Cazin
Cazin je gradsko naselje i sjedište istoimenog grada u sjeverozapadnom delu Bosne i Hercegovine, na raskrsnici puteva koji vode od Bihaća prema Velikoj Kladuši, susjednoj Hrvatskoj i dalje prema zapadnoj Evropi, zatim preko Rakovice prema Jadranskom moru i jugozapadno preko Bosanske Krupe prema Banjoj Luci, Tuzli i dalje prema istoku.
Cazin | |
|---|---|
 | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Federacija Bosne i Hercegovine |
| Kanton | Unsko-sanski kanton |
| Grad | Cazin |
| Stanovništvo | |
| — 2013. |  13.863 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 58′ 00″ S; 15° 56′ 23″ I / 44.966701° S; 15.939822° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
  Cazin Cazin na mapi Bosne i Hercegovine | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 77220 |
| Pozivni broj | (+387) 037 |
Prema podacima popisa stanovništva 2013. godine, u Cazinu je popisano 13.863 lica.[1]
IstorijaUredi
Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Područje Cazina bilo je naseljeno još u praistorijskom dobu. Na lokalitetima Stijena, Selište, Gradina i Čungar pronađeni su ostaci raznih predmeta od kostiju, kamena, gline i bakra koji potiču iz praistorijskog doba.[2]
Drugi svjetski ratUredi
Krajem jula 1941. godine u selu Rujnici srez Cazin došli su naoružani muslimani ustaše i pohapsili veliki broj Srba. Tada su iz Rujnice odveli u Cazin 450, a iz Vrste 300 Srba. Oni Srbi koji su odvedeni u Cazin zadržani su nekoliko dana u zatvoru u kojem su tučeni i mučeni. Jednog dana su ih gole svukli i izveli iz zatvora odveli na Bijelo brdo blizu Bihaća, pobili i nakon toga zakopali a njihovo odjelo ustaše su između sebe podijelile.
Zločin nad Srbima cazinskog kraja započele su muslimanske ustaše 2. avgusta 1941. godine. Sadizam koji su Himzo Hadžić i Ale Omanović sa svojim satnijama pokazali tog dana u neprekidnom devetočasovnom ubijanju Srba na Macinom dolu teško je opisati. Žrtve su mrcvarene noževima, maljevima, lopatama vilama i čime još ne pa survane niz liticu u ponor. Hodža Bećir Barić upao je sa svojim krvnicima u selo Majostra i zaklao 41 odraslog Srbina. Nekoliko dana kasnije opet je upao u to selo pokupio 60 žena i 99 dece i zaklao ih u obližnjoj šumi. Isti taj hodža je sa svojim krvnicima u selu Zoralići u kući Ilije Trbojevića zatvorio 10 žena i dece i sve ih zapalio.
U cazinskom srezu u selu Rujnici postojale su dvije srpske crkve, nova sagrađena od tvrdog materijala i stara podignuta od drvene građe. Staru crkvu muslimani su zapalili i ona je izgorjela do temelja, novu su izvesno vreme upotrebljavali za svoju školu i kancelarije, pa su i nju kasnije srušili.
StanovništvoUredi
| Sastav stanovništva – naselje Cazin | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[3] | 1991. | 1981.[4] | 1971.[5] | 1961. | |||
| Ukupno | 13 863 (100,0%) | 12 203 (100,0%) | 1 924 (100,0%) | 1 253 (100,0%) | 795 (100,0%) | ||
| Bošnjaci | 12 938 (93,33%) | 11 536 (94,53%)1 | 1 601 (83,21%)1 | 1 061 (84,68%)1 | 305 (38,36%)1 | ||
| Bosanci | 435 (3,138%) | – | – | – | – | ||
| Hrvati | 175 (1,262%) | 95 (0,778%) | 45 (2,339%) | 66 (5,267%) | 133 (16,73%) | ||
| Neizjašnjeni | 113 (0,815%) | – | – | – | – | ||
| Muslimani | 69 (0,498%) | – | – | – | – | ||
| Bosanci i Hercegovci | 64 (0,462%) | – | – | – | – | ||
| Ostali | 24 (0,173%) | 168 (1,377%) | 9 (0,468%) | 4 (0,319%) | – | ||
| Srbi | 10 (0,072%) | 129 (1,057%) | 75 (3,898%) | 97 (7,741%) | 240 (30,19%) | ||
| Albanci | 10 (0,072%) | – | – | – | – | ||
| Slovenci | 8 (0,058%) | – | 3 (0,156%) | 5 (0,399%) | 6 (0,755%) | ||
| Nepoznato | 6 (0,043%) | – | – | – | – | ||
| Jugosloveni | 5 (0,036%) | 275 (2,254%) | 186 (9,667%) | 17 (1,357%) | 108 (13,58%) | ||
| Crnogorci | 3 (0,022%) | – | – | 1 (0,080%) | 1 (0,126%) | ||
| Romi | 3 (0,022%) | – | – | – | – | ||
| Mađari | – | – | 5 (0,260%) | 2 (0,160%) | 2 (0,252%) | ||
- 1 Na popisima od 1971. do 1991. Bošnjaci su popisivani uglavnom kao Muslimani.
ReferenceUredi
- ^ „Preliminarni rezultati Popisa stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013, Agencija za statistiku BiH, Sarajevo, 5. 11. 2013.” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 23. 11. 2018. g. Pristupljeno 23. 7. 2015.
- ^ „O Cazinu”. Grad Cazin (na jeziku: engleski). Pristupljeno 27. 1. 2023.
- ^ „Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik”. popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano iz originala 7. 4. 2021. g. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 22. 10. 2015.
- ^ „Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971.” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 22. 10. 2015.
Spoljašnje vezeUredi
Mediji vezani za članak Cazin na Vikimedijinoj ostavi