Letnje olimpijske igre 1972.

XX Olimpijske igre održane su 1972. godine u Minhenu, u Zapadnoj Nemačkoj. MOK je odabrao Minhen za domaćina u konkurenciji ostalih gradova kandidata među kojima su bili Detroit, Madrid i Montreal. Bile su to druge Igre u istoriji održane u Nemačkoj, nakon Igara u Berlinu 1936. U želji da se Nemačka svetu predstavi kao demokratska, moderna država puna optimizma, domaćin je za slogan Igara odabrao službeni moto "the Happy Games" (na engleskom jeziku „srećne igre"), za logo su odabrali simbolizovano plavo sunce, a po prvi put su Igre dobile i službenu maskotu, psa nazvanog „Valdi“.

XX Olimpijske igre - Minhen 1972.
Spiele der XX. Olympiade - München 1972

Grad domaćin	Minhen, Zapadna Nemačka
Broj država	121
Broj sportista	7170
Broj sportova	23
Broj takmičenja	195
Otvaranje igara	26. avgust 1972.
Zatvaranje igara	10. septembar 1972.
<  Meksiko Siti 1968. Montreal 1976.  >

Nažalost, Igre se nisu pokazale srećnim, već upravo suprotno: tragičnim. U poznatom incidentu su palestinski teroristi iz organizacije zvane Crni septembar upali 5. septembra, 11. dana Igara, u olimpijsko selo, ubili dvojicu izraelskih sportista, a devetoricu uzeli za taoce. U nastavku drame, došlo je do masakra. Na minhenskom aerodromu, posle neuspele akcije spašavanja talaca, ubijeno je svih devet izraelskih sportista, petorica terorista i jedan nemački policajac. Svet je bio u šoku, ali su Igre, nakon 34-satnog prekida, nastavljene.

Na Igrama je prvi put uvedena i ceremonija zakletve sudija, čime se želela istaknuti nepristranost suđenja. U sportskom programu je takođe bilo promena. Rukomet i streličarstvo su se vratili u program Igara, a uveden je i novi sport, kajak i kanu na divljim vodama.

U takmičarskom programu istakli su se sledeći sportisti i događaji:

• Mark Špic iz SAD-a je osvojio sedam zlatnih medalja, oborivši pri tome svetske rekorde u svim tim disciplinama. Kako je na Igrama u Meksiku četiri godine ranije već osvojio dve zlatne medalje, time je svoj ukupni broj zlatnih medalja s OI povećao na 9.
• Olga Korbut, gimnastičarka iz SSSR-a je osvojila tri zlatne medalje.
• U košarci je finalna utakmica između timova SAD i SSSR-a donela nezapamćeni završetak. U poslednjih nekoliko sekundi, pri vođstvu ekipa SAD 50-49 desilo se nekoliko čudnih događanja: prvo je vreme isteklo tokom pređašnjeg koša (slobodnih bacanja) za SAD, ali je koš priznat i preostale vreme pomaknuto na 1 sekundu. Zatim je vreme ponovno isteklo u pokušaju napada tima Sovjetskog Saveza, pa su Amerikanci već slavili pobedu. Međutim, na žalbu Sovjeta ponovno su dodane nove tri sekunde, u kojima je Aleksandar Belov uspeo ubaciti dva poena i time doneti pobedu svom timu. Brojne nelogičnosti tokom nekoliko poslednjih sekundi nisu nikad razjašnjene, iako je MOK čvrsto ostao pri odluci da je utakmica regularna. Ekipa SAD, kojoj je to bio prvi poraz uopšte na Olimpijskim igrama do tada, odbila je da prihvati srebrne medalje i one su i danas izložene u Olimpijskom muzeju u Lozani.
• Atletičar Lase Viren iz Finske je pobedio u trkama na 5.000 i 10.000 m (i to na 10.000 m nakon pada tokom trke), a taj će uspeh ponoviti i četiri godine kasnije na Igrama u Montrealu.
• Valerij Borzov, sprinter iz SSSR-a, je pobedio na opšte iznenađenje u trkama na 100 m i 200 m. Očekivala se pobeda nekog od atletičara iz SAD, a najveći favoriti su bili Rej Robinson i Edi Hejz. Međutim, previdom njihovog trenera dobili su pogrešnu informaciju o vremenu starta trke kvalifikacija na koje su zatim zakasnili i ispali iz daljeg takmičenja bez plasmana.
• Osvajači zlatne i srebrne medalje u trci na 400 m, Vinsent Metjuz i Vejn Kolet iz SAD, su tokom proglašenja pobednika i izvođenja himne SAD ponašali se neprimereno. Međusobno se šaleći i igrajući se osvojenim medaljama nisu obraćali pažnju na svečanost trenutka podizanja njihove zastave i intonacije himne. Zbog toga im je doživotno zabranjen nastup na Olimpijskim igrama.
• Australijska plivačica Šejn Gud je osvojila tri zlata i dva srebra.
• Vim Ruska iz Holandije je postao prvi džudista koji je osvojio zlato u dve kategorije na istim Igrama.

Spisak sportova

Atletika (detalji) Biciklizam Boks Dizanje tegova Gimnastika Hokej na travi Rvanje Jedrenje

Džudo Kajak i kanu na mirnim i divljim vodama Košarka Konjički sport Mačevanje Moderni petoboj Fudbal Odbojka detalji

Plivanje Rukomet Skokovi u vodu (4) (detalji) Streličarstvo Streljaštvo Vaterpolo Veslanje

Na Igrama su bila i dva demonstraciona sporta: badminton i skijanje na vodi.

Raspored takmičenja

CO

ceremonija otvaranja

●

kvalifikacije

1

finale

CZ

ceremonija zatvaranja

datum sportovi		avgust						septembar											Uk.fin.
		26 sub	27 ned	28 pon	29 uto	30 sre	31 čet	1 pet	2 sub	3 ned	4 pon	5 uto	6 sre	7 čet	8 pet	9 sub	10 ned	11 pon
Ceremonije otvaranja/zatvaranja		CO																CZ
Atletika							2	2	5	6	3			7	2	3	8		38
Biciklizam	Drumski				1									1					7
	Velodromski						1	2	1	●	1
Boks			●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●		11			11
Vaterpolo			●	●	●	●	●	●	●	●	1								1
Veslanje			●		●		●	●	7										7
Gimnastika			●	1	1	2	4	6											14
Dizanje tegova			1	1	1	1	1		1	1	1	●	1						9
Jedrenje				●	●	●	●			●	●			6					6
Kajak i kanu				1		3						●		●	●	7			11
Konjički sport				●	●	●	2			1	●			1		1		1	6
Košarka			●	●	●	●		●	●	●		●	●	●	●	1			1
Mačevanje					●	1	1		1	1	1	●	1	●	1	1			8
Moderan petoboj			●	●	●	●	2												2
Odbojka			●	●	●	●	●	●	●	●		●	●	1	●	1			2
Plivanje				3	4	4	3	3	4	4	4								29
Rvanje			●	●	●	●	10					●	●	●	●	●	10		20
Rukomet						●		●		●		●	●	●	●	●	1		1
Skokovi u vodu			●	1	●	1		●	1	●	1								4
Streličarstvo														●	●	●	2		2
Streljaštvo			1	1	1	1		2	2										8
Fudbal			●	●	●	●	●	●		●		●	●		●		1		1
Hokej na travi			●	●	●	●	●	●	●	●	●			●	●	●	1		1
Džudo							1	1	1	1	1					1			6
Ukupno finala po danu			2	8	8	13	27	16	23	14	13		2	16	3	26	23	1	195
Ukupno finala do dana			2	10	18	31	58	74	97	111	124	124	126	142	145	171	194	195
avgust/septembar		26 sub	27 ned	28 pon	29 uto	30 sre	31 čet	1 pet	2 sub	3 ned	4 pon	5 uto	6 sre	7 čet	8 pet	9 sub	10 ned	11 pon	Uk.fin.

Bilans medalja

(Medalje domaćina posebno istaknute)

Olimpijske igre Minhen 1972.
Plasman	Država				Ukupno
1	SSSR	50	27	22	99
2	Sjedinjene Američke Države	33	31	30	94
3	Istočna Nemačka	20	23	23	66
4	Zapadna Nemačka	13	11	16	40
5	Japan	13	8	8	29
6	Australija	8	7	2	17
7	Poljska	7	5	9	21
8	Mađarska	6	13	16	35
9	Bugarska	6	10	5	21
10	Italija	5	3	10	18
11	Švedska	4	6	6	16
12	Ujedinjeno Kraljevstvo	4	5	9	18
13	Rumunija	3	6	7	16
14	Kuba	3	1	4	8
	Finska	3	1	4	8
16	Holandija	3	1	1	5
17	Francuska	2	4	7	13
18	Čehoslovačka	2	4	2	8
19	Kenija	2	3	4	9
20	Jugoslavija	2	1	2	5
21	Norveška	2	1	1	4
22	Severna Koreja	1	1	3	5
23	Novi Zeland	1	1	1	3
24	Uganda	1	1	0	2
25	Danska	1	0	0	1
26	Švajcarska	0	3	0	3
27	Kanada	0	2	3	5
28	Iran	0	2	1	3
29	Belgija	0	2	0	2
	Kraljevina Grčka	0	2	0	2
31	Austrija	0	1	2	3
	Kolumbija	0	1	2	3
33	Argentina	0	1	0	1
	Južna Koreja	0	1	0	1
	Liban	0	1	0	1
	Meksiko	0	1	0	1
	Mongolija	0	1	0	1
	Pakistan	0	1	0	1
	Tunis	0	1	0	1
	Turska	0	1	0	1
41	Etiopija	0	0	2	2
42	Brazil	0	0	2	2
43	Gana	0	0	1	1
	Indija	0	0	1	1
	Jamajka	0	0	1	1
	Niger	0	0	1	1
	Nigerija	0	0	1	1
	Španija	0	0	1	1
	Ukupno	195	195	210	600

Spoljašnje veze

• Ostvareni rezultati na LOI
• Izveštaj sa OI 1972. godine