Furlanski jezik
Furlanski jezik ili frijulski jezik (furl. Lenghe furlane) je romanski jezik u podgrupi retoromanskih jezika. Ovo je jezik koji je ubedljivo najveći po broju govornika među jezicima ove podgrupe.
| furlanski jezik | |
|---|---|
| Furlan | |
| Govori se u | Italija |
Broj govornika | 750.000 (2012) |
| latinica | |
| Zvanični status | |
| Reguliše | Osservatori Regjonâl de Lenghe e de Culture Furlanis |
| Jezički kodovi | |
| ISO 639-2 | fur |
| ISO 639-3 | fur |
 Furlanski jezik u Furlaniji, Italija | |
 | |
Furlanski se upotrebljava u Furlaniji u Italiji (regija Furlanija-Julijska krajina), u okolini gradova Udine, Pordenone i Gorica, blizu granice sa Slovenijom. Furlanski jezik govori oko 600.000 ljudi. Gotovo svi govornici se služe i italijanskim jezikom. Jezik se delimično koristi u lokalnom školstvu i upravi. Postoji i pisana književnost na ovom jeziku.
Furlanski jezik se razvio iz latinskog između 6. i 10. veka. Rečnik jezika je u osnovi latinskog porekla, ali je pretrpeo uticaje nemačkog, slovenskih jezika, keltskih jezika, venecijanskog, francuskog i drugih. U poslednje vreme, najviše novih reči dolazi iz italijanskog i engleskog jezika.
Karakteristika furlanskog jezika je upotreba dugih i kratkih vokala, što se prenelo i u izgovor italijanskog kada ga govore ljudi iz ove regije.
Razlika u dužini vokala utiče na značenje, recimo (dugi vokal je označen):
lat (mleko) lât (otišao)
fis (učvršćen ili gust) fîs (sinovi)
lus (luksuz) lûs (svetlost)
Primer teksta Uredi
Molitva Oče naš na friulanskom:
Pari nestri, che tu sês tal cîl, ch'al sedi santificât il to non, ch'al vegni il to reâm, ch'e sedi fate la tô volontât como in cîl, cussì in tiere.
- Mandi - Zdravo
