Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Gračanici (BiH)

Crkva Vaznesenja Gospodnjeg je srpska pravoslavna crkva koja se nalazi u Gračanici a pripada eparhiji zvorničko-tuzlanskoj.

Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Gračanici
Crkva Vaznesenja Gospodnjeg
Osnovni podaci
Statusotvoren
Tipcrkva
JurisdikcijaSrpska pravoslavna crkva
EparhijaEparhija zvorničko-tuzlanska
Osnivanje1926.; pre 98 godina (1926)
Arhitektura
Nivo značajaNacionalni spomenik Bosne i Hercegovine
Lokacija
MestoGračanica
Država Bosna i Hercegovina
Koordinate44° 42′ 27.35″ N 18° 18′ 38.16″ E / 44.7075972° S; 18.3106000° I / 44.7075972; 18.3106000
Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Gračanici na karti Bosne i Hercegovine
Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Gračanici
Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Gračanici
Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Gračanici na karti Bosne i Hercegovine

Gradnja crkve započeta je 1921. godine, a završena je 1926. Parohijski hram Vaznesenja Gospodnjeg osveštan je 1925. godine. Za Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine proglašen je 4. septembra 2013. godine, na sednici održanoj u Sarajevu.

Opšte informacije

uredi

Hram pripada tipu krstoobrazne kubične građevine sa kupolom, dva zvonika na zapadnoj strani i apsidom na istočnoj strani. Gabaritne spoljašnje mere iznose 19,12 h 13,16 metara.[1]

Nad centralnim prostorom naosa uzdiže se kupola, visine do temena oko 17 metara i unutrašnjeg radijusa oko 3 m Tambur kupole je sa unutrašnje strane kružnog, a spolja šesnaestostranog preseka.[1]

Živopis Hrama izveden je u periodu od 1986. do 1989. godine. Hram je živopisao akademski slikar Dimitrij Ridžiski, iako bez teološke veštine poštovao je tematski program živopisa, ali i ikonografske kanone. Prostor zida bez zidnih slika prekriven je šablonskim ukrasima (uglavnom prepleti i krstovi). Zidne slike su od ostatka zida odvojene iluzijom okvira.[1]

Jednostavan ikonostas u celosti je očuvan, a potiče iz vremena gradnje same crkve (dimenzija približno 6,3 h 5,20 metara). Izveden je od drveta i ukrašen jednostavnom profilacijom koja sugerira arhitektonski element stub čija je funkcija razdvajanje polja sa ikonama. Konstrukcija ikonostasa je ukrašena i sa šest istovetnih duborezbarenih lučnih venaca koji se nalaze iznad ikona, kao i sa šest krstova u donjem delu prve zone.[1] Ikonostas nosi dvanaest ikona koje su raspoređene u dve horizontalne linije.[2] Ikonostas odražava duh neoklasicizma dok su ikone pod uticajem ruskog baroka.[1][3]

Reference

uredi
  1. ^ a b v g d „Hram Vaznesenja Gospodnjeg” (PDF). Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH. Pristupljeno 9. 2. 2017. [mrtva veza]
  2. ^ „Pravoslavna crkva (Hram Vaznesenja Gospodnjeg)”. gracanica.gov.ba. 28. 3. 2018. 
  3. ^ „Pravoslavna crkva u Gračanici”. bastina.ba. 27. 11. 2018. Arhivirano iz originala 04. 12. 2020. g. Pristupljeno 11. 03. 2021. 

Spoljašnje veze

uredi