Википедија

Dušan Lukač

Dušan Lukač (Ivanjska, 11. novembar 1926 — 2000) bio je srpski istoričar.

Dušan Lukač
Lični podaci
Datum rođenja(1926-11-11)11. novembar 1926.
Mjesto rođenjaIvanjska, Kraljevina SHS
Datum smrti2000.
ObrazovanjeIstoričarFilozofski fakultet u Sarajevu; Filozofski fakultet u Beogradu

Biografija uredi

Rođen je 11. novembra 1926. godine u selu Ivanjska u opštini Otoka u Bosanskoj Krajini. Nakon završene Učiteljske škole u Banja Luci 1948. godine, prešao je u Sarajevo na studij istorije na Filozofskom fakultetu u ovom gradu, koji završava 1952. godine. Po završetku studija radio je u Banjoj Luci, kao profesor u gimnaziji, a potom i kao kustos u Muzeju Bosanske Krajine.[1] Doktorat istorijskih nauka sa temom „Ustanak 1941. u Bosanskoj Krajini i prvih pet krajiških narodnooslobodilačkih partizanskih odreda“ odbranio je 1965. na Filozofskom fakultetu u Beogradu,[1] pred komisijom koju su sačinjavali: Vaso Čubrilović, Jovan Marjanović i Jovan Milićević. Disertaciju je 1967. godine objavio Vojnoizdavački zavod, pod naslovom „Ustanak u Bosanskoj Krajini”, u okviru serije „Ratna prošlost naših naroda”.[2]

Nakon odbrane disertacije trajno je prešao u Beograd, na Institut za istoriju radničkog pokreta, gdje je dobio zvanje naučnog istraživača. Tema njegovog rada na Institutu (koji je promenio naziv u Institut za savremenu istoriju) je Radnički pokret u Jugoslaviji i nacionalno pitanje 1918—1941, koju je objavio 1972. godine, kao posebnu knjigu i na osnovu koje je stekao zvanje višeg naučnog saradnika.[1]

Po osnivanju Balkanološkog instituta SANU prešao je da radi u ovoj instituciji. Tema rada je bio Prodor Hitlerovog Trećeg rajha na Balkan.[1]

Početkom sedamdesetih i tokom nekoliko godina je bio rukovodilac projekta „Velike sile na Balkanu u XX vijeku”.[3] Paralelno sa ovim istraživanjima, prihvatio se zadatka da prikuplja građu za „Srbi u etnodemografskim tokovima i samoodbrani svoga opstanka u XIX i XX veku“. Posebno plodna aktivnost bila je tokom studijskog boravka u trajanju od šest mjeseci u Moskvi i Berlinu. Učestvovao je na skupovima u Kijevu, Harkovu, Bukureštu, Sofiji, Solunu, Atini, Budimpešti, Beču, Koblencu, Londonu, Bonu itd. Bio je sekretar Odbora SANU za prikupljanje i objavljivanje arhivske građe o spoljnjoj politici Srbije 1903—1914. Za štampu je sam priredio VI tom ove publikacije od dvije knjige odštampane 1981. godine.[4][5]

Naučno-istraživački rad Dušana Lukača je vezan za teme savremene istorije. U toku svog radnog vijeka objavljivao je djela iz sledećih tematskih blokova: istorija NOR u Jugoslaviji, istorija radničkog pokreta, istorija Prvog i Drugog svjetskog rata, odnosi zamalja istočne Evrope i Balkana prema njemačkom Trećem rajhu i migracije Srba u XIX i XX vijeku.[1] Učestovovao je u redakcijama: „Istorijskog glasnika Srbije“ od osnivanja, „Istorijskog zbornika“ Institutu za istoriju u Banjoj Luci, kao i zbor­nika Univerziteta „Đuro Pucar Stari“ u Banjoj Luci. Za knjigu „Ustanak u Banjoj Luci“ je 1967. godine dobio Nagradu „22. decembar“ Jugoslovenske narodne armije, a 22. aprila. 1969. godine je za rad na unapređenju prosvjete, nauke i kulture u Bosanskoj Krajini odlikovan nagradom skupštine grada Banja Luke „Veselin Masleša“. Predsjedništvo SFRJ 1987. godine dodjelilo mu je Oreden bratstva i jedinstva sa zlatnim vijencem.[6]

Preminuo je 2000. godine.[1]

Izabrana bibliografija uredi

Knjige uredi

  • Lukač, Dušan (1967). Petković, Radomir, ur. Ustanak u Bosanskoj krajini (PDF). Beograd: Vojnoizdavački zavod. 
  • Lukač, Dušan (1968). Banja Luka i okolica u ratu i revoluciji 1941-1945. Banja Luka: Savez udruženja NOR-a opštine, Odbor za pisanje istorije revolucionarnog pokreta i hronike NOR-a. 
  • Lukač, Dušan (1972). Radnički pokret u Jugoslaviji i nacionalno pitanje 1918—1941. Beograd: Institut za savremenu istoriju "Export press". 
  • Lukač, Dušan (1979). Partizanska Jasenica. Beograd: SO Bosanska Krupa. 
  • Lukač, Dušan (1982). Tihić, Esad, ur. Treći rajh i zemlje jugoistočne evrope - prvi deo 1933-1936 (PDF). Beograd: Vojnoizdavački zavod, Balkanološki institut SANU, IRO Rad, Partizanska knjiga, IRO Proseveta. 
  • Lukač, Dušan (1982). Tihić, Esad, ur. Treći rajh i zemlje jugoistočne evrope - drugi deo 1937-1941 (PDF). Beograd: Vojnoizdavački zavod, Balkanološki institut SANU, IRO Rad, Partizanska knjiga, IRO Proseveta. 
  • Lukač, Dušan (1987). Samardžić, Radovan, ur. Treći rajh i zemlje jugoistočne evrope - treći deo 1941-1945 (PDF). Beograd: Vojnoizdavački zavod, Balkanološki institut SANU. 
  • Lukač, Dušan (1987). Samardžić, Radovan, ur. Treći rajh i zemlje jugoistočne evrope - četvrti deo 1943–1945. Beograd: Vojnoizdavački zavod, Balkanološki institut SANU. 
  • Lukač, Dušan (1998). Posebna izdanja, knj. 73: Tri genocida nad Srbima u XX veku. Beograd: SANU, Balkanološki institut. 

Studije i članci uredi

  • Dušan, Lukač (1962). „Četnička izdaja u Bosanskoj krajini 1941. i u prvoj polovini 1942. godine”. Zbornik. Banja Luka: Krajiški muzeji. I: 245—289. 
  • Dušan, Lukač (1963). „Formiranje prvih NOO-a u Bosans. krajini”. Zbornik. Sarajevo: Društvo istoričara BiH. 
  • Dušan, Lukač (1964). „Ilegalni NOP u Banjoj Luci od avgusta do oktobra 1941.”. Zbornik. Banja Luka: Krajiški muzeji. II. 
  • Dušan, Lukač (1972). „Učesnici iz Hrvatskoj u diskusiji o nacionalnom pitanju u NPRJ 1923. godine”. Časopis za suvremenu istoriju. Zagreb: Hrvatski institut za povijest. 4. 
  • Dušan, Lukač (1974). „Svetozar Marković o narodnoj buni, oslobodilačkom ratu i revoluciji u procesu oslobađanja naroda Balkana”. Balkanica. Beograd: SANU, Balkanološki institut. V. 
  • Dušan, Lukač (1975). „Interesovanje u nacističkoj Nemačkoj za izgradnju hidroenergetskog sistema u Đerdapu”. Balkanica. Beograd: SANU, Balkanološki institut. VI. 
  • Dušan, Lukač (1977). „Utvrđivanje osnovnih pravaca i metoda ekspanzije Trećeg rajha prema jugoistoku Evrope po dolasku nacista na vlast 1933. godine”. Balkanica. Beograd: SANU, Balkanološki institut. VIII. 
  • Dušan, Lukač (1981). „Izvršavanje zadataka koji su postavljeni na šehitlučkim savjetovanjima u Bosanskoj krajini”. Oblasna partijska savjetovanja na Šehitlucima u junu i julu 1941. u razvoju ustanka u Bosanskoj krajini : zbornik radova s "Okruglog stola" koji je održan 25. septembra 1981. u Banjaluci. Banjaluka: Institut za istoriju u Banjaluci: 99—112.  COBISS.SR 19743495
  • Dušan, Lukač (1982—1983). „Mesto Kraljevine Jugoslavije u planovima i ekspazionističkim poduhvatima Trećeg rajha prema jugoistoku Evrope do 1941. godine”. Balkanica. Beograd: SANU, Balkanološki institut. XIII–XIV. 
  • Dušan, Lukač (1985). „Politička i vojna zbivanja na jugoistoku Evrope u jesen 1944 godine”. Istorijski zbornik. Banja Luka: Institut za istoriju u Banjoj Luci. 6/VI. 
  • Dušan, Lukač (1987). „Rumunija i komadanje Jugoslavije 1941-1942. godine”. Balkanica. Beograd: SANU, Balkanološki institut. XVI-XVII. 
  • Dušan, Lukač (1978). Zbornik, Znanstvena konferencija Snage i putovi rata i mira - Uloga Balkana u osvajačkim planovima Osovinskih sila. Zagreb. str. 200—208. 
  • Lukač, Dušan (1988). „Denacionalizacija, iseljavanje i genocid na Balkanu u toku Drugog svetskog rata” (PDF). Istorija 20. veka: Časopis Instituta za savremenu istoriju. 6 (1-2): 53—85. [7]

Reference uredi

  1. ^ a b v g d đ Balcanica, br. XXX—XXXI 2000, str. 269.
  2. ^ Lukač 1967, str. 5. sfn greška: više ciljeva (2×): CITEREFLukač1967 (help)
  3. ^ Antonić 2000, str. 58.
  4. ^ Balcanica, br. XXX—XXXI 2000, str. 269–270.
  5. ^ Rašić Dragojević & 15. 12. 2016.
  6. ^ Balcanica, br. XXX—XXXI 2000, str. 270.
  7. ^ Balcanica, br. XXX—XXXI 2000, str. 270–280.

Literatura uredi


Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Душан_Лукач&oldid=27674927”