Портал:Crna Gora/Biografija 14
Jelena Petrović Njegoš ili Jelena Savojska (Cetinje, 8. januar 1873 — Monpelje, 28. novembar 1952) je crnogorska princeza i poslednja kraljica Italije u periodu 1900—1946. Bila je udata za italijanskog kralja Vitorija Emanuela III.
Rođena je 8. januara 1873. godine, na Cetinju, tadašnjoj prijestonici Knjaževine Crne gore, od oca Nikole Petrovića Njegoša i Milene rođene Vukotić. kao šesto dijete u porodici. Od šeste do dvanaeste godine je za tutora imala švajcarsku guvernantu Luisu, a kasnije je nastavila školovanje u Rusiji. Ranu mladost je provela na institutu Smoljni u Sankt Petersburgu i ruskom carskom dvoru. Krštena je u Vlaškoj crkvi na Cetinju od strane ruskog cara Aleksandra II Romanova.
Na svetskoj izložbi slikarstva u Veneciji aprila 1895. godine upoznala je budućeg supruga, napuljskog princa Vitorija Emanuela III, sa kojim se kasnije zbližila na balu u Rusiji organizovanog povodom krunisanja cara Nikolaja II. Vjenčani su 24. oktobra 1896. godine nakon što je Emanuel došao na Cetinje u goste kralju Nikoli Petroviću i zatražio ruku njegove ćerke. Nakon udaje Jelena je uzelaa prezime Savojska i primila katoličku vjeru. Na vjenčanju u Rimu Jelenina majka Milena nije prisustvovala jer nije htjela da prihvati činjenicu da je Jelena promijenila vjeru.
Dana 29. jula 1900. godine, nakon ubistva oca, Emanuel je stupio na italijanski prijesto, kada je i Jelena zvanično preuzela titule svog muža i postala kraljica Italije, a poslije Musolinijeve okupacije Albanije i Etiopije, preuzela je i titule kraljice Albanije i carice Etiopije.
Početkom Drugog svjetskog rata, nakon invazije Njemačke na Poljsku napisala je pismo i poslala ga kraljicama šest država kako bi predupredila tragediju i pogibiju koju bi donio rat. Pismo je poslala kraljici Danske Aleksandrin, kraljici Vilhelmini od Holandije, Šarloti, velikoj vojvotkinji od Luksemburga, kraljici Belgije Elizabeti Bavarskoj, njenoj ćerki Đovani Savojskoj, kraljici Bugarske i Mariji Karađorđević, majci jugoslovenskog kralja. Kasnije je i uticala na svog muža da lobira kod Musolinija, premijera Italije za stvaranje nezavisne Kraljevine Crne Gore. Nakon pada fašizma u Italiji ona je sa svojim mužem i djecom napustila Rim i prešli su u Brindizi, a kasnije uz pomoć saveznika u egzil u Aleksandriju gde ih je uz velike počasti dočekao kralj Faruk. Preminula je od raka 28. novembra] 1952. u Monpeljeu u 80. godini života.
65 godina nakon njene smrti, 15. decembra 2017. godine njeni posmrtni ostaci su vraćeni iz Monpeljea u baziliku Vikoforte, a posmrtni ostaci Emanuela su dva dana kasnije iz Egipta preneti i sahranjeni zajedno sa njenim.