Jerko Ješa Denegri

Jerko Denegri
Jerko Denegri
	Jerko Ješa Denegri
Lični podaci
Datum rođenja	5. septembar 1936. (88 god.)
Mesto rođenja	Split, Kraljevina Jugoslavija

Jerko Ješa Denegri (Split, 5. septembar 1936) jugoslovenski i srpski je istoričar umetnosti i likovni kritičar.

Biografija

Jerko Denegri je diplomirao na Filozofskom fakultetu u Beogradu na grupi za Istoriju umetnosti. Bio je kustos u Muzeju savremene umetnosti u Beogradu od 1965. do 1991. i redovni profesor na Filozofskom fakultetu u Beogradu od 1991. do 2007. na grupi za Istoriju umetnosti. Napisao je preko 3000 teorijskih tekstova, eseja, kritika o modernoj, savremenoj i aktuelnoj umetnosti u dnevnoj, nedeljnoj i mesečnoj periodici kao i u specijalizovanim časopisima. Autor je velikog broja izložbi jugoslovenskog i srpskog likovnog i vizuelnog stvaralaštva kao i monografija i predgovora kataloga o njihovim najznačajnijim protagonistima. Bio je jugoslovenski komesar na Bijenalu mladih u Parizu, i Bijenalu u Veneciji. Pokrenuo je i bio urednik ili glavni urednik nekoliko stručnih časopisa: Umetnost (Beograd), Arhitektura-urbanizam (Beograd), Moment (Gornji Milanovac-Beograd), Projeka(r)t (Novi Sad) i dr. Najpoznatiji je teoretičar, istoričar i kritičar konceptualne umetnosti u Srbiji i nekadašnjoj Jugoslaviji.

Član je Međunarodnog udruženja umetničkih kritičara AICA.

Knjige (izbor)

EXAT-51, (koautor), Galerija Nova, Zagreb, 1979
Apstraktna umjetnost u Hrvatskoj, 2. Logos, Split, 1985
Pedesete: Teme srpske umetnosti, Svetovi, Novi Sad, 1993
Fragmenti, Svetovi, Novi Sad, 1994
Šezdesete: Teme srpske umetnosti, Svetovi, Novi Sad, 1995
Sedamdesete: Teme srpske umetnosti, Svetovi, Novi Sad, 1996
Fragmenti postmodernog pluralizma, Beogradska umetnička scena osamdesetih i početka, devedesetih, CICERO, Beograd, 1997
Osamdesete: Teme srpske umetnosti, Svetovi, Novi Sad, 1997
Jedna moguća istorija moderne umetnosti, Beograd kao internacionalna umetnička scena 1965-1998, Društvo istoričara umetnosti Srbije, Beograd, 1998
Devedesete: Teme srpske umetnosti, Svetovi, Novi Sad, 1999
Umjetnost konstruktivnog pristupa, - EXAT 51 i Nove tendencije, Horetzky, Zagreb, 2000
Studentski kulturni centar kao umetnička scena, SKC, Beograd, 2003
Prilozi za drugu liniju - Kronika jednog kritičarskog zalaganja, Horetzky, Zagreb, 2003
Opstanak umetnosti u vremenu krize, CICERO, Beograd, 2004
Constructive approach art: EXAT-51 - New Tendencies, Zagreb, 2004
Sprehodi po slovenski moderni in postmoderni umetnosti, Artes, Koper, Piran, 2004
Prilozi za drugu liniju 2. Macura, Beograd i Topy, Zagreb, 2005
Umetnička kritika u drugoj polovini XX veka, Svetovi, Novi Sad, 2006
Razlozi za drugu liniju - Za novu umetnost sedamdesetih, Sudac, Muzej savremene umetnosti Vojvodine, Novi Sad, 2007
Evropski konteksti umetnosti XX veka u Vojvodini, (koautor), Muzej savremene umetnosti Vojvodine, Novi Sad, 2008
Jedna moguća istorija moderne umetnosti (drugo dopunjeno izdanje), Signature, BIGZ i Muzej savremene umetnosti, Beograd, 2008
Teme srpske umetnosti 1945-1970 - Od socijalističkog realizma do kinetičke umetnosti, Vujičić kolekcija, TOPY, Beograd, 2009
Radomir Damnjanović Damnjan - Retrospektiva 1965 - 2018, Dela iz Kolekcije Trajković, (Fondacija Kolekcija Trajkopvić) (2018)
Teme srpske umetnosti - Srpska umetnost 1950 - 2000, treće prošireno i dopunjeno izdanje, "Fondacija Kolekcija Trajković", (Beograd) (2019)

Monografije (izbor)

Vera Božičković Popović, (koautor), CICERO, Beograd, 1994
Miodrag B. Protić, (koautor) Clio, Beograd, 2002
Tomislav Gotovac, Filmski savez Hrvatske, Zagreb, 2003
Olga Jevrić, Topy i Vojnoizdavački zavod, Beograd, 2005
Ivan Kožarić, Matica hrvatska, Sisak, 2006
Marij Pregelj 1957-1967, Artes, Koper, Piran, 2007
Juraj Dobrović, DAF, Zagreb, 2007
Ana Bešlić, (ko-autor), Topy, Beograd, 2008
Aleksandar Srnec, Sudac, Zagreb, 2008
Herman Gvardjančič, Ljubljana, 2008
Dean Jokanović Toumin, DAF, Zagreb, 2009
Radomir Damnjan, Vujičić Kolekcija, Beograd, 2010

Studije (izbor)

Aspekti i alternative posleratnih pokreta od enformela do siromašne umetnosti, Umetnost, 2, Beograd, 1970, str. 43-52
Primeri konceptualne umetnosti u Jugoslaviji, (koautor), Muzej savremene umetnosti, Beograd, 1971
Primjeri konceptualne umjetnosti u Jugoslaviji, Život umjetnosti, 15-16, Zagreb, 1971, str. 147-152
Lazar Trifunović kao kritičar i istoričar beogradskog enformela, Zbornik Narodnog muzeja, Beograd, 1994, str. 249, 263
Strategije devedesetih: jedna kritička pozicija, (koautor) Clio, Beograd, 1998, str. 220-226
Kritika u tekstu i kritika na delu, Treći program Radio Beograda, 145, I/2010, Beograd, 2010, str. 284-292

Priredio (izbor)

Dossier Beuyes, DAF, Zagreb, 2003

Izložbe (izbor)

Nova umetnost u Srbiji 1970-1980 - pojedinci, grupe, pojave, (koautor), Muzej savremene umetnosti, Beograd, Galerija suvremene umjetnosti, Zagreb, Galerija umetnosti, Priština, 1983
Umetnost osamdesetih, (koautor), Muzej savremene umetnosti, Beograd, 1983

Nagrade

2000. Nagrada za životno delo Nacionalnog centra za fotografiju
2010. Nagrada Lazar Trifunović
2013. Nagrada Sava Šumanović^[1]
2021. Nagrada „Sreten Marić”^[2]

Reference

^ Beograd, Beta, N1 (2021-03-25). „Urošu Đuriću nagrada "Sava Šumanović"”. N1 (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-01-26.
^ Simić, J. (2. 6. 2022). „ŽIVOT POSVEĆEN UMETNOSTI: Nagrada "Sreten Marić" Biblioteke Matice srpske uručena Jerku Ješi Denegriju”. Večernje novosti. Pristupljeno 5. 6. 2022.

Literatura

Dokumentacija Muzeja savremene umetnosti, Beograd
Ko je ko u Srbiji, Bibliofon, Beograd, 1991, str. 92
Art Diary, International, Milano, Italija, 1992, str. 517
Ko je ko u Srbiji, Bibliofon, Beograd, 1995, str. 103
Enciklopedija srpskog naroda, Zavod za udžbenike, Beograd, 2008

[1] Beograd, Beta, N1 (2021-03-25). „Urošu Đuriću nagrada "Sava Šumanović"”. N1 (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-01-26.

[2] Simić, J. (2. 6. 2022). „ŽIVOT POSVEĆEN UMETNOSTI: Nagrada "Sreten Marić" Biblioteke Matice srpske uručena Jerku Ješi Denegriju”. Večernje novosti. Pristupljeno 5. 6. 2022.

[1]

[2]