Prožura

Prožura (ital. Progiorra или Prosùra) je naseljeno mesto u sastavu opštine Mljet, na ostrvu Mljetu, Dubrovačko-neretvanska županija, Republika Hrvatska.

Prožura
Prožura na Mljetu
Administrativni podaci
Država	Hrvatska
Županija	Dubrovačko-neretvanska
Opština	Opština Mljet
Stanovništvo
— 2011.	40
Geografske karakteristike
Koordinate	42° 43′ 49″ S; 17° 38′ 26″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	183 m
Prožura Prožura na karti Hrvatske
Prožura Prožura na karti Dubrovačko-neretvanske županije
Ostali podaci
Poštanski broj	20224 Maranovići
Pozivni broj	+385 20

Geografski položaj

Nalazi se na severnoj strani ostrva Mljeta. Prožura se nalazi u kopnu, a Prožurska Luka je izgrađena kao ribarska luka na obali Mljetskog kanala. Naselje je smeštena je u udolini, potpuno skriveno, iza severnog rubnog brega, a pod vrhovima Mužanje i Spas.

Istorija

Do teritorijalne reorganizacije u Hrvatskoj nalazila se u sastavu stare opštine Dubrovnik.

Prožura je nastala dolaskom slovenskog stanovništva na Mljet u isto vreme kad i u Vrhmljeće i Babino Polje. Prvi pisani dokument o samom mestu dolazi iz 1345. godine. Bila je to isprava što ju je napisao jedan od opata iz samostana Sveta Marija na Velikom jezeru. Naselje se pominje pod nazivom Progsuri.

Pop Luka, mljetski kančelir, testamentom je ostavio, 30. novembra 1447. godine, svoj posed na Mljetu, ukljućujući i crkvu Sv. Trojice u Prožuri, lokrumskim benediktincima, koji su na taj način opet došli do poseda na Mljetu. Oko te crkvice i oko samostana niklo je naselje, koje je, arhitektonski gledano, do danas ostalo, skoro sasvim, očuvano.

Usred naselja je izgrađena velika četverougaona kula, koja je za vreme gusarskih napada, služila kao sigurno utočište lokalnom stanovništvu. U vreme napada i totalnog razaranja Okuklja, napadnuta je bila i Prožura.

Za potrebe ribolova, čuvanja ribarskog alata i popravka svojih galija i čamaca, stanovništvo se Prožure spustilo na more i, gradeći male magazine, stvorili su temelje budućeg naselja, Prožurske Luke (Porta).

Prožura je od svog osnivanja pa do danas konstantno naseljena, dok je Prožurska Luka, jednako kao i Okuklje, stalno naseljena tek od 1981. godine.

Stanovništvo

Na popisu stanovništva 2011. godine, Prožura je imala 40 stanovnika.

Broj stanovnika po popisima
1857	1869	1880	1890	1900	1910	1921	1931	1948	1953	1961	1971	1981	1991	2001	2011
155	153	180	181	170	184	179	192	217	208	182	149	121	78	53	40

Napomena: U 1981. smanjeno izdvajanjem dela naselja u novo naselje Prožurska Luka, za koje i sadrži podatke do 1971.

Prožura je jedno od prvih naselja na ostrvu. Stanovništvo se već godinama smanjuje, što zbog odlaska stanovnika s ostrva, ali i zbog silaska stanovnika u Prožursku Luku.

Popis 1991.

Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Prožura je imalo 78 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:

Popis 1991.‍
Hrvati			78	100%
ukupno: 78

Privreda

Stanovnici Prožure i Prožurske Luke su se ranije bavili poljoprivredom, ribarstvom (zbog neposredne blizine Prožurske blatine, stanovnici su se ranije bavili i izlovom jegulja) i izvozom svojh dobara u Dubrovnik. U drugoj polovini 20. veka postojala je direktna brodska veza s Dubrovnikom, ali je zbog nerentabilnosti ukinuta. Danas ova dva naselja svoju privredu temelje na ribarstvu, ugostiteljstvu i turizmu.

Galerija

• 
  Kula
• 
  Crkva svetog Martina
• 
  Crkva svete Trojice
• 
  Crkva svetog Roka
• 
  Ploča u pomen na Mata Gracića

Izvori

• [1] Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ, popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine
• Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9. 

Spoljašnje veze

• Opština Mljet

Mapa

• [2]

Fotografije

• [3]