Grb opštine Vladičin Han

Grb opštine Vladičin Han je zvanični simbol srpske opštine Vladičin Han.

Grb opštine Vladičin Han
Verzije
Srednji grb Opštine Vladičin Han
Mali grb Opštine Vladičin Han
Detalji
Nosilac	Opština Vladičin Han
Usvojen	2024.
Ranije verzije

Znamenje je usvojeno 2024. godine. Ono prati standarde nove srpske heraldike, pa tako postoje osnovni, srednji i veliki grb, kao i zastava (heraldički steg).

Heraldička istorija

Bivši amblem opštine

Opština Vladičin Han, od svog uspostavljanja, imala je ambleme ali nikad nije imala heraldički ispravan grb. Stoga se došlo na ideju da se obrazuje grb koji prati sve standarde savremene srpske heraldike, a sama Opština raspisala je 1. septembra 2023. godine konkurs za idejno rešenje simbola Vladičinog Hana, koji će trajati dva meseca. U konkursu naglašeno je da grb apsolutno mora pratiti standarde srpske heraldike, kao i da mora odgovarati istorijskim i stvarnim činjenicama vezanim za opštinu Vladičin Han. Takođe, rečeno je da tekst koji se ispisuje na grbu mora sadržati ime opštine i godine 1207. i 1878. - prva je godina kad je Vladičin Han ušao u sastav srednjovekovne Srbije, a druga je godina kad je Vladičin Han oslobođen od Osmanskog Carstva. Na ovaj način, opština Vladičin Han pridružila bi se spisku mnogih gradova i opština u Srbiji koje su dobile heraldiči ispravne grbove; te heradildički ispravne grbove u Pčinjskom okrugu u trenutku raspisivanja ovog konkursa imale su Vranje, Surdulica, Bosilegrad i Trgovište.

Javni poziv za učešće u javnoj raspravi o novom predlogu grba raspisan je za 4. april 2024. godine, a rasprava bi trajala do 19. aprila, a Sednica Skupštine opštine na kojoj je usvojen predlog simbola Vladičinog Hana održana je 27. juna 2024. godine.

Izgled

Grb opštine koristi se u tri nivoa: kao osnovni (mali), srednji i veliki grb.

Osnovni grb Opštine je varjaški štit u beloj boji na kojem se nalazi vertikalna plava pruga i dve talasaste tanje pruge s obeju njenih strana, gradeći tako krstoliku formu. Preko ove krstolike forme po dijagonalama štita ukršteni su arhijerejsko žezlo i štap (paterica), a preko njih nalazi se vladičanska mitra nadvišena časnim krstem sa četiri ocila. Sve tri insignije su u zlatnoj boji.

Srednji grb čine štit opisan u prethodnom stavu, bedemska kruna, venac i lenta. Bedemska kruna je zlatna i bez merlona. Venac čine grane cera i bukve. Grana cera nalazi se na levoj strani posmatrača tj. na desnoj heraldičkoj strani i sadrži lišće u žutoj (jesenjoj) boji i žireve cera, dok se grana bukve nalazi na desnoj strani posmatrača tj. na levoj heraldičkoj strani i sadrži lišće u zelenoj boji i žireve bukve. Ispod štita nalazi se bela lenta sa natpisom „Vladičin Han“.

Veliki grb čine štit opisan u stavu 2 ovog člana, bedemska kruna opisana u prethodnom stavu, čuvari, postament i lenta. Na levoj strani posmatrača tj. na desnoj heraldičkoj strani nalazi se stojeća figura Svetog kneza Lazara obučenog u vladarsku odoru sa krunom, u ikoničnom vizanstijskom stilu. Knez Lazar u svojoj desnoj ruci drži model hrama Sv.Kneza Lazara iz Vladičinog Hana, a svojom levom rukom drži koplje za zastavom Republike Srbije. Na desnoj strani posmatrača tj. na levoj heraldičkoj strani nalazi se figura Vladike Pajsija u monaškoj odeći sa panakamilavkom na glavi, koji u svojoj levoj ruci drži idealizovani model hana – građenog objekta, ugostiteljske funkcije, u balkanskom stilu, namenjenog smeštaju putnika i karavana u prošlosti, dok svojom desnom rukom drži koplje sa krstom na vrhu i zastavom opštine. Postament se sastoji od dva stenovita uzvišenja pokrivena zelenom vegetacijom koja simbolišu Grdeličku klisuru na kojima stoje čuvari štita, između koji se nalazi stilizovana reka Morava u obliku tri tanje talasaste pruge jedna ispod druge od kojih su dve u plavoj a središnja u beloj boji, dok se iza njih i štita nalazi planina Kukavica pokrivena zelenom vegetacijom. Lenta sa natpisom „1207 Vladičin Han 1878“ nalazi se podno postamenta i svojim krajevima obmotava stenovita uzvišenja.

Obrazloženje simbolike grba

Obrazloženje Osnovnog (malog) grba

Polje štita je u beloj boji na kojem se nalazi vertikalna plava pruga i dve talasaste tanje pruge s obeju njenih strana, gradeći tako krstoliku formu. Preko ove krstolike forme po dijagonalama štita ukršteni su arhijerejsko žezlo i štap (paterica), a preko njih nalazi se vladičanska mitra nadvišena časnim krstom sa četiri ocila. Sve tri insignije su od zlata.

Vertiklna plava pruga označava Južnu Moravu, a dve manje talasaste pruge, njene pritoke Vrlu i Kalimanku. Ova krstolika forma odgovara stvarnom prostornom obliku ušća dveju reka u Južnu Moravu, tj. simbolizuje prostornu sveukupnost opštine - njene leve i desne obale kao i njeno središte. U duhovnom smislu plavi krst na štitu simbol je pravoslavne vere. Vladičanske insignije ukazuju na Vladiku Pajsija po kojem opština nosi ime, a koji je značajna figuru u nastanku i razvoju ovog naselja.

Obrazloženje Srednjeg grba

Srednji grb čine štit (gore opisan), bedemska kruna, venac i lenta. Bedemska kruna je zlatna i bez merlona što grafički po normama teritorijalne heraldike Srbije odgovara opštinama od 10.000 do 25.000 stanovnika. Venac čine grane cera i bukve. Vladičin Han spada u vrh liste najšumovitijih opština Srbije pa ove dve vrste drveta, kao najzastupljenije na području opštine zaslužno čine venac grba. Grane cera i bukve simbolišu pretežno brdsko-planinski teren opštine i čistu prirodu, ali i tradiciju i svetosavlja (cer koji je prikazan u jesenjim bojma lišća ukazuje na Badnjak). Ispod štita nalazi se bela lenta sa natpisom Vladičin Han.

Obrazloženje Velikog grba

Veliki grb čine štit, bedemska kruna (gore opisani), čuvari, postament i lenta. Na levoj strani posmatrača tj. na desnoj heraldičkoj strani nalazi se stojeća figura Svetog kneza Lazara obučenog u vladarsku odoru sa krunom, u ikoničnom vizanstijskom stilu. Knez Lazar u svojoj desno] ruci drži model hrama Sv. Kneza Lazara iz Vladičinog Hana, a svojom levom rukom drži koplje sa zastavom Republike Srbije. Vidovdan je gradska slava opštine Vladičin Han, pa je po tom osnovu Sv. Knez Lazar izabran za jednog od čuvara grba. Crkva posvećena njemu dominira nad gradom te je kao značajan arhitektonski objekat sadržana i u grbu. Na suprotnoj strani nalazi se figura Vladike Pajsija u monaško] odeći sa panakamilavkom na glavi, koji u svojoj levoj ruci drži idealizovani model hana — građenog objekta, ugostiteljske funkcije, u balkanskom stilu, namenjenog smeštaju putnika i karavana u prošlosti, dok svojom desnom rukom drži koplje sa krstom na vrhu i zastavom opštine. Vladika Pajsije izabran je za čuvara grba, kao značajna ličnost za osnivanje i razvoj naselьa. Sv. knez Lazar i Vladika Pajsije stoje na postamentu koji se sastoji od dva stenovita uzvišenja pokrivena vegetacijom koja simbolišu Grdeličku klisuru, između kojih se nalazi stilizovana reka Morava, a iza njih i štita planina Kukavica. Lenta sa natpisom 1207 — Vladičin Han — 1878 nalazi se podno postamenta i svojim krajevima obmotava stenovita uzvišenja.

Vidi još

• Vladičin Han
• Opština Vladičin Han
• Srpska heraldika
• Galerija grbova Srbija