Crnogorci u Hrvatskoj
Etnički Crnogorci u Hrvatskoj su državljani Hrvatske koji se u etničkom smislu izjašnjavaju kao pripadnici crnogorskog naroda. Prema popisu iz 2011. godine brojnost Crnogoraca u Hrvatskoj iznosi 4.517, što je 0,11% ukupnog stanovništva Hrvatske.[2] Najveći dio njih živi u Zagrebu i na području Istarske županije, a ostali uglavnom u dijelovima zemlje gdje žive i Srbi.
| Ukupna populacija | |
|---|---|
| 3.127 (2021)[1] | |
| Regioni sa značajnom populacijom | |
| Grad Zagreb, Istarska županija | |
| Jezici | |
| crnogorski | |
| Religija | |
| pravoslavlje |
Istorija uredi
U razdoblju između dva svetska rata, Zagreb je postao centar okupljanja zagovornika crnogorske etničke posebnosti, a jedan od glavnih ideologa crnogorskog separatizma bio je Sekula Drljević, koji je uživao otvorenu podršku antisrpskih krugova u Hrvatskoj. Tokom Drugog svetskog rata, crnogorski kolaboracionisti su bili blisko povezani sa ustaškim režimom u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj. Upravo u Zagrebu, Sekula Drljević je 1944. godine uz podršku ustaškog poglavnika Ante Pavelića formirao Crnogorsko državno vijeće.[3] Stvaranje posebne crnogorske nacije su sa druge strane podržavali i hrvatski komunisti, na čelu sa Josipom Brozom Titom,[4] tako da je i u socijalističkoj Jugoslaviji nastavljeno sa praksom promovisanja Zagreba kao jednog od glavnih centara za ideološku obuku crnogorskih nacionalnih kadrova. Nakon raspada Jugoslavije (1991-1992), režim Franje Tuđmana u Hrvatskoj je omogućio pobornicima crnogorskog separatizma da iz Zagreba razviju propagandnu aktivnost u cilju razbijanja Savezne Republike Jugoslavije putem odvajanja Crne Gore od Srbije.
Zvanično organizovanje crnogorske nacionalne manjine u Hrvatskoj otpočelo je 21. decembra 1991. godine,[5] kada je u Zagrebu osnovana Nacionalna zajednica Crnogoraca Hrvatske.[6]
Etnički Crnogorci u Hrvatskoj prema popisima stanovništva uredi
Razmještaj Crnogoraca u Hrvatskoj po županijama (2001) uredi
| Županija | Broj | Postotak |
|---|---|---|
| Grad Zagreb | 1.313 | 26.65% |
| Istra | 732 | 14.86% |
| Primorsko-goranska | 643 | 13.05% |
| Splitsko-dalmatinska | 593 | 12.04% |
| Dubrovačko-neretvanska | 370 | 7.51% |
| Osječko-baranjska | 352 | 7.15% |
| Zagrebačka | 135 | 2.74% |
| Vukovarsko-srijemska | 119 | 2.41% |
| Zadarska | 112 | 2.27% |
| Bjelovarsko-bilogorska | 83 | 1.68% |
| Šibensko-kninska | 75 | 1.52% |
| Karlovačka | 74 | 1.50% |
| Sisačko-moslavačka | 70 | 1.42% |
| Brodsko-posavska | 54 | 1.10% |
| Virovitičko-podravska | 43 | 0.87% |
| Varaždinska | 42 | 0.85% |
| Međimurska | 31 | 0.63% |
| Koprivničko-križevačka | 29 | 0.59% |
| Požeško-slavonska | 22 | 0.45% |
| Krapinsko-zagorska | 13 | 0.26% |
| Ličko-senjska | 8 | 0.16% |
| Ukupno | 4.926 | 100% |
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Durović, Aneta (2023-05-08). „Poslednje tri decenije Crnogoraca u regionu 126.000 manje”. Radio Slobodna Evropa (na jeziku: srpskohrvatski). Pristupljeno 2023-05-18.
- ^ a b Republika Hrvatska: Državni zavod za statistiku: Population by ethnicity (1971-2011)
- ^ Pajović 1971, str. 75–89.
- ^ Bojković 2012, str. 109-111.
- ^ Nacionalna zajednice Crnogoraca Hrvatske
- ^ Montenegrina (2016): Četvrt vijeka postojanja Nacionalne zajednice Crnogoraca Hrvatske
- ^ Durović, Aneta (2023-05-08). „Poslednje tri decenije Crnogoraca u regionu 126.000 manje”. Radio Slobodna Evropa (na jeziku: srpskohrvatski). Pristupljeno 2023-05-18.
Literatura uredi
- Bojković, Dušan (2012). „Milovan Đilas o nacionalnom i državnom pitanju Crne Gore” (PDF). Tokovi istorije: Časopis Instituta za noviju istoriju Srbije (1): 106—134.
- Pajović, Radoje (1971). „Politička akcija Sekule Drljevića i njegova saradnja sa ustaškim vođstvom i njemačkim poslanstvom u Zagrebu (1943-1945)”. Časopis za suvremenu povijest. 3 (1): 75—89.
- Pajović, Radoje (1977). Kontrarevolucija u Crnoj Gori: Četnički i federalistički pokret 1941-1945 (PDF). Titograd: Istorijski institut. Arhivirano iz originala (PDF) 26. 08. 2014. g. Pristupljeno 26. 10. 2018.