Predrag Lazarević
Predrag Gugo Lazarević (Banja Luka, 28. maj 1929 — Banja Luka, 23. septembar 2014) bio je srpski književnik, književni teoretičar i kritičar, poslanik u Narodnoj skupštini Republike Srpske i član Senata Republike Srpske.
| Predrag Lazarević | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 28. maj 1929. |
| Mesto rođenja | Banja Luka, Kraljevina Jugoslavija |
| Datum smrti | 23. septembar 2014. (85 god.) |
| Mesto smrti | Banja Luka, Republika Srpska, Bosna i Hercegovina |
| Državljanstvo | Republike Srpske, BiH |
| Nacionalnost | Srbin |
| Religija | pravoslavna |
| Obrazovanje | Počasni doktor nauka srpske književnostiTreća beogradska gimnazija |
| Univerzitet | Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu |
| Zanimanje | književnik, književni teoretičar i kritičar, |
| Nagrade | |
| Politička karijera | |
| Politička stranka | Srpska stranka Krajine i Posavine (1996—2009) |
Biografija uredi
Poznato je da je porodica Predraga Lazarevića više od 200 godina prisutna u Banjaluci. Njegov otac Todor Lazarević († 1938[1]), četvrti ban Vrbaske banovine, bio je doktor prava i član Mlade Bosne. Predrag je odrastao u kući koja je raspolagala bibliotekom od preko deset hiljada knjiga. Školovao se u Banjaluci i Beogradu, gdje je završio Treću beogradsku gimnaziju i Filozofski fakultet, gdje je 1953. diplomirao na grupi Jugoslovenski jezici i književnost.[2]
Cijeli radni vijek proveo je u Banjoj Luci. Prvo je bio profesor u banjalučkoj Gimnaziji (1954-1956), a zatim u Učiteljskoj školi (1956-1958). Nakon toga je postao zamjenik upravnika Narodnog pozorišta i dramaturg, a potom i upravnik (1958-1964), kao i savjetnik u Prosvjetno-pedagoškom zavodu. Profesor na Pedagoškoj akademiji je bio 23 godine (1966-1989) i dekan (1970—1972) gdje je predavao teoriju književnosti, nakon čega je imenovan za direktora Narodne i univerzitetske biblioteke Petar Kočić u Banjaluci (1989—1999). Na Pedagoškoj akademiji je predavao teoriju i istoriju književnosti. Prvi je dobitnik nagrade „Đuro Damjanović“ Udruženja književnika Srpske.[3] Bavio se i prevodilačkim radom. Predrag Lazarević je bio član Senata Republike Srpske od 1996. godine. Odlukom Vijeća Univerziteta u Banjoj Luci 2011. dodijeljena mu je titula počasnog doktora nauka srpske književnosti.[4]
Preminuo je 23. septembra 2014. u svojoj kući u Banjaluci u 85. godini života.
Političko djelovanje uredi
Tokom devedesetih pokazao je spremnost na javni angažman sa nacionalnim predznakom. Bio je jedini srpski intelektualac zapadno od Drine, koji je uključen u nedovršenu inicijativu za formiranje Srpskog nacionalnog savjeta u Beogradu.[5] Tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata bio je blizak SDS, iako nikad nije bio član iste. Bio je osnivač i predsjednik Srpske stranke Krajine i Posavine, kasnije je promijenila ime u Srpska stranka Republike Srpske. Ova stranka prestala je da postoji 2009. kada se članstvo kolektivno pridružilo SDS. Na opštim izborima 1998. predvodio je Srpsku koaliciju za Republiku Srpsku.
Prevodilački rad uredi
Bavio se i prevođenjem. Preveo je Stilistiku i poetiku Viktora Vinogradova (Sarajevo, 1971), nekoliko dramskih tekstova od kojih su tri izvedena: Nazim Hikmet: Damoklov mač (Niš 1962 i Banja Luka 1963) i Krava (Banja Luka, 1973), te Konstantin Simonov: Četvrti (Banja Luka, 1963).[6]
Nagrade uredi
- Kočićeva nagrada (2008)
- Nagrada Udruženja književnika Srpske Đuro Damjanović (2011)[7]
- Orden zastave Republike Srpske sa zlatnim vijencem (2012)[8]
- Povelje, povodom 20 godina od osnivanja Udruženja književnika Republike Srpske[9]
Bibliografija uredi
U listovima i časopisima Banja Luke, Beograda, Novog Sada, Srpskog odnosno Istočnog Sarajeva i Sarajeva objavio je više od dvjesta radova i pedesetak intervjua o književnosti, pozorištu i likovnim umjetnostima, a od devedesetih godina 20. vijeka i o aktuelnim društveno-političkim pitanjima. Priredio je nekoliko izdanja domaćih i stranih pisaca, sarađivao na izradi Rečnika književnih termina (Beograd, 1985) i objavio više knjiga:
- Vihori i prkosi Krajine (u koautorstvu sa Nerkezom Smailagićem, 1962),
- Mile Bekut - čovek i pesnik (1979),
- Narodno pozorište Bosanske Krajine 1950-1980 (koautor, 1980),
- Čitanje kao preispitivanje (1988),
- Bez prava na ćutanje (1996),
- Satira motivisana rodoljubljem (2002),
- Preokupacija ili knjige + izložbe - pozorište (2005),
- Bez prava na ćutanje 2 (2007),
- Ogledi iz Krležine dramaturgije (2009)
- Okrajci o književnosti, nastavi književnosti, izložbama, pozorištu i politici (2010)[6]
- Andrić o Bosni (2010) i
- Čitanje kao preispitivanje: od svetosavlja do danas (2013)
Univerzitet u Banjaluci objavio je Spomenicu profesoru Predragu Lazareviću (2017.)
Reference uredi
- ^ "Vreme", 24. mart 1938, str. 4
- ^ Lazarević, Predrag (2018). Prilike i slike. Banja Luka: Centar za srpske studije. str. 95. ISBN 978-99976-712-6-4.
- ^ „Predragu Lazareviću uručena nagrada „Đuro Damjanović“”. RTRS. 06. 5. 2011.
- ^ https://www.glassrpske.com/plus/teme/Predrag-Gugo-Lazarevic-Ne-mozete-unistiti-kulturu-ako-imate-talentovan-narod/lat/61278.html
- ^ https://www.frontal.rs/prva-i-druga-srpska/
- ^ a b Predrag Lazarević, Okrajci o književnosti, nastavi književnosti, izložbama, pozorištu i politici, Banja Luka, 2010
- ^ „Predragu Lazareviću nagrada Udruženja književnika RS”. Frontal. 6. 5. 2011. Pristupljeno 13. 8. 2019.
- ^ „Srpska obilježila 20 godina postojanja, Dan i krsnu slavu Svetog Stefana”. Radio-televizija Republike Srpske. 10. 01. 2012. Pristupljeno 10. 01. 2012.
- ^ http://banskidvor.org/proslava-povodom-20-godina-od-osnivanja-udruzenja-knjizevnika-republike-srpske/
Spoljašnje veze uredi
- Intervju sa Predragom Lazarevićem, 2004. (jezik: srpski)
- Kultura sjećanja i pamćenja - Predrag Lazarević, 2012. (jezik: srpski)
- Predrag Lazarević: Srbi i rat, 1996. (jezik: srpski)
