Srbi u zemljama Beneluksa
Srbi u zemljama Beneluksa su ljudi srpskog porekla koji žive i rade u zemljama Beneluksa.
| ||||
| Ukupna populacija | ||||
|---|---|---|---|---|
| 50.000[1] | ||||
| Regioni sa značajnom populacijom | ||||
 Holandija | - 26,711 (2015)[2] | |||
 Belgija | - 7,725 (2015)[3] | |||
 Luksemburg | - 5,932 (2015)[3] | |||
| Jezici | ||||
| francuski, holandski, luksemburški, nemački i srpski | ||||
| Religija | ||||
| pravoslavlje | ||||
| Srodne etničke grupe | ||||
| Srpska dijaspora | ||||
Srbi u Belgiji
urediSrbi su u Belgiju pristizali kao ratni emigranti i kao radni migranti. Kada je iz Kraljevine SHS 1925. godine u Evropu krenuo veći talas ekonomskih migranata, jedan broj žitelja Like, Bosne, Dalmacije, Srbije i Crne Gore se uputio i u zemlje Beneluksa. U statistici predratne Jugoslavije zabeleženo je da je tada Belgija imala oko 6.000 jugoslovenskih radnika. Polovina njih je radila na prostoru između Masmehelena (Ejsdena) i Herstala. Najveća jugoslovenska kolonija u Belgiji dvadesetih godina 20. veka bila je u Serenu, provincija Lijež, jer su tu oko basena rudnika bile koncentrisane mnoge fabrike. Među doseljenicima, najviše je bilo Slovenaca, a potom Srba. Prema belgijskoj proceni 1932. godine, u državama Beneluksa, kada je migracija završena, bilo je 12.000 Jugoslovena. Veliki broj srpskih iseljenika u Belgiji, između dva rata, bio je nacionalno i politički neaktivan, jer su verovali u brzi povratak u otadžbinu. Do njihove politizacije dolazi između 1930. i 1934. godine, kada iz SAD, zbog ekonomske krize, a potom iz Nemačke zbog fašizma i Jugoslavije zbog diktature, dolazi veliki broj pripadnika naprednih snaga. U jednom od izveštaja Generalnog konzulata Kraljevine Jugoslavije zabeleženo je da je u generalnom štrajku rudara 1933. godine učestvovalo 20.000 Jugoslovena. Najviše zasluga za to je imala KPJ, koja je delovala u Belgiji pod nazivom Savez revolucionarnih radnika i seljaka iz Jugoslavije i izdavala list "Glas iseljenika". Tada su u Belgiji još štampani "Bilten jugoslovenskih radnika", "Borbeni radnik", "Iseljenik", "Sloga radnika i seljaka" u Briselu, a u Serenu "Mali list". Pod njihovim uticajem je u španski građanski rat otišao 191, uglavnom, srpski rudar, a kada je izbio Drugi svetski rat mnogi od njih su postali članovi belgijskog Pokreta otpora.
Posle 1945. godine došlo je, prema podacima ambasade SFRJ, 2.000 srpskih emigranata. Drugi talas šezdesetih i sedamdesetih godina preselio je u Belgiju još oko 3.000 Srba. Kako je Belgija 1974. zatvorila svoje granice za radnu snagu, priliv emigranata se smanjio. Prema podacima iz 1989. godine u Belgiji je bilo 5.537 građana SFRJ, a prema procenama oko 80% njih je iz Srbije i Crne Gore.
Pravoslavni Srbi u zemljama Beneluksa imaju svoje crkvene opštine i parohije koje pripadaju Zapadnoevropskoj eparhiji Srpske pravoslavne crkve.
Srbi u Holandiji
urediPrvi srpski doseljenici u Holandiju su stigli pred izbijanje Prvog svetskog rata, a novi već 1925. godine, kada je bilo u Holandiji 4.000 Jugoslovena, uglavnom naseljenih u južne rudarske krajeve. Posle Drugog svetskog rata, naročito šezdesetih godina stigla je druga veća grupa koju je sedamdesetih uvećao talas privrednih zastupnika iz SFRJ. Među njima polovina je bila srpskog porekla. Krajem osamdesetih godina jugoslovensku koloniju su činila 22 kluba, dok ih je devedesetih bilo 18, ali su većinom bili pasivni u svom radu. Srpska zajednica je tokom devedesetih bila aktivna najviše na medijskom planu. U Tilburgu je osnovan Srpski informativni centar, čiji je utemeljivač Jovan Grbić, dok je u Roterdamu pokrenut "Nezavisni srpski glasnik", koji je osnovalo Srpsko prijateljsko društvo. Ove dve organizacije su bile udružene u Fondaciju istine o Srbiji, koja je vodila medijsku bitku sa holandskim redakcijama i javno protestovala i zahtevala ukidanje sankcija prema SRJ.
Prema statističkim podacima, početkom 1993. godine u Holandiji je bilo 21.569 lica rođenih u bivšoj Jugoslaviji, od kojih je 5.556 holandskih državljana. Srbi su, uglavnom, koncentrisani u Roterdamu i Amsterdamu.
Srbi u Luksemburgu
urediSrbi su dolazili u Luksemburg još početkom 20. veka, ali ne u velikom broju. Od 1999. godine u Luksemburgu radi Srpski kulturni klub sa dopunskim školama za decu.[4]Prema procenama broj Srba je od 3.000 do 7.000.
Poznate ličnosti
uredi- Marko Vejinović, fudbaler
- Den Gadžurić, košarkaš
- Dragiša Gudelj, fudbaler
- Nemanja Gudelj, fudbaler
- Rišairo Živković, fudbaler
- Deni Milošević, fudbaler
- Irena Pantelić, takmičarka Holandije na izboru za Mis Sveta 2001.
- Mile Svilar, fudbaler
- Igor Sijsling, teniser
- Dragan Bakema, glumac
- Kristina Božilović, TV voditeljka
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „Dijaspora može da promeni Srbiju”. politika.rs.
- ^ http://www.un.org/en/development/desa/population/migration/data/estimates2/data/UN_MigrantStockByOriginAndDestination_2015.xlsx
- ^ a b http://www.un.org/en/development/desa/population/migration/data/estimates2/data/UN_MigrantStockByOriginAndDestination_2015.xlsx
- ^ Srpska dijaspora u Luksemburgu Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. april 2015) srpskadijaspora.info
Literatura
uredi- Puzović, Predrag (1996). „Eparhije Srpske pravoslavne crkve u rasejanju” (PDF). Bogoslovlje: Časopis Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu. 40 (1-2): 87—96. Arhivirano iz originala (PDF) 08. 06. 2019. g. Pristupljeno 25. 03. 2018.