Jovica Aćin
Jovica Aćin (Zrenjanin, 13. decembar 1946) srpski je esejista, književnik i prevodilac.
| Jovica Aćin | |
|---|---|
 Jovica Aćin | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 13. decembar 1946. |
| Mesto rođenja | Zrenjanin, FNR Jugoslavija |
| Književni rad | |
| Najvažnija dela | Duge senke kratkih senki Leptirov sanovnik Izazov hermeneutike Dnevnik izgnane duše Jevanđelje po magarcu Apokalipsa Sad Odiseja jedne senke Goli demoni, nage žene |
| Nagrade | „Stig“ „Milan Bogdanović“ „Đorđe Jovanović“ „Ivo Andrić“ Nagrada Politike Vitalova nagrada „Zlatni suncokret“ „Sreten Marić“ |
Biografija
urediRođen je 13. decembra 1946. godine u Zrenjaninu, gde je završio osnovno i srednje obrazovanje. Dolaskom u Beograd na studije, započinje njegova i urednička karijera, od biltena Tehnološkog fakulteta, preko lista beogradskih studenata Student, kasnije do časopisa (Delo, Književna reč, Gradac...) i izdavačkih kuća (Rad, Službeni glasnik...).
Svojevremeno je zbog tekstova u Studentu privođen i osuđivan a list zabranjivan ili povlačen iz prodaje i spaljivan od strane tadašnje vlasti. I kao urednik časopisa Delo bio je često pod prismotrom, i saslušavan od strane ondašnje političke policije. Uprkos političkim pretnjama i zabranama, uz ostalo, priredio je u Srednjoj i Istočnoj Evropi prvo izdanje važnog dela o logorskom sistemu, Solženjicinov Arhipelag Gulag, i to srpsko izdanje je u španskim novinama proglašeno jednim od deset najvažnijih događaja te godine u svetu.
O njegovom književnom delu priređeni su, između ostalog, temati u časopisima Reč (Beograd), Polja (Novi Sad), Ulaznica (Zrenjanin) i Braničevo (Požarevac).
Monografsku studiju o njegovom esejističkom delu napisao je dr Svetislav Jovanov, Jeretik u oltaru, izd. KOV, Vršac, 1994.
Ogledi i kritičkointerpretativni tekstovi o Aćinu nalaze se u autorskim knjigama Vladimira Bitija (Zagreb), Branka Popovića, Marka Nedića, Mihajla Pantića, Radomana Kordića, Saše Hadži Tančića, Tanje Kragujević, Ivane Milivojević, Zorana Slavića, Dragana Velikića, Slađane Ilić, Save Damjanova, Bogića Rakočevića, Aleksandre Mančić i drugih. O njegovim radovima objavljeno je i stotinak studija, osvrta i prikaza u književnim časopisima, listovima, dnevnoj i nedeljnoj štampi, na radiju i televiziji. Kao osobeni izraz književnog poverenja, otvorena pisma u časopisima, a svako je svojevrsni esej za sebe, napisali su mu profesor Sreten Marić, Ivan Lovrenović (Sarajevo), Ljubomir Simović i Jovan Hristić.
Preveo je na srpski više od četrdeset klasičnih i novijih književnih i filozofskih dela sa nemačkog, francuskog i engleskog jezika. Između ostalog preveo je sabrana dela Franca Kafke.[1] Živi i radi u Beogradu.
Priče i eseji zastupljeni su mu u nizu srpskih i stranih antologija, časopisnih izbora i zbornika, a prevođeni su mu i objavljivani u mnogim časopisima u Francuskoj, Italiji, Španiji, Engleskoj, Kanadi, Rusiji, Poljskoj, Ukrajini, Vijetnamu, Sloveniji, Makedoniji, Bugarskoj, Mađarskoj, Grčkoj.
Po jednoj od njegovih priča, iz knjige Pročitano u tvojim očima, snimljen je, koncem 2008. godine, i umetnički efektan kratkometražni igrani film (čiji je autor Andrej Aćin).
Član je Srpskog književnog društva.[2]
Nagrade i priznanja
uredi- Nagrada „Stig“, za zbirku pesama Unakrst divljine pamćenja, Požarevac 1971.
- Nagrada „Milan Bogdanović”, za književnu kritiku, 1975.
- Nagrada „Đorđe Jovanović”, za esejistiku, za knjigu Izazov hermeneutike, 1975.
- Borbina nagrada, za knjigu eseja Poetika krivotvorenja, 1991.
- Nagrada „Pavle Marković Adamov”, za avangardnost u umetničkom stvaralaštvu, za knjigu Uništiti posle moje smrti, Sremski Karlovci, 1993.
- Nagrada „Ivo Andrić”, za esej, za knjigu Gatanja po pepelu, Herceg Novi 1993.
- Nagrada „Stanislav Vinaver”, za izuzetan autorski projekat, za knjige Uništiti posle moje smrti i Gatanja po pepelu, Šabac 1993.
- Nagrada „Dušan Vasiljev”, za celokupno književno delo i za izuzetan doprinos modernoj srpskoj poeziji, povodom knjiga Duge senke kratkih senki, Leptirov sanovnik i Nezemaljske pojave, Kikinda 1999.
- Nagrada „Karolj Sirmai”, za Nezemaljske pojave, Vrbas i Temerin 1999.
- Nagrada „Stevan Pešić”, za Nezemaljske pojave, Kovilj 1999.
- Nagrada „Todor Manojlović”, za moderni umetnički senzibilitet, Zrenjanin 2002.
- Nagrada Politike, povodom stogodišnjice lista, za najbolju kratku priču, za priču „Crni rols-rojs“, 2004.
- Andrićeva nagrada, za knjigu pripovedaka, za novelu Dnevnik izgnane duše (poznata i pod naslovom Dnevnik o vagini), Beograd 2004.[3]
- Nagrada „Zlatni suncokret”, za najbolju knjigu godine, za Pročitano u tvojim očima, Vrbas 2006.
- Nagrada „Sreten Marić”, (Kosjerić–Novi Sad–Beograd) za esej ili zbirku eseja, za knjigu Goli pripovedač, Novi Sad 2009.
- Njegoševa nagrada, za roman Srodnici, Cetinje 2019.[4]
- Nagrada „Stanislav Lem”, Novi Sad 2019.
- Nagrada „Veljkova golubica”, za sveukupno pripovedačko stvaralaštvo, 2020.[5]
- Nagrada „Milovan Vidaković”, 2020.[6]
- Nagrada „Laza Kostić”, za knjigu priča Banja, Novi Sad 2022.[7]
- Nagrada „Isidora Sekulić”, za knjigu priča Banja, 2022.[8]
Dela
uredi
Knjige priča
uredi- Duge senke kratkih senki, u tri izdanja: Svjetlost (Sarajevo) 1991, Draganić (Beograd) 1997. i Ulaznica (Zrenjanin) 2003.
- Uništiti posle moje smrti, u dva izdanja: KOV (Vršac) 1993. i Stylos (Novi Sad) 2000.
- Leptirov sanovnik, Draganić (Beograd), 1996.
- Nezemaljske pojave, Narodna knjiga, 1999.
- Lebdeći objekti, Narodna knjiga, 2002.
- Ko hoće da voli, mora da umre, Stylos (Novi Sad), 2002.
- Mali erotski rečnik srpskog jezika, Stylos (Novi Sad), 2003.
- Dnevnik izgnane duše (novela), Stubovi kulture, 2005.
- Pročitano u tvojim očima, u dva izdanja: Stubovi kulture 2006. i 2007.
- Ušće Okeana, Geopoetika, 2012
- Jevanđelje po magarcu, Kulturni centar Novi Sad, 2013.
Roman
urediKnjige eseja
uredi- Izazov hermeneutike, DOB (Dom omladine Beograd), 1975.
- Paukova politika, Prosveta, 1978.
- Šljunak i mahovina, Rad, 1986.
- Poetika rastrojstva, Svetovi (Novi Sad), 1987.
- Poetika krivotvorenja, Svetovi (Novi Sad), 1991. i Službeni glasnik, 2013.
- Gatanja po pepelu, u dva izdanja: Stubovi kulture 1993. i 2003, a treće izdanje u Zagrebu kod izdavačke kuće Antibarbarus, 2009.
- Šetnja po krovu (priče i eseji uz sabrane crteže Franca Kafke), Geopoetika, 2007.
- Goli pripovedač, KOV (Vršac) 2008. i Službeni glasnik 2011.
- Apokalipsa Sad, u tri izdanja: KOV (Vršac) 1995, Rad 2004, Službeni glasnik 2012.
Zajednički radovi sa slikarima, bibliofilska izdanja
uredi- Odiseja jedne senke (sa slikama Ljube Popovića), Gradac, 2000.
- Goli demoni, nage žene (sa crtežima Milenka Miletića), Rad, 2006.
Reference
uredi- ^ Đorđević, B. (12. 7. 2022). „DA SVE ŠANSE SVETA NE BUDU IZGUBLjENE: Jovica Aćin o prvom kolu sabranih dela Franca Kafke u izdanju "Glasnika"”. Večernje novosti. Pristupljeno 12. 7. 2022.
- ^ Srpsko književno društvo/Jovica Aćin
- ^ „Andrićeva nagrada”. Zadužbina Ive Andrića. Pristupljeno 2. 3. 2022.
- ^ „Jovica Aćin dobitnik Njegoševe nagrade za roman "Srodnici"”. www.rts.rs. Pristupljeno 29. 1. 2020.
- ^ „Jovici Aćinu „Veljkova golubica” za pripovedačko stvaralaštvo”. soinfo.org. 3. 11. 2020. Pristupljeno 10. 12. 2022.
- ^ „Književna nagrada „Milovan Vidaković“ Jovici Aćinu”. Danas. 11. 12. 2020. Pristupljeno 10. 12. 2022.
- ^ Nonin, G. (2. 3. 2022). „Jovica Aćin i Zoran Đerić laureati nagrade “Laza Kostić””. Danas. Pristupljeno 2. 3. 2022.
- ^ „Jovici Aćinu uručena nagrada "Isidora Sekulić"”. Dnevnik. 24. 6. 2022. Pristupljeno 10. 12. 2022.
- ^ „RTS :: Preporuka :: "Kotao" Jovice Aćina - vulkanski mislilac i istina o kišobranu Robinzona Krusoa”. rts.rs. Pristupljeno 2024-08-05.
- ^ Aćin, Jovica; Aćin, Jovica (2024). Kotao: roman Ili opereta o čudima sa neshvaćenim putnikom. Beograd: Laguna. ISBN 978-86-521-5227-8.
