Lopare
Lopare je gradsko naselje i sjedište istoimene opštine u sjeveroistočnom dijelu Republike Srpske, BiH. Prema preliminarnim podacima popisa stanovništva 2013. godine, u naseljenom mjestu Lopare ukupno je popisano 2.387 lica.[1]
Lopare | |
|---|---|
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država | Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Republika Srpska |
| Opština | Lopare |
| Osnovan | prvi podaci o naselju potiču iz druge polovine osamnaestog vijeka. |
| Stanovništvo | |
| — 2013. |  2.387 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 38′ 06″ S; 18° 50′ 36″ I / 44.634944° S; 18.843341° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 252 m |
  Lopare Lopare na karti Bosne i Hercegovine | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 75240 |
| Pozivni broj | 055 |
| Veb-sajt | www |
Geografija uredi
Lopare se nalaze u predjelu gde planina Majevica prelazi sa svojih visova ka ravnici, Semberiji i Posavini. Lopare su oduvek bile centar tog dijela Podmajevice.
Istorija uredi
Naziv Lopare potiče, po legendi, od drevnog lopara, drvene alatke slične lopati za stavljanje testa u pekaru i vađenje hleba, koje je nekada u ovom mjestu izrađivao poznati majstor. Po drugoj legendi, Lopare su dobile ime po stanovnicima koji su ovdje živjeli i često se tukli, što se u žargonu kaže „lopali“.
O prošlosti Lopara ne može se sa sigurnošću govoriti. Prvi podaci o naselju potiču iz druge polovine osamnaestog veka, jer su ove bili konaci, a građeni su na raskrsnici puteva i služili za odmaranje trgovačkih i drugih karavana. Područje oko rijeke Gnjice se počinje širiti, stvara se njena dolina, što je bilo povoljno za razvoj domaćinstava na ovom prostoru.[2]
Ostaci nadgrobnih spomenika bosanskih jeretika (kako su ih istoričari nazivali: bogumila) su veoma prisutni na području opštine. Najviše ih je (čak 30) na tromeđi između Tobuta, Labucke i Vukosavaca. Prema arheološkim nalazima, tvrdi se da je u ovom kraju bilo i Ilirsko naselje, još pre 2.600 godina, što odgovara srednjem gvozdenom dobu.
Početak komunalne izgradnje vezuje se za period austrougarske vladavine (1878—1918) kada je izgrađena zgrada današnjeg opštinskog suda (ranije je to bila žandarmerijska stanica) i oba puta koji vezuju Lopare sa susjednim opštinama.
Rat u Bosni i Hercegovini se u ovim djelu ratišta vodio žestoko, najteže su bile borbe 1995. poput Ofanziva na Majevici
Stanovništvo uredi
| Sastav stanovništva – naseljeno mjesto Lopare | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[3] | 1991.[4] | 1981.[5] | 1971.[6] | ||||
| Ukupno | 2 447 (100,0%) | 1 720 (100,0%) | 966 (100,0%) | 692 (100,0%) | |||
| Srbi | 2 412 (98,57%) | 1 417 (82,38%) | 667 (69,05%) | 556 (80,35%) | |||
| Hrvati | 14 (0,572%) | 17 (0,988%) | 11 (1,139%) | 23 (3,324%) | |||
| Nepoznato | 6 (0,245%) | – | – | – | |||
| Jugosloveni | 5 (0,204%) | 134 (7,791%) | 190 (19,67%) | 1 (0,145%) | |||
| Crnogorci | 3 (0,123%) | – | 17 (1,760%) | 6 (0,867%) | |||
| Bošnjaci | 2 (0,082%) | 114 (6,628%)1 | 75 (7,764%)1 | 95 (13,73%)1 | |||
| Neizjašnjeni | 2 (0,082%) | – | – | – | |||
| Ostali | 2 (0,082%) | 38 (2,209%) | – | 3 (0,434%) | |||
| Makedonci | 1 (0,041%) | – | 2 (0,207%) | 1 (0,145%) | |||
| Albanci | – | – | 4 (0,414%) | 5 (0,723%) | |||
| Mađari | – | – | – | 2 (0,289%) | |||
- 1 Na popisima od 1971. do 1991. Bošnjaci su popisivani uglavnom kao Muslimani.
Znamenite ličnosti uredi
- Cvijetin Blagojević srpski i jugoslovenski fudbaler i trener.
- Mile Ilić, srpski košarkaš.
- Radivoje Kerović, četnički vojvoda.
- Radivoje Kerović, srpski književnik, vanredni profesor Filozofskog fakulteta Univerziteta u Banjaluci.
- Cvijetin Mijatović, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i član Predsedništva SFRJ (1980—1981).
- Jovo Radovanović Jovaš, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, major JNA i narodni heroj Jugoslavije.
Napomene uredi
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ „Rezultati Popisa 2013, Gradovi, opštine, naseljena mjesta” (na jeziku: srpski). Republički zavod za statistiku. Arhivirano iz originala 23. 03. 2017. g. Pristupljeno 25. 09. 2019.
- ^ „ISTORIJA” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-01-27.
- ^ „Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik”. popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano iz originala 7. 4. 2021. g. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991.(str. 72)” (PDF). fzs.ba. Pristupljeno 12. 1. 2016.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 12. 1. 2016.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 12. 1. 2016.
Izvori uredi
- Napomena: Tekst preuzet sa prezentacije https://web.archive.org/web/20051210135840/http://www.lopare.net/
- Knjiga: „Nacionalni sastav stanovništva — Rezultati za Republiku po opštinama i naseljenim mjestima 1991.“, statistički bilten br. 234, Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine, Sarajevo.
Spoljašnje veze uredi
- Zvanična prezentacija opštine Lopare (jezik: srpski)
- Majevica onlajn Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. maj 2018) (jezik: srpski)
- Priboj (jezik: srpski)
