkog kantona.
Široki Brijeg | |
|---|---|
 Panorama Širokog Brijega | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država | Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Federacija Bosne i Hercegovine |
| Kanton | Zapadnohercegovački kanton |
| Grad | Široki Brijeg |
| Stanovništvo | |
| — 2013. |  6.426 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 43° 22′ 56″ S; 17° 35′ 35″ I / 43.38235° S; 17.59302° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
  Široki Brijeg Široki Brijeg na karti Bosne i Hercegovine | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 88220 |
| Pozivni broj | 039 |
| Veb-sajt | www |
Ime uredi
Prvobitno je ime grada bio Lištica ili Lise kako se pominje u starijim izvorima, a ime i dalje koriste stanovnici srpskog porijekla. Ime Široki Brijeg se koristi nakon 1845. godine kada je uspostavljen franjevački samostan istog imena. Ime Lištica je vraćeno 1952. godine, a 1991. je opet promenjeno u Široki Brijeg.
Istorija uredi
Padom pod Osmanlijsko carstvo sredinom druge polovine 15. vijeka narod se ovog kraja razbježao i prorijedio. Prvi osmanski popisi u Hercegovini (god. 1468/69., potom 1475. i 1519.) pokazuju da se narod zadržao samo u brdskim selima. Od pada pod Osmanlije pa do sredine 19. vijeka Hercegovina je bila gotovo sasvim odsječena od društvenih, kulturnih i političkih zbivanja u susjednim zemljama.
Novija istorija širokobriješkog kraja i Hercegovine usko je vezana uz gradnju manastira na Širokom Brijegu 1846. godine. Gradić je počeo nastajati početkom 20. vijeka oko vodenice Ćemer, kako se zvalo i samo mjesto.
U vrijeme austrougarske vladavine, Široki Brijeg je bio deo Mostarskog okruga. U istoj oblasti ostao je i u vrijeme Kraljevini SHS do 1929. godine, kada je postao dijelom Primorske banovine, a 1939. i Banovine Hrvatske.
Nakon Drugog svjetskog rata, Široki Brijeg je bio sjedište opštine Široki Brijeg, koja je između 1945. i 1950. godina obuhvatala područje današnjih opština Grude, Ljubuški i Posušje. Naselje i opština su 1952. godine promijenili ime u Lištica. Na dan 16. oktobra 1991. godine, vraćen je naziv Široki Brijeg.[1]
Stanovništvo uredi
| Sastav stanovništva – naseljeno mjesto Široki Brijeg | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013. | 1991. | ||||||
| Ukupno | 6 149 (100,0%) | 5 039 (100,0%) | |||||
| Hrvati | 6 131 (99,71%) | 4 979 (98,81%) | |||||
| Albanci | 5 (0,081%) | – | |||||
| Nepoznato | 4 (0,065%) | – | |||||
| Ostali | 3 (0,049%) | 36 (0,714%) | |||||
| Bošnjaci | 2 (0,033%) | 8 (0,159%)1 | |||||
| Srbi | 2 (0,033%) | 6 (0,119%) | |||||
| Neizjašnjeni | 2 (0,033%) | – | |||||
| Jugosloveni | – | 10 (0,198%) | |||||
- 1 Na popisima od 1971. do 1991. Bošnjaci su popisivani uglavnom kao Muslimani.
Reference uredi
- ^ Galić 2015, str. 16.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 28. 11. 2016.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 28. 11. 2016.
Literatura uredi
- Galić, Jelica (2015). Demografski problemi Zapadnohercegovačke županije i njihov uticaj na morfološko-funkcionalne promene naselja. Novi Sad: Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Novom Sadu.
