Википедија

Indo-ganška nizija

Indo-ganška nizija, poznata i kao „Severnoindijska rečna dolina“ je plodno nizijsko područje koje se prostire na 255 miliona hektara i ono obuhvata veći deo severne i istočne Indije, istočne delove Pakistana i čitavu površinu Bangladeša.[1] Ovaj region je dobio ime po rekama Ind i Gang, i obuhvata čitav niz velikih urbanih područja.

Indo-gangska nizija
Grupe žutih svetala u Indo-ganškoj niziji prikazuju brojne gradove u severnoj Indiji i severnom Pakistanu.

Indo-ganška nizija je na severu oivičena Himalajima koji vodom pune veliki broj reka i predstavljaju izvor plodnog nanosa deponovanog širom regiona putem dva rečna sistema. Južni rub nizije naslanja se na visoravan Čota Nagpur. Na zapadu se izdiže Iranska visoravan.

Podela uredi

 
Deo indo-gangske nizije.

Neki geografi dele indo-gangsku niziju na nekoliko segmenata: Nizija doline Inda, Pendžab nizija, Harjanska nizija, i srednja i niža dolina Ganga. Ova regionalna podela uglavnom se zasniva na dostupnosti vode.

Po drugoj definiciji, Indo-gangska nizija je delhijskim grebenom podeljena u dva sliva; zapadni deo se sastoji od pendžabske i harjanske nizije, a istočni deo se sastoji od rečnog sistema Ganga i Bramaputre. Ovaj presek sa nalazi na samo 300 metara nadmorske visine, zbog čega se stvara percepcija da je indo-gangska nizija neprekidna između dva sliva.

Nizije Pendžab i Harjana podjednako se navodnjavaju vodom iz reka Ravi, Beas, i Satledž. Projekti navodnjavanja na ovim rekama doveli su do smanjenja protoka vode, koji dostiže niža područja u državi Pendžab u Indiji i dolini Inda u Pakistanu. Koristi od povećanog navodnjavanja prema poljoprivrednicima u Harjana dolini su kontroverzne, zbog uticaja koje navodnjavanje ostavlja na poljoprivredni život u oblastima Pendžaba, kako u Indiji, tako i u Pakistanu.

Srednji deo gangske nizije prostire se od reke Jamune na zapadu do države Zapadni Bengal na istoku. Niži deo gangske nizije i doline Asam je zeleniji od srednjeg dela.

Donja dolina reke Gang nalazi se u Zapadnom Bengalu, odakle utiče u Bangladeš. Nakon spajanja se Jamunom koja otiče iz glavnog toka reke Bramaputra, obe reke čine deltu reke Gang.[2][3]

Bramaputra izvire na Tibetu, pod imenom „Jarlung Zangbo“ i protiče kroz Arunačal Pradeš i Asam, pre prelaska u Bangladeš.

Geografske odlike uredi

S obzirom na veličinu nizije, tačan obim može da varira u zavisnosti od izvora. Otprilike, indo-gangska nizija obuhvata:

  • Kašmir na severu;
  • Pendžab, pokrajina Pakistana i planinski venac Aravali na zapadu;
  • Asam i Bangladeš u podnožju Himalaja na istoku; i
  • visoravan Čota Nagpur na jugu.

Indo-gangske ravnice, poznate i kao „velika prostranstva“, su velika plavna područja rečnih slivova Inda, Ganga i Bramaputre. Ona se prostiru paralelno sa Himalajima, od Džamua i Kašmira na zapadu do Asama na istoku i natapaju većinu severne i istočne Indije. Ravnice obuhvataju površinu od 700.000 km² i variraju u širini tokom svoje dužine od nekoliko stotina kilometara. Glavne reke ovog sliva su Gangi Ind i njihove pritoke: Beas,[4][5] Čambal,[6][7][8] Čenab, Gomti, Ravi, Satledž i Jamuna. Plodna regija Terai je nepalski produžetak nizije. Zemljište je bogato muljem, čineći ovu niziju jednom od najkultivisanijih delova sveta. Čak su i ruralna područja gusto naseljena.

Indo-gangska nizija se prostire širom Južne Azije. Velika prostranstva indo-gangskih ravnica su ponekad klasifikovana u četiri regiona:

  • Babar pojas - naslanja se na podnožje Himalaja i sastoji se od stena i kamenja koje su reke nanosile. Kako je poroznost ovog pojasa veoma visoka, voda teče pod zemljom. Ovaj pojas je uglavnom uzak, širine oko 7-15 km.
  • Terai pojas - nadovezuje se na Babar region i sastoji se od novijeg plodnog nanosa. Podzemni tokovi izlaze na površinu u ovom regionu. Ovaj pojas je izuzetno vlažan i prekriven gustom šumom. Takođe prima mnogo padavina tokom cele godine i naseljen je različitim divljim životinjama.
  • Bangar pojas - sastoji se od starijih slojeva nanosa i formira aluvijalnu terasu[9] od plavnih ravnica. U niziji oko reke Gang, ovaj pojas je bogat niskim brdima pokrivenim lateritnim slojevima.
  • Hadir pojas - leži u ravničarskim područjima nakon Bangar pojasa. Sastoji se od svežeg novijeg sloja koji nanose reke koje se slivaju niz ravnicu.

Indo-gangske ravnice su najobimnije prostranstvo neprekidnog plodnog nanosa koju je formiralo taloženje mulja iz brojnih reka. Ravnice su uglavnom bez ijednog drveta, što je pogodno za navodnjavanje putem kanala. Područje je takođe bogato podzemnim izvorima slatke vode. Ove ravnice su najkultivisanije oblasti na svetu. Glavni usevi koji se uzgajaju su pirinač i pšenica, koji se seju u rotaciji. Drugi usevi uključuju kukuruz, šećernu trsku i pamuk. Indo-gangska nizija ubraja se među najgušće naseljena područja na svetu.

Fauna uredi

Donedavno, prostrane travnate površine u Indo-gangskoj niziji bile su nastanjene brojnim velikim vrstama životinja. Ove ravnice su bile dom velikog broja biljojeda, u koje spadaju sve tri vrste azijskog nosoroga (Indijski nosorog, Javanski nosorog i Sumatranski nosorog). Prostrani pašnjaci su bili po mnogo čemu slični pejzažima moderne Afrike. Gazele, bivoli, nosorozi, slonovi, lavovi i nilski konji su lutali pašnjacima, na isti način kao što to rade u Africi danas. Velika krda indijskih slonova, gazela, antilopa i konja su živela zajedno, uključujući i sada izumrlih turova. U šumskim područjima bilo je nekoliko vrsta divljih svinja i jelena. U vlažnijim predelima u blizini Ganga obitavala su velika krda vodenih bivola koji su pasli na obalama reka uz izumrle vrste nilskog konja.

Istorija uredi

Ovaj region je poznat po civilizaciji doline Inda, koja je odgovorna za rođenje drevne kulture Indijskog potkontinenta. Ravan i plodan teren je omogućio višestruki uspon i ekspanziju raznih carstava, uključujući Magadske dinastije, carski Kanauj, Mogulsko carstvo i carstvo Marata – od kojih su svi imali svoje demografske i političke centre u Indo-ganškoj niziji. Tokom vedskog i epiškog perioda indijske istorije, ova regija se nazivala "„Arjavarta” (zemlja Arjana). Prema Manuovom zakoniku (2.22), 'Arjavarta' je „predeo između Himalaja i lanca Vindja, od Istočnog mora (Bengalski zaliv) do Zapadnog mora (Arabijsko more)”".[10][11] Ova regija je nazivana „Hindustanom” (zemljom Inda), što je izvedeno iz persijskog termina za reku Ind. Taj termin je kasnije korišten kao naziv za celi Indijski potkontinent. Jezik koji se koristio u ovoj oblasti se nazivao hindustanskim, urdu i hinduski, što su dva standardizovana registra. Termin „hindustanski” se koristi za ljude, muziku, i kulturu ovog regiona.[12][13]

Reference uredi

  1. ^ Taneja et al. 2014, str. 2.
  2. ^ Seth Mydans (21. 6. 1987). „Life in Bangladesh Delta: On the Edge of Disaster”. The New York Times (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 4. 11. 2017. g. 
  3. ^ „Where Is The Largest Delta In The World?”. WorldAtlas. 25. 4. 2017. 
  4. ^ Jain, Sharad K.; Agarwal, Pushpendra K.; Singh, Vijay P. (5. 3. 2007). Hydrology and water resources of India. Springer. str. 481. ISBN 978-1-4020-5179-1. Pristupljeno 15. 5. 2011. 
  5. ^ „Signs of hope as population of endangered Indus River dolphin jumps in Pakistan”. WWF. Pristupljeno 2017-12-17. 
  6. ^ Hussain, Syed; Sharma, R.K.; Dasgupta, Niladri; Raha, Anshuman (april 2011). „Assessment of minimum water flow requirements of Chambal River in the context of Gharial (Gavialis gangeticus) and Gangetic Dolphin (Platanista gangetica) conservation” (PDF). www.wii.gov.in. Wildlife Institute of India. Pristupljeno 11. 2. 2014. 
  7. ^ „Chambal River - Origin Tributaries Dams Flora | Fauna”. Rivers Of India - All About Rivers (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 11. 08. 2022. g. Pristupljeno 2022-07-18. 
  8. ^ Jain, Sharad K.; Pushpendra K. Agarwal; Vijay P. Singh (2007). Hydrology and water resources of India- Volume 57 of Water science and technology library - Tributaries of Yamuna river. Springer. str. 350. ISBN 978-1-4020-5179-1. 
  9. ^ „Glossary of Landform and Geologic Terms”. National Soil Survey Handbook—Part 629. National Cooperative Soil Survey. april 2013. Arhivirano iz originala (PDF) 28. 03. 2023. g. Pristupljeno 1. 3. 2023. 
  10. ^ Gopal 1990.
  11. ^ Michael Cook (2014), Ancient Religions, Modern Politics: The Islamic Case in Comparative Perspective, Princeton University Press, p. 68: "Aryavarta ... is defined by Manu as extending from the Himalayas in the north to the Vindhyas of Central India in the south and from the sea in the west to the sea in the east."
  12. ^ „India”. CIA – The World Factbook. Arhivirano iz originala 11. 06. 2008. g. Pristupljeno 14. 12. 2007. 
  13. ^ „Hindustani Classical Music”. Indian Melody. Arhivirano iz originala 11. 12. 2007. g. Pristupljeno 14. 12. 2007. 

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Индо-ганшка_низија&oldid=27672947”