Sajan (Kikinda)

Sajan
Sajan;
	Katolička crkva
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Severnobanatski
Grad	Kikinda
Stanovništvo
— 2011.	1.170
— gustina	25/km2
Geografske karakteristike
Koordinate	45° 50′ 24″ S; 20° 16′ 25″ I / 45.84° S; 20.273666° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	83 m
Površina	54,1 km2
	Sajan Sajan na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	23324
Pozivni broj	0230
Registarska oznaka	KI

Sajan (mađ. Szaján) je naselje u Srbiji u gradu Kikindi u Severnobanatskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 1.170 stanovnika.

Istorija uredi

Ime naselja uredi

Ime sela se javlja u 15. veku, kunskog je porekla, lično ime koji upućuje na totem, a značenje mu je Gušter (prema istoričaru Denešu Sabou). U zvaničnim dokumentima se prvi put pojavljuje 1449. u obliku Zajhan (Zayhan). Naselje najverovatnije nosi ime kunskog princa Zejhana, koji je 1255. godine bio vlastelin u istorijskoj mađarskoj međi Bodrog.

Naselje uredi

Prema istoričarima, okolne humke dokazuju to, da su na teritoriji današnjeg Sajana već i u rimskom periodu postojala ljudska staništa. Činjenice da su se 1806. godine, prilikom naseljenja Sajana, tokom izgradnje našli čvrsto građene temelje od klesanog kamena, te da je pronađen i zlatni i srebrni novac iz rimskog perioda, a i da je pronađen novac iz perioda prvih mađarskih kraljeva, upućuju na to da ne samo da je predeo bio naseljen, nego da je tu najverovatnije postojalo jedno značajno naselje.

Za vreme Turaka selo je opustošeno i nestaje. Mađarsko stanovništvo, sudeći prema prezimenima iz tog doba se povlači u Segedin. Posle turskog perioda selo postaje vlasništvo kraljevske kamare. Nađbečkerek, današnji Zrenjanin ga 1718. godine ga izdaje u zakup kao pustu.

Vlastelini Antal i Janoš Tajnaji (braća iz međa Barš) ga kupuju 1798. godine. Imanje je veličine od 9.500 katastarskih jutara.

Ponovno naseljavanje Sajana se dogodilo 1806. godine. Te godine je vlastelin Tajnaji Janoš naselio 800 hrišćanskih duša, uglavnom duvanskih baštovana iz okoline Segedina, i iz mesta Alđe (Algyő). Kasnije 1816. godine su se pridružili i baštovani iz Vedrešhaze (Vedresháza).

Prva škola otvorena je 1828. godine, a katolička crkva je podignuta 1880.

Demografija uredi

Kretanje broja stanovnika:

1837: 3.362
1853: 2.457
1900: 2.432

U naselju Sajan živi 1102 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 42,2 godina (40,5 kod muškaraca i 44,2 kod žena). U naselju ima 518 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,60.

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Mađarima (prema popisu iz 2002. godine), dok je broj stanovnika u stalnom padu.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[1]
Godina	Stanovnika
1948.	2.430
1953.	2.432
1961.	2.334
1971.	1.982
1981.	1.655
1991.	1.555	1.540
2002.	1.348	1.376

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[2]

Mađari	1.195	88,64%
Srbi	121	8,97%
Romi	18	1,33%
Hrvati	5	0,37%
Jugosloveni	2	0,14%
Slovenci	1	0,07%
Rumuni	1	0,07%
nepoznato	1	0,07%

Stanovništvo prema polu i starosti^[3]


	m	ž
?	4	1
80+	13	22
75—79	26	31
70—74	40	40
65—69	42	53
60—64	37	47
55—59	40	49
50—54	45	36
45—49	62	47
40—44	60	51
35—39	41	36
30—34	43	35
25—29	41	36
20—24	46	37
15—19	46	49
10—14	47	30
5—9	32	35
0—4	34	14
Prosek :	40,5	44,2

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	686	745	733	685	627	592	518

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	126	155	95	99	33	5	4	1	0	0	2,60

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	586	180	356	35	14	1
Ženski	570	86	358	111	15	0
UKUPNO	1.156	266	714	146	29	1

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	419	275	6	1	52
Ženski	273	217	0	0	12
UKUPNO	692	492	6	1	64
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	7	38	12	2	8
Ženski	0	0	14	3	1
UKUPNO	7	38	26	5	9
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	0	5	7	3
Ženski	0	0	1	8	16
UKUPNO	0	0	6	15	19
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	3	0	0	0
Ženski	1	0	0	0
UKUPNO	4	0	0	0

Reference uredi

^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Spoljašnje veze uredi

[1] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[2] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[3] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]