Lavrentije Bogunović
Lavrentije Bogunović (Lavrica, Lovrica) je bio ugledni dubrovački trgovac iz druge polovine 14. veka, koji je poslovao na području srpskih zemalja u okvirnom periodu od oko 1351. do oko 1380. godine. Lavrentije je nosio prezime po svom ocu Bogunu, a imao je i brata Sergija, koji je takođe bio dubrovački trgovac. Porodica se doselila u Dubrovnik sredinom 14. veka. Nešto kasnije, oko 1420. godine, Lavrentijev sin Andruško je usvojio pridevak Nemanja, a potom i prezime Nemanjić, koje nije imalo nikakve veze sa starom srpskom dinastijom Nemanjića, već je bilo povezano sa zaseokom Nemanja kod Pljevalja, odakle su Bogunovići vodili poreklo. Tradicija o pljevaljskom poreklu ove porodice (ital. La fameglia Nemagna trahe origine da Pleuglie terra nel ducato di Herzegovina) zabeležena je u poznom genealoškom spisu iz 18. veka, koji je u istoriografiji poznat kao Čingrijina genealogija. U tom spisu, Lavrentije Bogunović je bio pomenut kao: ital. Lauriza Bogunovich figlio di Bogun Nemagnich.[1][2]
Biografija uredi
Kao i ostali članovi iste porodice, Lavrentije Bogunović (Lauris de Boguno) nije bio dubrovački plemić, već je pripadao elitnim krugovima dubrovačkog građanstva, a bio je i član ugledne dubrovačke trgovačke bratovštine, koja je prvobitno bila poznata kao bratovština Sv. Duha i Sv. Spasa, a kasnije kao bratovština Svetog Antuna.[3][4]
Prema porodičnoj tradiciji koja je zabeležena u poznoj Čingrijinoj genealogiji iz 18. veka, Lavrentije je u Dubrovnik došao 1350. godine, u vreme kada je ovaj grad posetio srpski car Stefan Dušan, a sa sobom je u Dubrovnik doneo i glamsko srebro.[5]
U dubrovačkoj arhivskoj građi Lavrentije se pominje tek od 1351. godine i to kao osoba koja se bavi kreditnim transakcijama, jer se isti javlja kao verovnikRadoslava Povike, dubrovačkog trgovca. Lavrentije nije mogao nikako da naplati svoje potraživanje (46 perpera i 3 dinara) nastalo 22. januara 1351. godine od gore pomenutog Povike, pa je tadašnji dubrovački notar Mlečanin Franciscus de Archo (notar: 1342-1373) preuzeo 3. novembra 1364. godine njegovu zadužnicu.[6]
Tokom leta 1359. godine nalazio u Konavlima, kada su ljudi kneza Vojislava Vojinovića opljačkali žito i stoku podanicima Dubrovačke republike. U avgustu 1367. godine kneginja Gojislava, udovica kneza Vojislava, tražila je da joj Dubrovčani pošalju riznicu, koja je bila pohranjena u ovom gradu. Odmah potom je određen poslanik, koji se obavezao (25. avgusta 1367. godine) da će odneti riznicu moćnoj srpskoj kneginji, trebalo je takođe da prenese robu braće Bogunovića, Sergija i lavrentija (lat. Sergoli et Laurice de Boguno).[7]
I poslednji pomen Lavrentijevog imena u Dubrovniku, vezan je za kreditne poslove, jer se Lavrica zajedno sa Đurđem Junakovićem iz Banje, zadužio 18. novembra 1380. godine kod Nikole Gundulića na sumu od 72 perpera i uz obavezu da dug izmire u roku od mesec dana.[8]
Lavrentije se u Dubrovniku oženio sa Dražom, čiji nam rod nije poznat. Imali su dva sina: Bogoja i Andruška. Bogoje se nije ženio i po svoj prilici je mlad umro. Andruško je zasnovao porodicu sa Marušom Predojević, ćerkom dubrovačkog trgovca Ilije Predojevića. Andruško je sa Marušom imao sedmor dece: tri sina (Lovrica, Ilija i Nikša) i dve ćerke (Dražula i Radula), dok za dvoje dece imena nisu ostala zabeležena.[1][2]
Lavrica je imao brata Sergija (»Sergoli et Lauriec de Boguno«),[7] sa kojim je često zajedno poslovao, dok se njegovi odvojeni poslovi takođe pominju u dubrovačkoj arhivskoj građi (»Sergolos de Boguno«).[9][10][11] [12][13]
Lavrentije je umro negde posle 1380. godine, a njegova žena Draža ga je nadživela. Njen testament je registrovan 1389. godine u dubrovačkom notarijatu.[8]
U približno isto vreme, delovao je i dubrovački trgovac Cvetko Bogunović, ali izvorna građa ne sadrži podatke o njegovom srodstvu sa porodicom Lavrentija Bogunovića.[14]
Iako Lavrentije i njegovi srodnici nisu bili čak ni dubrovački plemići, već samo građani i ugledni trgovci, pojedini publicisti su na osnovu sličnosti njihovog kasnije zabeleženog porodičnog nadimka (Nemanja) sa prezimenom srpske dinastije Nemanjića pokušali da dokažu navodnu genealošku povezanost te porodice sa starom srpskom dinastijom.[15][16]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ a b Ćuk 2001, str. 37-46.
- ^ a b Ćuk 2019, str. 431-439.
- ^ Sindik 1926, str. 222.
- ^ Tadić 1953, str. 558-559.
- ^ Ćuk 2001, str. 38.
- ^ Ćuk 2001, str. 39.
- ^ a b Dinić 1932, str. 43.
- ^ a b Ćuk 2001, str. 39-40.
- ^ Tadić 1935, str. 344.
- ^ Dinić 1951, str. 123.
- ^ Lučić 1969, str. 166.
- ^ Ćuk 2001, str. 40.
- ^ Ćuk 2019, str. 433-434.
- ^ Kurtović 2009, str. 34-37.
- ^ Kljajević 2012, str. 5-7, 18-26.
- ^ Bogunović 2018, str. 55-202.
Literatura uredi
- Bogunović, Petar B. (2018). „Dynastia Nemagnich et genus familia Bogunouich (Per vestigium documentorum archivi Ragusini)”. Viteška kultura. 7: 55—202.
- Dinić, Mihailo (1932). O Nikoli Altomanoviću. Beograd: Srpska kraljevska akademija.
- Dinić, Mihailo (1951). Odluke veća Dubrovačke republike: Acta consiliorum Republicae Ragusinae. 1. Beograd: Naučna knjiga.
- Kljajević, Božidar (2012). „Potomci roda Nemanjića po muškoj lozi”. Potomci Nemanjića u srpskom rodu (po ženskoj liniji): Pleme Nikšići slave sv. Luku. Beograd: Autorsko izdanje.
- Kurtović, Esad (2009). Radosalići - primjer jednokratnih prezimena srednjega vijeka. Beograd: Istorijski institut.
- Lučić, Josip (1969). „Stjecanje, dioba, i borba za očuvanje Dubrovačkog primorja 1399-1405”. Arhivski vjesnik. Pljevlja. 11-12 (1968-1969): 99—201.
- Rudić, Srđan (2006). Vlastela Ilirskog grbovnika. Beograd: Istorijski institut.
- Sindik, Ilija (1926). Dubrovnik i okolina. Beograd: Srpska kraljevska akademija.
- Tadić, Jorjo (1935). Pisma i uputstva Dubrovačke republike: Litterae et commissiones Ragusinae. 1. Beograd: Srpska kraljevska akademija.
- Tadić, Jorjo (1953). „O društvenoj strukturi Dalmacije i Dubrovnika u vreme renesanse”. Zgodovinski časopis. 6—7 (1952-1953): 552—565.
- Ćuk, Ruža (2001). „Dubrovačka porodica Nemanja poreklom iz Pljevalja”. Glasnik Zavičajnog muzeja. Pljevlja. 2: 37—46.
- Ćuk, Ruža (2019). Srbija i mediteranski svet u poznom Srednjem veku. Beograd: Istorijski institut.
