9. avgust
датум
9. avgust (9.08.) je 221. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (222. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 144 dana.
Događaji uredi
| avgust | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |
- 480. p. n. e. — Persijanci su, pod vođstvom kralja Kserksa, pobedili u trodnevnoj bici kod Termopila vojsku spartanskog kralja Leonide. Ta pobeda omogućila je Kserksu da osvoji Atinu.
- 48. p. n. e. — Gaj Julije Cezar je odneo odlučujuću pobedu nad Pompejem u bici kod Farsala u građanskom ratu.
- 378 — Goti su teško porazili Rimljane u bici kod Hadrijanopolja, u kojoj je poginuo istočnorimski car Valens.
- 1842 — SAD i Velika Britanija potpisale su sporazum kojim je određena granica između SAD i Kanade od Mejna do Velikih jezera.
- 1942 — Tokom kampanje "Napustite Indiju" Sveindijskog kongresa, britanske vlasti su u Bombaju uhapsile indijskog nacionalnog vođu Mahatmu Gandija i još 50 njegovih sledbenika. Gandi je u zatvoru 21 dan štrajkovao glađu, a pušten je iz zatvora 1944. pod pritiskom javnosti.
- 1945 — Amerikanci su bacili atomsku bombu na Nagasaki. Poginulo je 73.000 ljudi, a hiljade su umrle tokom narednih godina od posledica radijacije. Japan je kapitulirao 15. avgusta, čime je rat okončan.
- 1945 — Na trećem zasedanju u Beogradu AVNOJ proglašeno je za privremenu Narodnu skupštinu Demokratske Federativne Jugoslavije.
- 1954 — Kao odgovor na pretnje Sovjetskog Saveza i istočnog bloka Jugoslaviji, Grčka, Turska i Jugoslavija zaključile su na Bledu Balkanski savez o političkoj saradnji i uzajamnoj pomoći u narednih 20 godina. Otopljavanjem sovjetsko-jugoslovenskih odnosa posle 1956. godine, taj savez je gubio na značaju, iako formalno nikada nije otkazan.
- 1965 — Malezija je izbacila Singapur iz svog sastava zbog žestokog ideološkog sukoba njihovih vladajućih stranaka.
- 1969 — Sledbenici Čarlsa Mensona su ubili glumicu Šeron Tejt, ženu filmskog reditelja Romana Polanskog, i još četiri osobe u njenoj kući na Beverli Hilsu.
- 1974 — Potpredsednik SAD Džerald Ford postao je predsednik, nakon što je Ričard Nikson, zbog umešanosti u aferu Votergejt, podneo ostavku.
- 1992 — U Barseloni su završene 25. olimpijske igre, na kojima je učestvovalo 15.000 sportista iz 172 zemlje. Sportisti SR Jugoslavije, zbog sankcija UN, nisu mogli da učestvuju u ekipnim sportovima, ali su medalje izborili strelci. Jasna Šekarić srebrnu, a Aranka Binder i Stevan Pletikosić bronzanu.
- 1998 — U sukobu sa indijskom policijom u Kašmiru poginuo je Ali Mohamad Dar, samoproklamovani zamenik vrhovnog komandanta zabranjene separatističke islamske oružane grupe Hizb-ul-Mudžahedin, koja teži da Kašmir pripoji Pakistanu.
- 1998 — Košarkaška reprezentacija SR Jugoslavije postala je svetski šampion u košarci.
- 2000 — U katastrofalnim poplavama u Indiji, Nepalu, Butanu i Bangladešu život je izgubilo 300 ljudi, a milioni su ostali bez domova.
- 2004 — Teri Nikols osuđen je u Americi na 161 godinu zatvora, odnosno na doživotnu robiju bez prava na pomilovanje i skraćenje kazne, zbog postavljanja bombe u zgradi državnih organa u Oklahoma Sitiju 1995. godine, kada je poginulo 168 osoba.
Rođenja uredi
- 1789 — Amedeo Avogadro, italijanski fizičar i hemičar. (prem. 1856)
- 1891 — Paulina Lebl-Albala, srpska književnica, prevodilac, književni kritičar, književni teoretičar, profesor književnosti. (prem. 1967)[1]
- 1896 — Žan Pijaže, švajcarski psiholog. (prem. 1980)
- 1910 — Dragoljub Aleksić, srpski akrobata, scenarista, reditelj, producent i glumac. (prem. 1985)
- 1911 — Vilijam Alfred Fauler, američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1983). (prem. 1995)
- 1918 — Anka Matić Grozda, učesnica Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije. (prem. 1944)
- 1918 — Robert Oldrič, američki reditelj, producent i scenarista. (prem. 1983)
- 1922 — Predrag Tasovac, srpski glumac. (prem. 2010)
- 1925 — Dejvid Hafman, američki informatičar. (prem. 1999)
- 1928 — Bob Kuzi, američki košarkaš i košarkaški trener.
- 1931 — Mario Zagalo, brazilski fudbaler i fudbalski trener. (prem. 2024)
- 1935 — Zoran Rankić, srpski glumac, dramaturg, reditelj, aforističar, satiričar i pesnik. (prem. 2019)
- 1938 — Rod Lejver, australijski teniser.
- 1938 — Oto Rehagel, nemački fudbaler i fudbalski trener.
- 1939 — Romano Prodi, italijanski političar.
- 1944 — Sem Eliot, američki glumac.
- 1944 — Milivoje Unković, srpski slikar, profesor i redovni član Akademije nauke i umjetnosti Republike Srpske.[2]
- 1947 — Roj Hodžson, engleski fudbaler i fudbalski trener.
- 1949 — Slavko Ćuruvija, srpski novinar i izdavač. (prem. 1999)
- 1957 — Melani Grifit, američka glumica i producentkinja.
- 1963 — Vitni Hjuston, američka muzičarka i glumica. (prem. 2012)[3]
- 1968 — Džilijan Anderson, američka glumica.
- 1968 — Erik Bana, australijski glumac i komičar.
- 1973 — Filipo Inzagi, italijanski fudbaler.
- 1974 — Derek Fišer, američki košarkaš i košarkaški trener.
- 1976 — Rona Mitra, engleska glumica, muzičarka i model.
- 1976 — Odre Totu, francuska glumica.
- 1978 — Darko Božović, crnogorski fudbalski golman.
- 1983 — Sanja Kužet, srpska TV voditeljka.
- 1985 — Ana Kendrik, američka glumica, pevačica i spisateljica.
- 1985 — Kleverson Gabrijel Kordova, brazilski fudbaler.
- 1985 — Filipe Luis, brazilski fudbaler.
- 1986 — Robert Kišerlovski, hrvatski biciklista.
- 1990 — Bil Skarsgord, švedski glumac.
- 1991 — Furkan Aldemir, turski košarkaš.
- 1992 — Đorđe Drenovac, srpski košarkaš.
Smrti uredi
- 1896 — Oto Lilijental, nemački inženjer i pronalazač. (rođ. 1848)
- 1919 — Ruđero Leonkavalo, italijanski kompozitor i pisac libreta. (rođ. 1858)
- 1921 — Jovan Atanacković, general srpske vojske. (rođ. 1848)
- 1962 — Herman Hese, nemački pisac, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1946. (rođ. 1877)
- 1969 — Sesil Frenk Pauel, engleski fizičar. (rođ. 1903)
- 1975 — Dmitrij Šostakovič, ruski kompozitor. (rođ. 1906)
- 2002 — Tran Do, najpoznatniji vijetnamski disident. (rođ. 1923)
Praznici i dani sećanja uredi
Vidi još uredi
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 424.
- ^ „Milivoje Unković”. anurs.org. Pristupljeno 31. 1. 2024.
- ^ Sullivan, Caroline (12. 2. 2012). „Whitney Houston obituary”. The Guardian. Pristupljeno 2. 4. 2020.