Bovan (Aleksinac)

Bovan
Bovan;
	Glavna ulica u Bovanu
Administrativni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Nišavski
Opština	Aleksinac
Stanovništvo
— 2011.	554
Geografske karakteristike
Koordinate	43° 38′ 03″ S; 21° 43′ 05″ I / 43.634166° S; 21.718166° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	286 m
	Bovan Bovan na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	018
Registarska oznaka	AL

Bovan je naselje u Srbiji u opštini Aleksinac u Nišavskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 554 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 690 stanovnika).

Bovan leži pored istoimenog jezera, između Sokobanjske i Aleksinačke kotline u Bovanskoj klisuri, koja spaja Sokobanjsku kotlinu sa Južnim Pomoravljem.

Istorija uredi

Sudeći po imenu koje je prvobino glasilo Bolvan, naselje je starosrpsko iz ranog srednjeg veka. Bolvan je staroslovenska reč i znaci kip. Ime ukazuje da je tu postojalo naselje iz vremena stare slovenske vere sa hramom u kome se nalazio kip nekog božanstva.^[1]

U Bovanu je bilo glavno skladište soli koja je dolazila iz Ugarske. Godine 1395. kneginja Milica odredila je da se manastiru Sv Pantelejmon na Svetoj gori daje godišnje iz Bovana 500 "krušaca" soli. U to vreme pominje se Bovan kao pogranična tvrđava. U proleće 1413. zauzeo je Bovan sultan Musa, a u novembru 1443. potukao je Hunjadi sa udruženom srpskom i mađarskom vojskom u njegovoj blizini tursku vojsku.

Kod sela Bovan nalazi se Jerinin grad, nastao verovatno na mestu rimskog kastruma Praesidium Pompei. Ne zna se kad je osnovan. Bio je to manji grad izdužene pravougaone osnove, ozidan kamenom. Očuvano je nešto zidova u ruševinama. Najbolje se drži prva kula, još uvek visoka preko 5 metara.

Demografija uredi

U naselju Bovan živi 491 punoletni stanovnik, a prosečna starost stanovništva iznosi 49,1 godina (47,8 kod muškaraca i 50,4 kod žena). U naselju ima 181 domaćinstvo, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,06.

Ovo naselje je u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[2]
Godina	Stanovnika
1948.	1.084
1953.	1.055
1961.	1.033
1971.	911
1981.	821
1991.	690	680
2002.	554	570

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[3]

Srbi	554	100,0%
nepoznato	0	0,0%

Stanovništvo prema polu i starosti^[4]


	m	ž
?	1	1
80+	9	20
75—79	12	25
70—74	18	21
65—69	25	23
60—64	30	27
55—59	26	20
50—54	23	26
45—49	22	17
40—44	13	15
35—39	12	13
30—34	10	12
25—29	15	8
20—24	16	18
15—19	15	11
10—14	7	12
5—9	10	8
0—4	6	7
Prosek :	47,8	50,4

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	194	193	191	188	177	164	181

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	26	47	42	37	19	5	5	0	0	0	3,06

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena
Muški	247	53	159	31	4
Ženski	257	32	166	56	3
UKUPNO	504	85	325	87	7

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	125	56	0	7	21
Ženski	58	37	0	0	6
UKUPNO	183	93	0	7	27
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	7	6	9	3	1
Ženski	0	0	7	0	1
UKUPNO	7	6	16	3	2
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	0	3	2	8
Ženski	1	0	0	1	3
UKUPNO	1	0	3	3	11
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	2	0	0	0
Ženski	0	0	0	2
UKUPNO	2	0	0	2

Galerija uredi

Bovansko jezero
Vikendice
Vikend naselje 2022.
Odbojka na pesku
Deo naselja

Reference uredi

^ „Srednjovekovni grad Bolvan”. Arhivirano iz originala 13. 02. 2009. g. Pristupljeno 01. 10. 2007.
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Literatura uredi

Tekst dr. Milana Kašanina, direktora Galerije Fresaka za Enciklopediju Jugoslavije Jugoslavenskog leksikografskog zavoda - Zagreb 1982
Deroko, Aleksandar (1950). Srednjevekovni gradovi u Srbiji, Crnoj Gori i Makedoniji. Beograd: Prosveta.
Milan Đ. Milićević: „Kneževina Srbija“ - Beograd 1876, str. 786.

Spoljašnje veze uredi

[1] „Srednjovekovni grad Bolvan”. Arhivirano iz originala 13. 02. 2009. g. Pristupljeno 01. 10. 2007.

[2] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[3] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[4] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]

[4]