Afrički kup nacija

Afrički kup nacija (engl. African Nations Cup, neformalno i African Cup of Nations) je glavno fudbalsko takmičenje afričkih reprezentacija. Igra se u organizaciji Afričke fudbalske konfederacije (KAF). Održava se svake druge godine od 1968, a pre se održavalo u nepravilnim razmacima.

Afrički kup nacija

Trenutna sezona ili takmičenje: Afrički kup nacija 2023.
Sport	Fudbal
Osnovana	1957. god. (1957)
Broj timova	24
Konfederacija	KAF
Najviše titula	Egipat (7)
Trenutni prvak	Obala Slonovače (2023)

Na prvom Afričkom kupu nacija 1957. godine učestvovale su samo tri reprezentacije: Egipta, Sudana i Etiopije. Bila je tu i Južna Afrika, ali je diskvalifikovana zbog politike aparthejda koju je sprovodila njena vlada. Izbačena je i iz Afričke fudbalske konfederacije u koju se vratila 1992.

Broj učesnika na prvenstvima se povećavao, tako da su skoro sve afričke države bile uključene u takmičenje, pa su se morale organizovati i kvalifikacije za učešće u završnom delu, tako da je broj učesnika u završnici 1998. godine dostigao šesnaest.

Rezultati

Godina	Domaćin		Finale				Utakmica za treće mesto
			Osvajač kupa	Rezultat	Drugo mesto		Treće mesto	Rezultat	Četvrto mesto
1957. Detalji	Sudan		Egipat	4 - 0	Etiopija		Sudan	Južnoafrička Republika diskv. zbog aparthejda
1959. Detalji	Egipat		Egipat	2 - 1(1)	Sudan		Etiopija	(samo troje učesnika)
1962. Detalji	Etiopija		Etiopija	4 - 2 produžeci	Egipat, UAR		Tunis	3 - 0	Uganda
1963. Detalji	Gana		Gana	3 - 0	Sudan		Egipat	3 - 0	Etiopija
1965. Detalji	Tunis		Gana	3 - 2 produžeci	Tunis		Obala Slonovače	1 - 0	Senegal
1968. Detalji	Etiopija		DR Kongo	1 - 0	Gana		Obala Slonovače	1 - 0	Etiopija
1970. Detalji	Sudan		Sudan	1 - 0	Gana		Egipat	3 - 1	Obala Slonovače
1972. Detalji	Kamerun		NR Kongo	3 - 2	Mali		Kamerun	5 - 2	Zair
1974. Detalji	Egipat		Zair	2 - 2 2 - 0 ponovljena utak.	Zambija		Egipat	4 - 0	NR Kongo
1976. Detalji	Etiopija		Maroko	n/a(2)	Gvineja		Nigerija	n/a(2)	Egipat
1978. Detalji	Gana		Gana	2 - 0	Uganda		Nigerija	2 - 0(3)	Tunis
1980. Detalji	Nigerija		Nigerija	3 - 0	Alžir		Maroko	2 - 0	Egipat
1982. Detalji	Libija		Gana	1 - 1 (7 - 6) penali	Libija		Zambija	2 - 0	Alžir
1984. Detalji	Obala Slonovače		Kamerun	3 - 1	Nigerija		Alžir	3 - 1	Egipat
1986. Detalji	Egipat		Egipat	0 - 0 (5 - 4) penali	Kamerun		Obala Slonovače	3 - 2	Maroko
1988. Detalji	Maroko		Kamerun	1 - 0	Nigerija		Alžir	1 - 1 (4 - 3) penali	Maroko
1990. Detalji	Alžir		Alžir	1 - 0	Nigerija		Zambija	1 - 0	Senegal
1992. Detalji	Senegal		Obala Slonovače	0 - 0 (11 - 10) penal	Gana		Nigerija	2 - 1	Kamerun
1994. Detalji	Tunis		Nigerija	2 - 1	Zambija		Obala Slonovače	3 - 1	Mali
1996. Detalji	Južnoafrička Republika		Južnoafrička Republika	2 - 0	Tunis		Zambija	1 - 0	Gana
1998. Detalji	Burkina Faso		Egipat	2 - 0	Južnoafrička Republika		DR Kongo	4 - 4 (4 - 1) penali	Burkina Faso
2000. Detalji	Gana i Nigerija		Kamerun	2 - 2 (4 - 3) penali	Nigerija		Južnoafrička Republika	2 - 2 (4 - 3) penal	Tunis
2002. Detalji	Mali		Kamerun	0 - 0 (3 - 2) penali	Senegal		Nigerija	1 - 0	Mali
2004. Detalji	Tunis		Tunis	2 - 1	Maroko		Nigerija	2 - 1	Mali
2006. Detalji	Egipat		Egipat	0 - 0 (4 - 2) penali	Obala Slonovače		Nigerija	1 - 0	Senegal
2008. Detalji	Gana		Egipat	1 - 0	Kamerun		Gana	4 - 2	Obala Slonovače
2010. Detalji	Angola		Egipat	1 - 0	Gana		Nigerija	1 - 0	Alžir
2012. Detalji	Gabon / Ekvatorijalna Gvineja		Zambija	0 - 0 (8 - 7) penali	Obala Slonovače		Mali	2 - 0	Gana
2013. Detalji	Južnoafrička Republika		Nigerija	1 - 0	Burkina Faso		Mali	3 - 1	Gana
2015. Detalji	Ekvatorijalna Gvineja		Obala Slonovače	0 - 0 (9 - 8) penali	Gana		DR Kongo	0 - 0 (4 - 2) penali	Ekvatorijalna Gvineja
2017. Detalji	Gabon		Kamerun	2 - 1	Egipat		Burkina Faso	1 - 0	Gana
2019. Detalji	Egipat		Alžir	1 - 0	Senegal		Nigerija	1 - 0	Tunis
2021. Detalji	Kamerun		Senegal	0 - 0 (4 - 2) penali	Egipat		Kamerun	3 - 3 (5 - 3) penali	Burkina Faso
2023. Detalji	Obala Slonovače		Obala Slonovače	2 - 1	Nigerija		Južnoafrička Republika	0 - 0 (6 - 5) penali	DR Kongo
2025. Detalji	Gvineja

⁽¹⁾ 1959, tri ekipe su igrale po principu svako sa svakim jednu utakmicu. Pobeda Egipta protiv Sudana 2:1 bila je poslednja utakmica turnira.
⁽²⁾ 1976. Nije bilo finalne utakmice jer je prvenstvo završeno igranjem u finalnoj grupi od četiri ekipe, svako sa svakim.
⁽³⁾ 1978. treće mesto je dodeljeno Nigeriji 2:0 posle napuštanja utakmice ekipe Tunisa u 42 minuti pri rezultatu 1:1..

Bilans medalja

Stanje posle 2017.

Plasman	Država	Zlato	Srebro	Bronza	Ukupno
1.	Egipat	7	2	3	12
2.	Kamerun	5	2	1	8
3.	Gana	4	5	1	10
4.	Nigerija	3	4	8	15
5.	Obala Slonovače	2	2	4	8
6.	Alžir	2	1	2	5
7.	Demokratska Republika Kongo	2	0	2	4
8.	Zambija	1	2	3	6
9.	Sudan	1	2	1	4
10.	Tunis	1	2	1	4
11.	Maroko	1	1	1	3
12.	Etiopija	1	1	1	3
13.	Južnoafrička Republika	1	1	1	3
14.	Republika Kongo	1	0	0	1
15.	Senegal	0	2	0	2
16.	Mali	0	1	2	3
17.	Burkina Faso	0	1	1	2
18.	Uganda	0	1	0	1
19.	Gvineja	0	1	0	1
20.	Libija	0	1	0	1
	Ukupno (20)	32	32	32	96

Lista strelaca na završnim turnirima

stanje posle 2015.

Broj golova	Golgeter
18	Samjuel Eto
14	Loran Poku
13	Rašidi Jekini
12	Hasan El-Šazli
11	Patrik Mboma, Hosam Hasan, Didije Drogba
10	Mulamba Ndaje, Žoel Tjei, Mengistu Vorku, Fransileudo Santos, Kaluša Bvalja
9	Manučo, Abdulaje Traore
8	Ahmed Hasan, Paskal Feinduno
7	Flavio Amado, Rože Mila, Ali Abugreša, Taher Abuzajd, Asamoa Đan, Osei Kofi, Frederik kanute, Sejdu Keita, Džej Džej Okoča, Beni Makarti, Kristofer Katongo

Spoljašnje veze

• Afrička fudbalska konfederacija
• Coverage for the rec.sport.soccer.statistics foundation
• Afrički kup nacija 2012