Josip Đerđa (političar)

josip đerđa
josip đerđa
	Josip Đerđa
Lični podaci
Datum rođenja	11. februar 1911.
Mesto rođenja	Arbanasi, kod Zadra, Austrougarska
Datum smrti	18. februar 1990. (79 god.)
Mesto smrti	Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija
Profesija	društveno-politički radnik
Delovanje
Član KPJ od	1934.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije
Čin	pukovnik u rezervi
Odlikovanja

Josip Đerđa (hrv. Josip Gjergja; Arbanasi, kod Zadra, 11. februar 1911. — Beograd, 18. februar 1990) bio je diplomata, publicist, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Hrvatske.

Biografija uredi

Rođen je 1911. godine u Arbanasima kod Zadra. Po završetku četiri razreda klasične gimnazije, zajedno je s ocem i braćom prebegao iz Zadra u Jugoslaviju 1930. godine.

Došavši u Zagreb 1933, uključio se u komunistički pokret i postao član Komunističke partije Jugoslavije 1934. godine.^[1] Zbog komunističke delatnosti bio je uhapšen i osuđen na robiju u Sremskoj Mitrovici, koju je služio od 1935. do 1938. godine.

Godine 1941. priključio se Narodnooslobodilkačkom pokretu Jugoslavije. Bio je sekretar Agitpropa Centralnog komiteta KP Hrvatske i uređivao „Vjesnik“ do januara 1943. godine. Zatim je pokrenuo i do polovine 1944. uređivao list „Naprijed“, glasilo KPH.^[1]

Nakon rata, radio je kao načelnik odeljenja u Prezidijumu vlade FNRJ, ali je ubrzo prešao u diplomatsku službu obavljajući funkcije poslanika, ambasadora, šefa misija, savetnika i pomoćnika državnog sekretara za spoljne poslove (1945—1963). Bio je ambasador Jugoslavije u Albaniji (1945—1948), Mađarskoj, Bugarskoj (1948—1949), Indiji (1950—1951), Burmi i Egiptu (1956—1963). Bio je jedan od teoretičara i tumača politike nesvrstanih.

Bio je biran i u najviše organe političkih organizacija: član CK SKH (1948—1958) i Predsedništva SSRN Jugoslavije (1966—1970). U više mandata bio je poslanik u Saveznoj skupštini (1963—1972), te njen potpredsednik (1970—1972). Na tu je funkciju podneo ostavku 1972, objavivši javno da se ne slaže s prekidom politike koju je sprovodilo rukovodstvo SRH do 21. sednice Predsedništva SKJ u Karađorđevu 1971. godine.^[1]

Umro je 18. februara 1990. godine u Beogradu.

Publicistika uredi

O međunarodnoj politici i odnosima te politici nesvrstavanja pisao u časopisima „Međunarodna politika“ (1952—1971) i „Međunarodni problemi“ (1952—1971, 1975) te kao stalni ili povremeni komentator u nedeljnicima i dnevnicima „Oslobođenje“, „Rad“, „Vjesnik“, „Vjesnik u srijedu“ i „Danas“.

Reference uredi

^ ^a ^b ^v Hrvatska enciklopedija: Đerđa, Josip, pristupljeno 29. 9. 2013.

Literatura uredi

Jugoslovenski savremenici: ko je ko u Jugoslaviji. „Sedma sila“, Beograd 1957. godina.
Jugoslovenski savremenici: ko je ko u Jugoslaviji. „Eksport pres“, Beograd 1970. godina.
Hrvatski biografski leksikon (knjiga treća). „Leksikografski zavod Miroslav Krleža“, Zagreb 1993. godina.

[LZMK-1] v Hrvatska enciklopedija: Đerđa, Josip, pristupljeno 29. 9. 2013.

[1]