Episkop dalmatinski Jerotej
Jerotej Mutibarić (1799, Begeč u Bačkoj — Sremski Karlovci, 1858) bio je srpski sveštenik, nastojnik manastira Grgeteg i dalmatinski episkop.
| Episkop Dalmatinski Jerotej (Mutibarić) | |
|---|---|
 Episkop Dalmatinski Jerotej (Mutibarić)(1843—1853) | |
| Osnovni podaci | |
| Pomesna crkva | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Dalmatinska |
| Čin | episkop |
| Titula | Episkop dalmatinski, bokokotorski i istarski |
| Sedište | Zadar |
| Godine službe | od 25. oktobra 1843. do 1853. |
| Prethodnik | Pantelejmon Živković |
| Naslednik | Stefan Knežević |
| Lični podaci | |
| Svetovno ime | Ignjatije Mutibarić |
| Datum rođenja | 1799. |
| Mesto rođenja | Begeč, Habzburška monarhija |
| Datum smrti | 1. februar 1858. (58/59 god.) |
| Mesto smrti | Sremski Karlovci, Kraljevina Ugarska |
Biografija uredi
Posle završenih filozofskih i teoloških studija, Ignjatije Mutibarić se zamonašio 7. februara 1824. godine u manastiru Rakovcu, gde ga je rukopoložio mitropolit Stefan Stratimirović. Manastir Rakovac uživao je visok ugled jer se smatrao dvorskim mitropolitskim manastirom pa je veliki broj istaknutih crkvenih velikodostojnika zamonašen u ovom manastiru. Mutibarić je predavao crkveno pojanje u klerikalnim školama u Vršcu i Sremskim Karlovcima. Pored arhimandrita Dimitrija Krestića i Dionisija Čupića, Mutibarić je spadao u najbolje poznavaoce karlovačkog pojanja. Po želji mitropolita Stefana Stratimirovića modifikovao je karlovačko pojanje jer je ono za vreme Čupića psotalo isuviše otegnuto. Prema rečima Alimpija Popovića, to je bila konačna redakcija karlovačkog pojanja.
Mutibarić je postavljen za nastojnika manastira Grgetega 30. decembra 1832. na Svetom arhijerejskom sinodu na kome su učestvovali Stefan Stratimirović, budimski episkop Stefan Stanković i vršački episkop Maksim Manuilović. Mutibarić je postao episkop dalmatinski 1843. godine pošto je njegov prethodnik Pantelejmon Živković morao da po carevom nalogu napusti Dalmaciju i ode u Budim. Za episkopa dalmatinskog hirotonisan je 25. oktobra 1843. Pokušao da osnuje konzistoriju čime bi normalizovao rad svoje eparhije ali mu građanske vlasti to nisu dozvolile.
Nasilno je uklonjen iz svoje eparhije 1853. kao što će sa istog položaja na isti način biti uklonjeni i njegovi naslednici Nikodim Milaš i Dimitrije Branković. Nakon odlaska iz Dalmacije živeo je još pet godina. Umro je 1858. godine u Sremskim Karlovcima, a sahranjen je u manastiru Grgetegu.[1]
Pokušaj osnivanja Srpske djevojačke škole uredi
Nakon izmještanja sjedišta Eparhije Dalmatinske iz Šibenika u Zadar među tamošnjim uglednim Srbima rodila se ideja, da se pored bogoslovije, osnuje i konfesionalna ženska škola. To pitanje prvi je pokrenuo upravo episkop Mutibarić, koji po dolasku u Dubrovnik, prvo od prote Đorđa Nikolajevića tražio informacije, između ostaloga, i o školovanju ženske dece u tamošnjoj srpskoj školi. Nakon upoznavanja sa stanjem 1844. episkop je pokrenuo inicijativu za osnivanje prve ženske škole.[2]
Mutibarić je 6. decembra 1844. godine sastavio „Akt fundacionalni” za osnivanje Srpske devojačke škole u Zadru. Pozvao je ugledne zadarske Srbe da mu pomognu u ovoj akciji. Odziv je bio zadovoljavajući, a episkop je lično podržao osnivanje fonsa prilaganjem 100 fiorina i obavezom da će po osnivanju škole učitelju davati mesečno po jedan fiorin. U toj akciji je sakupljeno, 473 forinte za osnivanje buduće škole.[3]
Zbog raznih okolnosti akcija episkopa Mutibarić i uglednijih zadarskih građana zastala je punih devet godina, sve dok 6. decembra 1853, kada je novi episkop dalmatinski Stefan (Knežević) obnovio „Akt fundacionalni” škole iz 1841. godine.[4]
Reference uredi
- ^ Vuković, Sava (1990). Manastir Grgeteg : prilozi monografiji. Novi Sad: Matica srpska. str. 9—39.
- ^ Kosta Milutinović, Vojvodina i Dalmacija 1760—1914, Novi Sad 1973, str. 55.
- ^ Dušan Berić, Crtice iz prošlosti Srba u Dalmaciji. Srpska djevojačka škola u Zadru, Srpska riječ — organ glavnog odbora Srba u Hrvatskoj, Zagreb 1950, br. 313. str.26-31
- ^ Srbski dnevnik, 1853, br. 86
Spoljašnje veze uredi
