Udmurtija
Udmurtija (rus. Удму́ртия, udm. Удмуртия), ili zvanično Udmurtska Republika (rus. Удмуртская Республика, udm. Удмурт Республика) je konstitutivni subjekt Ruske Federacije[1] sa statusom autonomne republike na prostoru povolške Rusije.
| Udmurtska Republika Udmurtskaя Respublika Udmurt Respublika | |
|---|---|
 | |
-41.jpg) | |
| Država |  Rusija |
| Federalni okrug | Povolški |
| Glavni grad | Iževsk |
| Površina | 42.100 km2 |
| Stanovništvo | 2014. |
| — broj st. | 1.517.186 |
| — gustina st. | 36,04 st./km2 |
| Zvanični veb-sajt | |
Glavni grad republike je grad Iževsk.
Etimologija uredi
Republika je dobila ime po titularnom narodu Udmurtima koji su, nakon Rusa (oko 62%), drugi najbrojniji narod u ovoj republici (sa oko 28%). Udmurti su narod ugro-finskog porekla, tradicionalno pravoslavne veroispovesti.
Etimologija imena naroda Udmurti nije potpuno jasna. Najviše pažnje se pridaje hipotezi o iranskom poreklu imena udmurt koji se odnosi na komšije ili susede. U modernom udmurtskom jeziku reč je podeljena na dve komponente - ud (sa nejasnom semantikom) i murt, što znači čovek, muškarac.
Geografija uredi
Udmurtija se nalazi u evropskom delu Rusija zapadno od planine Urala, između reka Kama i Vjatka. Površina joj je 42.100 km². Klima je umereno-kontinentalna. Priroda Udmurtije se klasifikuje u područje tajgi.
Stanovništvo uredi
| 1989. | 2002. | 2010. |
|---|---|---|
| 1,609,003 | 1,570,316 | 1,521,420 |
Udmurti su ugrofinski narod. Oni su po popisu iz 2002. činili 29,3% stanovništva, od ukupno 1.570.316 stanovnika. Najveća etnička grupa su Rusi sa 60,1%. Od značajnijih manjina tu su 109.218 (= 6,96%) Tatara, 11.527 (= 0,73%) Ukrajinaca i 8.985 (= 0,57%) naroda Mari. Posebnost su gotovo asimilovani narod Besermani, koji su od 2002. priznati kao poseban narod (pre toga su smatrani Udmurtima, ima ih oko 3000). Zvanični jezici su udmurtski i ruski. Pored vernika Ruske pravoslavne crkve u Udmurtiji ima i šamanista.
Istorija uredi
Prvi ruski kolonisti su se pojavili u 12. veku. Do tada je ovo područje bilo naseljeno isključivo Udmurtima. Posle pada Kazanja pod rusku vlast 1552, uvećao se broj ruskih doseljenika. U 18. veku u Udmurtiji su bile aktivne hrišćanske misije kada su se pojavili prvi prevodi Biblije. Od 1934. Udmurtija je bila autonomna socijalistička republika Sovjetskog Saveza. Posle razdvajanja republika Sovjetskog Saveza, Udmurtija je postala autonomna republika Ruske Federacije.
Privreda uredi
Republika je relativno dobro povezana transportnim vezama i jako industrijalizovana. Najvažnije privredne grane su industrija prerade metala i drveta, hemijska industrija i industrija stakla. Nafta i ugalj su najznačajnija prirodna bogatstva.
