Stjepan Cvijić
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Stjepan Cvijić Štefek (Zagreb, 20. mart 1905 — Moskva, 1938), revolucionar i politički radnik.
| stjepan cvijić | |
|---|---|
 Stjepan Cvijić Štefek | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 20. mart 1905. |
| Mesto rođenja | Zagreb, Austrougarska |
| Datum smrti | 1938. (32/33 god.) |
| Mesto smrti | Moskva, Savez Sovjetskih Socijalističkih Republika |
| Profesija | student |
Biografija uredi
Stjepan Cvijić rođen je 20. marta 1905. godine u Zagrebu. Krenuo je da studira na Trgovačkoj akademiji u Zagrebu, ali je zbog aktivnosti u Savezu komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) bio hapšen i zbog toga isključen sa studija. Do 1924. godine bio je član Oblasnog sekretarijata, a zatim i Pokrajinskog sekretarijata SKOJ-a za Hrvatsku i Slavoniju. Vršio je i dužnost administratora „Borbe“. Kako nije bilo mogućnosti da i dalje bude politički aktivan u zemlji, rukovodstvo Komunističke partije Jugoslavije poslalo ga je na školovanje u Sovjetski Savez, gde je završio studije na Sverdlovskom univerzitetu.
Posle savetovanja o KPJ u Kominterni, kome je i on prisustvovao, 1928. godine ilegalno je došao u Jugoslaviju i radio kao instruktor Centralnog komiteta SKOJ-a. 1929. godine uhapšen je u Dubrovniku, ali uspeva da pobegne pošto je ubio žandara i policijskog stražara. Ilegalnim kanalima otišao je preko Sarajeva i Zagreba u Beč, a zatim preko Berlina i Pariza u Sovjetski Savez. Učestvovao je u radu rukovodstva KPJ, a od 1934. godine bio je i organizacioni sekretar Komunističke omladinske internacionale. U sastavu jugoslovenske delegacije učestvovao je u radu Sedmog kongresa Kominterne. Kao iskusni ilegalac, putovao je po zadacima Kominterne u evropske zemlje, a 1937. godine kraće je vreme proboravio i u Španiji.
Do 1938. godine obavljao je u Moskvi različite zadatke za potrebe rukovodstva KPJ. Iste je godine uhapšen, osuđen i umro u zatvoru, navodno od „angine pectoris“. Posmrtno je rehabilitovan odlukom Vojnog kolegija Vrhovnog suda Sovjetskog Saveza 18. avgusta 1957. godine.
Porodica uredi
Iz zagrebačke porodice Cvijić su, osim Stjepana, potekla još dva značajna revolucionara i komunista. Đuro Cvijić je neko vreme bio politički sekretar Politbiroa Centralnog komiteta KPJ. Đuro je takođe stradao u staljinskim čistkama u Sovjetskom Savezu. Branko Cvijić je pre rata pomagao partijskim ilegalcima i sam izvršavao neke zadatke za KPJ. Za vreme Narodnooslobodilačkog rata, nije mogao u partizane zbog bolesti, ali je aktivno pomagao borcima i Partiji. Posle rata nalazio se na mnogim odgovornim dužnostima.
Literatura uredi
- Enciklopedija Jugoslavije (knjiga treća), „Jugoslavenski leksikografski zavod“. Zagreb 1984. godina.
- Stipe Ugarković, dr. Ivan Očak. Zagreb grad heroj: Spomen obilježja revoluciji., „August Cesarec“. Zagreb 1979. godina.