Centar film
Centar film (prvobitno Servis FRZ, pa Centar FRZ SR Srbije) je preduzeće za proizvodnju filmova, distribuciju filmskog i TV programa.[1]
| Centar film | |
|---|---|
| d.o.o. | |
| Delatnost | proizvodnja filmova, distribucija filmskog i TV programa |
| Osnovano | maj 1966. Beograd,  Srbija, Jugoslavija |
| Osnivači | Dušan Perković |
| Sedište | Beogradska 71Beograd,  Srbija |
Rukovodioci | Jadranka Blanuša-Vučković |
| Proizvodi | distribucija igranih i dokumentarnih filmova, izdavanje knjiga iz oblasti kinematografije |
| Usluge | uvoz i plasman domaćeg i stranog filmskog TV programa, pružanje studijskih usluga |
| Veb-sajt | www |
Istorija uredi
Centar film je stvoren željom članova Udruženja filmskih radnika i umetnika SR Srbije maja 1966. u Beogradu prvobitno kao Servis Filmskih radnih zajednica s namerom da okuplja stvaraoce, podstiče inicijative i stvara uslove za ostvarenje zajedničkih težnji kreativnog duha filmske proizvodnje.
Početkom 70-ih godina promenilo je naziv u Centar Filmskih radnih zajednica SR Srbije, da bi konačno prerastao u Centar film 1978. godine. Od prvobitnog servisa filmskih radnih zajednica izrastao je u ugledno preduzeće koje je svojom organizacijom rada, proizvedenim filmovima i osvojenim nagradama steklo ozbiljan ugled u zemlji i inostranstvu.
Osnovan na inicijativu poznatog filmskog radnika scenariste i glumca Dušana Perkovića, direktora proizvodnje i distribucije filmskog stvaralaštva, Centar film u kasnijem periodu postaje pokretač međunarodnih saradnji i koprodukcija.
Centar film je predstavljao susretište mnogobrojnih autora različitih generacija i različitih stvaralačkih opredeljenja, odakle su pokretane mnogobrojne inicijative sa ciljem pronalaska određene perpektive za što brži i celishodniji razvoj filma. Okupljanja nisu uključivala generacijske podele ili zastupanja pojedinih ideja oko estetike i stila; njih je pokretala potreba za slobodom filmskog stvaralaštva.
Sa Centar filmom su sarađivali od osnivanja značajni i istaknuti filmski autori poput:
- Žika Mitrović
- Miomir Stamenković
- Zdravko Randić
- Živojin Pavlović
- Puriša Đorđević
- Dragovan Jovanović
- Soja Jovanović
- Žorž Skrigin
- Predrag Golubović itd.
Centar film je pružao svesrdnu podršku većem broju mladih filmskih autora koji su upravo krajem 70 - ih i početkom 80- desetih godina započeli svoj razvoj i stekli punu umetničku afirmaciju u produkciji Centar filma.
Debitantski film Čuvar plaže u zimskom periodu režisera Gorana Paskaljevića, dela poput Specijalno vaspitanje i Nacionalna klasa Gorana Markovića, Miris poljskog cveća i Petrijin venac Srđana Karanovića, Pad Italije Lordana Zafranovića i Za sreću je potrebno troje Rajka Grlića predstavnika tzv. Praške škole čine bogatsvo i raznovrsnost produkcije i ona su dela od trajne i nezaobilazne vrednosti za celokupnu eks-jugoslovensku i srpsku kinematografiju.
Delovanje Centar filma potvrdilo se u svim stvaralačkim sredinama jugoslovenske kinematografije podrškom samostalnom organizovanju stvaralaca u drugim filmskim centrima koprodukcijama sa drugim produkcijama poput Jadran film, TV Zagreb, Zagreb film, Constellacion Film, Dan Tana Production, Avala film, Zeta film, Bosna film, Sutjeska film, Kinema Sarajevo, Forum Sarajevo, Viba film, Vardar film....
Pod okriljem različitih filmskih preduzeća nastala su ostvarenja poput filma Suton Gorana Paskaljevića, Sezona mira u Parizu Predraga Golubovića, Ritam zločina i San o ruži Zorana Tadića, Oficir s ružom Dejana Šorka koja su kroz kolektivne težnje učvrstila neophodnu tačku oslonca, sopstvenu produkciju.
Stvaralačka moć zlatnog doba jugoslovenske kinematografije i Centar filma 80 - ih godina leži u revolucionarnim filmskim naslovima Ko to tamo peva i Maratonci trče počasni krug Slobodana Šijana, Nešto između Srđana Karanovića, Poseban tretman i Varljivo leto 68 Gorana Paskaljevića, Lepota poroka Živka Nikolića...
Centar film 90 -ih godina pokreće i izdavačku delatnost objavljivanjem dela iz oblasti filmske industrije i svojevrsnih monografija filmskih autora poput Od kamere obskure do video filma Stevana Jovičića, Beogradski filmski kritičarski krug, Adio Jugo-film, Kino klub Beograd, Emir Kusturica, Živojin Pavlović autora Ranka Munitića itd. koja daju pečat očuvanju filmskog jezika kao stvaralačke potrebe svih faktora kinematografije , umetnosti i kulture uopšte od autora, preko saradnika, do gledaoca i kritičara. Dela Vase Kazimirovića Srbija i Jugoslavija 1914 - 1941 i Crna ruka objavljena u saradnji sa Prizma Kragujevac, dobila su priznanje Izdavački poduhvat godine na Međunarodnom sajmu knjiga u Beogradu.
Ostvarenja dokumentarnog filma Poslednja oaza i Svet koji nestaje Petra Lalovića i Ambasador je ubijen u Stokholmu Ratka Ilića prethode autorskom serijalu kreairanom 90 - ih godina.
Ličnosti i događaji je dokumentarni serijal posvećen životu i delu ovdašnjih i znamenitih ličnosti i događajima savremene istorije u okviru koga je do danas snimljeno preko 60 dokumentarnih filmova među kojima dokumentarni filmovi o Nikoli Pašiću, Živojinu Mišiću, Petru Bojoviću, Zoranu Radmiloviću, Pavlu Vuisiću, Mileni Dravić, Draganu Nikoliću i drugima. Kroz autentičan dokumentovani prikaz, kao svedočanstvo vremena, serijal daje neprocenjiv doprinos očuvanju umetničkih dostignuća i kulturne baštine koja čini nacionalno kulturno bogatstvo.
Centar film je inače osnovao poznati scenarista i glumac Dušan Perković (1927-2000) koji je inače predstavljao glavnog organizatora proizvodnje i distribucije filmova koje je uradio Centar film u svojoj kuhinji.
Uspeo je da angažuje slobodne filmske radnike koji su rukovodili realizacijom filmova tokom 70 i 80 godina poput Slobodana Roganovića, Radivoja Popovića, Aleksandra Radulovića, Boška Savića, Nikole Popovića, Milana Žmukića (1922-1996) i Đorđa Milojevića (1939-2001).
Direktori preduzeća Centar film su bili
- Dušan Perković
- Milan Žmukić
- Đorđe Milojević
- Jadranka Blanuša Vučković
Filmovi u produkciji Centar filma su imali veliku gledanost u bivšoj Jugoslaviji a i u Evropi po čemu svedoče brojne nagrade koje su njihovi filmovi dobijali u inostranstvu.
Centar film je privatizovan tokom 2000—ih godina i tad prelazi u društvo sa ograničenom odgovornošću (DOO) i danas se na čelu kompanije nalazi Jadranka Blanuša-Vučković.
Tokom svih ovih godina filmskog stvaralaštva, Centar film je bio susretište preko 500 autora i filmskih radnika, koji su svojim radom i stvaralaštvom proizveli više od 140 dugometražnih igranih i 120 kratkih filmova najrazličitijih tema, žanrova i stilova, ostvarili preko 370 učešća na domaćim i međunarodnim filmskim festivalima i osvojili preko 260 nagrada posvećenih identičnom cilju.
Uz očuvanje neprocenjive kulturno - umetničke baštine, misija Centar filma i svih ljudi koji ga čine danas identična je kao i pre pola veka - svedočenje ostvarenja zajedničkih težnji da se kulturnoj javnosti specifičnim izrazom predoče originalne ideje vizionarskih stvaraoca i umetnički opravdaju trenuci bleska domaće kinematografije na putu čije će ostvarenje gledalac doživeti kao jedinu moguću stvarnost.
Producent (1966 - 1970 Servis FRZ) uredi
| God. | Naziv | Uloga |
|---|---|---|
| 1967. | Buđenje pacova | |
| 1967. | Nož | |
| 1967. | Nemirni | |
| 1967. | Koraci kroz magle | |
| 1967. | Divlje seme | |
| 1967. | Hasanaginica | |
| 1967. | Kad budem mrtav i beo | |
| 1968. | Pusti snovi | |
| 1968. | U raskoraku | |
| 1968. | Brat doktora Homera | |
| 1968. | Operacija Beograd | |
| 1968. | Sarajevski atentat | |
| 1968. | Vuk sa Prokletija | |
| 1969 | Kad čuješ zvona | |
| 1969. | Krvava bajka | |
| 1969. | Silom otac | |
| 1969. | Vreme bez rata | |
| 1969. | Zaseda | |
| 1969. | Ubistvo na podmukao i svirep način i iz niskih pobuda |
Kratki filmovi uredi
| God. | Naziv | Uloga |
|---|---|---|
| 1969. | Svi dani u jednom |
Producent (1970 - 1978 Centar FRZ SR Srbije) uredi
| God. | Naziv | Uloga |
|---|---|---|
| 1970. | Siroma sam al sam besan | |
| 1970. | Crveno klasje | |
| 1970. | Oksigen | |
| 1970. | Sa druge strane | |
| 1971. | Opklada | |
| 1971. | Poslednja stanica | |
| 1971. | Žeđ | |
| 1972. | Kiša | |
| 1972. | Devojka sa Kosmaja | |
| 1972. | Tragovi crne devojke | |
| 1972. | I bog stvori kafansku pevačicu | |
| 1973. | Pismo | kratki |
| 1973. | Begunac | |
| 1973. | Ukleti smo Irina | |
| 1973. | Žuta (film) | |
| 1973. | Sluga | TV drama |
| 1974. | Parlog | |
| 1974. | SB zatvara krug | |
| 1974. | Košava | |
| 1974. | Derviš i smrt | |
| 1974. | Crveni udar | |
| 1974 | Protiv Kinga | |
| 1975 | Dečak i violina | |
| 1975 | Pavle Pavlović | |
| 1975 | Seljačka buna 1573. | |
| 1975 | Medved od pliša | |
| 1975 | Sarajevski atentat | |
| 1976 | Vrhovi Zelengore | |
| 1976 | Leptirov oblak | |
| 1977 | Specijalno vaspitanje | |
| 1977 | Hajka | |
| 1977 | Pas koji je voleo vozove | |
| 1977 | Miris poljskog cveća |
Producent (1978 - Centar film) uredi
| God. | Naziv | Uloga | |
|---|---|---|---|
| 1970.-te | |||
| 1972. | Rozamunda | ||
| 1978. | Boško Buha | film i tv serija | |
| 1978. | Paviljon 6 | ||
| 1979. | Lične stvari | ||
| 1979. | Usijanje | ||
| 1979. | Nacionalna klasa | ||
| 1979. | Poslednja trka | ||
| 1979. | Zemaljski dani teku | ||
| 1979. | Partizanska eskadrila | ||
| 1980.-te | |||
| 1980. | Dani od snova | ||
| 1980. | Petrijin venac | film i tv serija | |
| 1980. | Poseban tretman | ||
| 1980. | Ko to tamo peva | ||
| 1981. | Ritam zločina | ||
| 1981. | Pad Italije | ||
| 1981. | Erogena zona | ||
| 1981. | Sezona mira u Parizu | ||
| 1981. | Neka druga žena | ||
| 1982. | Suton | ||
| 1982. | Progon | ||
| 1982. | Idemo dalje | film i tv serija | |
| 1982. | Maratonci trče počasni krug | ||
| 1983. | Poslednja oaza | dokumentarni film | |
| 1983. | Treći ključ | ||
| 1983. | Nešto između | film i tv serija | |
| 1983. | Igmanski marš | ||
| 1984. | Rani snijeg u Minhenu | ||
| 1984. | Čudo neviđeno | ||
| 1984. | O pokojniku sve najlepše | ||
| 1984. | Varljivo leto 68 | ||
| 1984. | Davitelj protiv davitelja | ||
| 1984. | Opasni trag | ||
| 1985. | Tajvanska kanasta | ||
| 1985. | Za sreću je potrebno troje | ||
| 1986. | San o ruži | ||
| 1986. | Lepota poroka | ||
| 1986. | Od zlata jabuka | ||
| 1987. | Svet koji nestaje | dokumentarni film | |
| 1987. | Kraljeva završnica | ||
| 1987. | U ime naroda | ||
| 1987. | Oficir s ružom | ||
| 1987. | Lager Niš | ||
| 1988. | Za sada bez dobrog naslova | ||
| 1988. | Drugi čovek | ||
| 1988. | Suncokreti | ||
| 1989. | Boj na Kosovu | ||
| 1989. | Sabirni centar | ||
| 1989. | Žena s krajolikom | TV drama | |
| 1990.-te | |||
| 1990. | Stanica običnih vozova | TV drama | |
| 1990. | Ambasador je ubijen u Stokholmu | dokumentarni film | |
| 1991. | Ovo malo duše | TV drama | |
| 1991 | Virdžina | ||
| 1992. | Jevreji dolaze | ||
| 1992. | Dezerter | ||
| 1993. | Tri karte za Holivud | ||
| 1994. | Skerco | ||
| 1994. | Tanjavanja | kratki film | |
| 1995. | Devojka iz kabrioleta | kratki film | |
| 1996. | Vek filma u Srbiji | dokumentarni film | |
| 1996. | Stevan Mokranjac | dokumentarni film | |
| 1996. | Nikola Pašić | dokumentarni film | |
| 1996. | 160 godina teatra Joakim Vujić | dokumentarni film | |
| 1997. | Vojvoda Živojin Mišić | dokumentarni film | |
| 1997. | Mija Aleksić 1922-1995 | dokumentarni film | |
| 1997. | Slava i senke: Paja Jovanović | dokumentarni film | |
| 1997. | Pavle Vujisić 1922-1988 | dokumentarni film | |
| 1998. | Zoran Radmilović 1933-1985 | dokumentarni film | |
| 1998. | Milivoje Živanović 1900-1976 | dokumentarni film | |
| 1998. | Danilo Bata Stojković | dokumentarni film | |
| 2000.-te | |||
| 2000. | Dušica Žegarac | dokumentarni film | |
| 2001. | Dragan Nikolić | dokumentarni film | |
| 2001. | Mihajlo Paskaljević | dokumentarni film | |
| 2002. | Aleksandar Berček | dokumentarni film | |
| 2003. | Bora Todorović | dokumentarni film | |
| 2003. | Ružica Sokić | dokumentarni film | |
| 2004. | Milena Dravić | dokumentarni film | |
| 2005. | Miki Manojlović | dokumentarni film | |
| 2005. | Ljuba Tadić | dokumentarni film | |
| 2006. | Nikola Simić | dokumentarni film | |
| 2007. | Petar Kralj | dokumentarni film | |
| 2007. | Ita Rina | dokumentarni film | |
| 2008. | Mira Stupica | dokumentarni film | |
| 2009. | Mira Banjac | dokumentarni film | |
| 2010. | Bogdan Diklić | dokumentarni film | |
| 2011. | Neda Arnerić | dokumentarni film | |
| 2012. | Petar Božović - sećam se... | dokumentarni film | |
| 2013. | Zmaj i Dunav | dokumentarni film | |
| 2015. | Mihailo Janketić - jedna priča | dokumentarni film | |
| 2016. | Jelisaveta Seka Sabljić - Danas je lepo biti | dokumentarni film | |
| 2017. | Lazar Ristovski - kako sam postao mladić | dokumentarni film | |
| 2018. | Svetlana Bojković: gluma je kad se ne vidi | dokumentarni film | |
| 2019. | Radoš Bajić: Moja iskrenost u glumi | dokumentarni film | |
| 2020. | Gorica: Gorica Popović | dokumentarni film | |
| 2021. | Kreka: Lovac na snove | dokumentarni film | |
| 2021. | Vojislav Brajović | dokumentarni film | |
| 2022. | Ljiljana Blagojević | dokumentarni film | |
| 2025. | Prvi krug u Beogradu | igrani film | |
