Википедија

Jela Kršić

Jela Kršić (Skoplje, 21. decembar 1915 – Beograd, 2. januar 2005) bila je pijanista, profesor klavira, predavač na brojnim seminarima za klavirske pedagoge širom bivše Jugoslavija, prvi predsednik Udruženja muzičkih pedagoga Beograda, direktor u Muzičkoj školi "Mokranjac"[1], inspektor za klavirsku nastavu i autor mnogih publikacija iz oblasti nastave klavira.

Jela Kršić
Portret
Datum rođenja(1915-12-21)21. decembar 1915.
Mesto rođenjaSkoplje,  Kraljevina Srbija
Datum smrti2. januar 2005.(2005-01-02) (89 god.)
Mesto smrtiBeograd,  Srbija i Crna Gora

Biografija uredi

Jela Kršić je rođena u Skoplju, a školovala se u Beogradu i Solunu. Završila je Državnu trgovačku akademiju u Beogradu 1934. godine i Muzičku školu "Mokranjac", koja je tada imala status visoke škole, 1940. godine (apsolutorium) u klasi profesorke Desanke Velimirović. Od 1945. do 1959. radila je na specijalizaciji pedagogije klavira kod Emila Hajeka, profesora Muzičke akademije u Beogradu. U muzičkoj školi "Mokranjac" radila je od 1940. godine, kao profesor klavira, sekretar i direktor (1950-1952), a u Srednjoj muzičkoj školi pri Akademiji - kasnije Muzička škola "Josip Slavenski" od 1952. do 1974. godine, kao profesor klavira, kamerne muzike i metodike nastave klavira. U njenoj klasi je diplomiralo 50 srednjoškolaca od kojih su tridesetoro postali profesionalni muzičari.

Od 1960. do 1969. bila je zaposlena na Muzičkoj akademiji (sada Fakultet muzičke umetnosti) u Beogradu, sa zvanjem višeg stručnog saradnika za predmet "Uporedni klavir", radeći sa studentima različitih odseka od kojih je danas veliki broj veoma uglednih kompozitora, pevača, dirigenata i pedagoga.

Jela Kršić je bila jedan od osnivača, veoma aktivan član i prvi predsednik Udruženja muzičkih pedagoga Beograda (1954-1964), dugogodišnji član žirija na klavirskim takmičenjima, festivalima muzičkih škola i predavač na preko 80 kurseva i seminara za klavirske pedagoge širom bivše Jugoslavije. Kao predstavnik Udruženja muzičkih pedagoga Jugoslavije bila je član žirija za Evropsku nagradu na takmičenju EMSU u Parizu 1972. godine. Dugi niz godina bila je pomoćni inspektor za klavirsku nastavu pri Prosvetno-pedagoškom savetu u Beogradu. Osnivač je izdavačke delatnosti Udruženja muzičkih pedagoga Srbije i dugogodišnji član uprave UMUS-a. Na predlog Muzičke akademije dobila je zvanje pedagoškog savetnika 1963. godine.

Od 1946. do 1958. godine, Jela Kršić je kao pijanista i klavirski saradnik nastupala na koncertima u Beogradu i drugim gradovima, u koncertnim dvoranama, domovima kulture, fabričkim halama, bolnicama. Pored velikog broja snimaka za Radio Beograd, u emisijama sa direktnim prenosom svirala je dela standardnog pijanističkog repertoara i kompozicije srpskih kompozitora. Za češku diskografsku kuću snimila je Sonatinu za klavir Predraga Miloševića. Nastupila je u nekoliko TV emisija.

Gordana Krajačić, muzikolog i muzički kritičar, napisala je, između ostalog, o Jeli Kršić: "I kada je otišla u penziju - nije prestala da se muzikom bavi. Njena knjiga o Šopenu je ne samo znalačka (što se podrazumeva) nego i toplo, ljubavlju ispisana, jer je upravo takva bila i gospođa Jela Kršić. Uvek je bila besprekornog izgleda, uredne frizure, nenametljivo blago našminkana, jednostavno i elegantno obučena i obuvena. I svojim izgledom (kao i svim što je kroz muziku činila) služila je za primer."[2]

Nagrade uredi

Za veoma zapažene pedagoške rezultate Jela Kršić je više puta nagrađivana:

  • 1960. Nagrada Udruženja muzičkih pedagoga Srbije za uspeh u radu i postignute rezultate učenika na takmičenjima
  • 1970. Plaketa Muzičke škole "Slavenski" u Beogradu za naročite zasluge za rad i uspeh škole
  • 1972. Oktobarska nagrada "Dositej Obradović"
  • 1982. Orden rada sa srebrnim vencem
  • 1992. Nagrada za životno delo Saveza društava muzičkih i baletskih pedagoga Srbije
  • 1993. Nagrada "Vuk Stefanović Karadžić" Kulturno - prosvetne zajednice

Izabrana je za počasnog člana Udruženja muzičkih pedagoga Srbije, počasnog člana Saveza muzičkih pedagoga Jugoslavije, dobila je Povelju Saveza muzičkih pedagoga Jugoslavije i European Piano Teachers Association (1998).

Objavljeni radovi uredi

 
Publikacije Jele Kršić
  • Pedal i njegova primena u klavirskom izvođenju, izdanje autora, 1961.
  • Ritam – Priručnik za nastavu klavira, izdavač Udruženje muzičkih pedagoga SRS, 1964.
  • Osposobljavanje učenika za samostalan rad, Zbornik "Muzičko vaspitanje i obrazovanje", Mlado pokolenje, 1966, str.66-86
  • Zbirka klavirskih kompozicija za savlađivanje tehničkih problema, 1. i 2. sveska, izbor i redakcija u saradnji sa prof. Ružicom Ranković, izdavač Umetnička akademija, Beograd, 1967.
  • Metodika nastave klavira, izdavač Udruženje muzičkih pedagoga, 1966.
  • Početna škola za klavir, izdavač UMP, 1970,NOTA Knjaževac, 1989, MARCOMPANY, 1995.
  • Hajdn - sonatine i sonate, izbor i redakcija u saradnji sa prof. Dušicom Šišmanović, izdavač NOTA, Knjaževac,1972.(osam izdanja)
  • Klavirska čitanka za 2. razred ŠOMO, izdavač NOTA, Knjaževac, 1972.(12 izdanja), izdavač MARCOMPANY 1990.
  • Klavirska vežbanka za 3. razred ŠOMO, izdavač NOTA, Knjaževac, 1976.(dvadeset izdanja)
  • Zasvirajmo zajedno 1. i 2. sveska, redakcija kompozicija za klavir četvororučno, izdavač NOTA, 1979.
  • Naši kompozitori mladim pijanistima 1. i 2. sveska, redakcija u saradnji sa prof Dušicom Šišmanović, izdavač UMP SRS 1980.
  • Kompozicije domaćih autora za klavir, redakcija u saradnji sa prof. Dušicom Šišmanović, izdavač Nota, 1980.
  • Čitanje s lista i klavirska korepeticija, izdavač Zavod za udžbenike, Beograd, 1982, obnovljeno 2005.
  • Ornamentika, pedalizacija, trema – tri važna faktora u klavirskoj pedagogiji, izdavač "Svjetlost" OOUR Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Sarajevo, 1982.
  • Klavirska hrestomatija za 4. razred ŠOMO(1985), 5. razred (1987), 6. razred (1989), izdavač NOTA, Knjaževac,(po dvadeset izdanja),
  • Nastava klavira, izdavač "Prosveta" Beograd,
  • HENDL – izbor i redakcija klavirskih kompozicija, 1. sveska, izdavač SDMBPS, 1992, i 2. sveska, izdavač FMU, 1993.
  • "Za dvadeset prstiju" Redakcija kompozicija za klavirski duo u saradnji sa Vesnom Kršić, izdavač SDMBPS 1996.
  • Kamerna muzika 2. klavirski duo, U saradnji sa Vesnom Kršić, izdavač Dizajn studio Popović, 1996.
  • Klavirski praktikum, izdavač MARCOMPANY, 1997.
  • Radna sveska za početnike, 1 i 2, izdavač MARCOMPANY, 1997.
  • "Ja volim Šopena" redakcija, izdavač MARCOMPANY, 1999.
  • Trema, izdavač MARCOMPANY, 2001.
  • Priča o Frederiku Šopenu, izdavač MARCOMPANY, 2002.
  • Metodika nastave klavira, izdavač NOTA, 2003.

Seminari održani za nastavnike klavira uredi

Omaž Jeli Kršić uredi

 
Jela Kršić, Beograd

Godine 2015,[3] u prepunoj Galeriji Kolarčeve zadužbine okupili su se poštovaoci profesorke Jele Kršić, ali i njene kolege i đaci i učenici njene kćeri Vesne Kršić i unuke Milice Sekulić. Ideju da se obeleži stogodišnjica njenog rođenja i desetogodišnjica smrti drage profesorke potekla je od njene druge unuke Ljubice Sekulić, koju su na jednom njenom koncertu u Skoplju obasuli komplimentima o njenom sviranju i divnim sećanjima na dragu profesorku, njenu baku, desetak njenih bivših đaka. Upravo njeni naslednici, jedinica Vesna i unuke Milica i Ljubica osmislile su program, onako kako bi volela da čuje i sama gospođa Kršić.

Svirana su dela koja je volela i i sama interpretirala Jela Kršić: „Sonatinu“ Predraga Miloševića, koju su jedno vreme imali na repertoaru gotovo svi naši pijanisti; interpretirala ju je Vesna Kršić. Sa Snežanom Nikolajević odsvirala je „Folk tokatu“ Zorana Hristića, omiljenog đaka gospođe Kršić i dve Slovenske igre Antonjina Dvoržaka. Harfistkinja i violistkinja Ljubica Sekulić izvela je (na harfi) Fantaziju opus 35 Kamija Sen Sansa, predstavljajući u najlepšem svetlu svoj vilinski instrument, a Milica Sekulić je na početku i na kraju ovog dirljivog i duše punog sećanja na divnu osobu Jelu Kršić svirala nežno ali i sa blještavim virtuozitetom Nokturno opus 48 broj 2 i Polonezu opus 44 Frederika Šopena, koji je bio omiljeni kompozitor i njene bake, koga je ona ne samo svirala nego o njemu napisala i monografiju.

Reference uredi

  1. ^ „MŠ "Mokranjac" Istorijat”. mokranjacbg.rs. Pristupljeno 26. 11. 2019. 
  2. ^ Krajačić, Gordana (2007). „Jela Kršić, Vesna Kršić Sekulić, Milica Sekulić i Ljubica Sekulić”. Muzička susretanja (Grafopak, Aranđelovac): 83—84. 
  3. ^ „Omaž Jeli Kršić”. muzikaklasika.com. Pristupljeno 26. 11. 2019. 

Literatura uredi

  1. Časopis "Muzika i škola" br.3-4, Zagreb, 1960 Savezni seminar u Zadru, prikaz predavanja J. Kršić
  2. Mirjana Šuica Babić: Klavirski pedagog Jela Kršić, Pro musica, br. 119/1983
  3. Leksikon jugoslovenske muzike, izdanje JLZ "M. Krleža" Zagreb, 1984, str 485, Jela Kršić
  4. Nikola Rackov: 45 godina pedagoškog rada profesor Jele Kršić, Pro musica, br. 126/1985
  5. Aleksa Asanović: Skica za portret Jele Kršić, Muzički glasnik Crne Gore, Udruženje kompozitora, br. 8 /1998, str 14
  6. Gordana Krajačić: Portret – Jela Kršić, Musicmarketing, br. 2 /1991.
  7. Dejan Marković: Jela Kršić – nagrada za životno delo, Musicmarketing, br. 5 /1992
  8. Dejan Marković: Jela Kršić – Klavirski praktikum, Radna sveska(prikaz izdanja) Musicmarketing, br. 16-17/1997. str. 21
  9. Jelena Janković: Razgovor sa Jelom Kršić, Musicmarketing, br22-23/1998.
  10. Dejan Marković: Jela Kršić – Klavirska čitanka (prikaz izdanja i seminara) Musicmarketing, br. 41-42/2001.


Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Јела_Кршић&oldid=27422741”