Milan Predić
Milan Predić (Pančevo, 24. novembar 1881 – Beograd, 9. decembar 1972) bio je srpski profesor, književnik, dramaturg, pozorišni i slikarski kritičar, prevodilac, upravnik Narodnog pozorišta u Beogradu i urednik Srpskog književnog glasnika.[1]
| Milan Predić | |
|---|---|
 Milan Predić, poštanska marka | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 24. novembar 1881. |
| Mesto rođenja | Pančevo, Austrougarska |
| Datum smrti | 9. decembar 1972. (91 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, SFR Jugoslavija |
Biografija uredi
Osnovnu školu je završio u Pančevu, a gimnaziju u Beogradu.[1] Bio je sinovac slikara Uroša Predića.
Na Filozofskom fakultetu u Beogradu je studirao srpsku književnost od 1901. do 1908. godine sa prekidima zbog paralelnih studija književnosti u Parizu koje su trajale od 1903 do 1907. godine. Diplomu iz književnosti, koju je stekao na Sorboni 1907. godine, u svojstvu dekana potpisao je Aristid Brijan.[2]
Posle završetka studija radio je kao gimnazijski profesor u Užicu 1907, a 1908. godine u Beogradu.
Neposredno nakon ovih prvih radnih iskustava, pa sve do odlaska u penziju 1947. godine, Predić će biti profesionalno usmeren jedino na pozorište i sve u vezi sa njim.
Prvi njegov pozorišni angažman započeo je kada ga je Milan Grol, postavši upravnik Narodnog pozorišta u Beogradu, pozvao da napusti mesto suplenta u Trećoj beogradskoj gimnaziji i 25. jula 1909. ga postavio za dramaturga Narodnog pozorišta. Od tog trenutka je njegova pozorišna sudbina tesno povezana sa Grolom, sa kojim je delio dobro i zlo, postizao uspehe i doživljavao padove.[2] U tom periodu (1910) je Milan Predić osnovao Drugu glumačku školu pri Narodnom pozorištu u kojoj je i sam bio predavač.
Ovi bliski saradnici su ubrzo zajedno podneli ostavku 3. aprila 1910. godine, kada ih je nadjačao Glumački klub sa Miloradom Gavrilovićem na čelu[2], u unutrašnjem sukobu i raskolu u okviru samog ansmbla.[3] Nakon povlačenja sa vratio se svom mestu nastavnika pripravnika, a potom odlazi u Minhen na pozorišne studije ,[4] nakon čega se 15. aprila 1911. godine, pod drugom upravom Milana Grola, ponovo obreo u pozorištu kao dramaturg.
Ubrzo, 18. jula 1911. godine, na osnovu nove Uredbe o Narodnom Pozorištu u Beogradu, postao je sekretar VI klase.[2]
Milan Predić je učestvovao u oba Balkanska i u Prvom svetskom ratu.[4][5] Po završetku ovih velikih ratova posvetio je svu svoju pozorišnu snagu beogradskom Narodnom pozorištu. Naime, u periodu posle Prvog svetskog rata, kao direktor Drame od 1918. do 1923. godine, morao je da reorganizuje i usmeri celokupan pozorišni rad jer je ratni vihor ostavio sveopštu pustoš na svim poljima, uništio je zgradu i inventar i poremetio je umetničke vrednosti.[2] U tri navrata je, potom, bio upravnik Narodnog pozorišta u Beogradu (1924-1933, 1939-1940. i 1944-1947)[2][4][5]
U svakoj svojoj pozorišnoj etapi radio je s nesmanjenim oduševljenjem, neprestano podižući umetnički nivo predstava (dramskih, operskih i baletskih). Prvenstveno je brigu poklanjao repertoaru, sa podjednakim poznavanjem prilazio je dramskim, operskim i baletskim ostvarenjima. Privlačili su ga svi elementi scenskog prikaza, pa je svakome od njih poklanjao jednaku pažnju.[2]
Kao dobar poznavalac pozorišne problematike i siguran organizaciono-tehnički i umetnički administrator Narodnog pozorišta, uložio je mnogo truda u podizanje njegovog umetničkog nivoa (repertoara, režije, glume, dekorativne opreme, kostimografije).[4]
Ostali doprinosi uredi
- Osnovao je Glumačku školu 1910. godine, a Pozorišni muzej 1929. godine, određujući mu zadatak i ciljeve, reorganizovao je cellokupnu pozorišnu administraciju, razgraničio i postavio umetničke funkcije Drame, Opere i Baleta.[4]
- Bio je odličan poznavalac francuske i nemačke književnosti i jezika. Naginjao je više francuskoj književnosti pa je i prevodio sa francuskog – za pozorište, ali i u drugim oblastima.[2]
Reference uredi
- ^ a b v Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 659.
- ^ a b v g d đ e ž „PREDIĆ Milan | Enciklopedija Srpskog narodnog pozorišta” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-11-04.
- ^ Svetozar, Rapajić (2015), English: Monograph - Faculty of Dramatic Arts in Belgrade, 2015 (PDF), Pristupljeno 2022-11-04
- ^ a b v g d Krleža, Miroslav, ur. (1965). Enciklopedija Jugoslavije. 6, Maklj-Put. Zagreb: Jugoslavenski leksikografski zavod. str. 596.
- ^ a b Jovanović, Raško V. (2013). Leksikon drame i pozorišta. Dejan Jaćimović. Beograd. ISBN 978-86-07-01999-1. OCLC 883837997.
- ^ Bihalji, Oto, ur. (1978). Mala enciklopedija Prosveta. Knj. 2, K - P : opšta enciklopedija. Beograd: Prosveta. str. 907.
Literatura uredi
- Predić, Milan. Članci i beleške (2004), priredio Darko Garić, Beograd: Karić fondacija, str. 5-56.
