Branko Deletić
Branko Deletić (Gračanica, kod Andrijevice, 1915 — Kralje, kod Andrijevice, 22. april 1942) bio je pravnik, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
| branko deletić | |||
|---|---|---|---|
 Branko Deletić | |||
| Lični podaci | |||
| Datum rođenja | 1915. | ||
| Mesto rođenja | Gračanica, kod Andrijevice, Kraljevina Crna Gora | ||
| Datum smrti | 22. april 1942. (26/27 god.) | ||
| Mesto smrti | Kralje, kod Andrijevice, ND Crna Gora | ||
| Profesija | pravnik | ||
| Delovanje | |||
| Član KPJ od | 1936. | ||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | ||
| Heroj | |||
| Narodni heroj od | 12. jula 1949. | ||
| Odlikovanja |
| ||
Biografija uredi
Rođen je 1915. godine u selu Gračanici, kod Andrijevice. Poticao je iz činovničke porodice. Osnovnu školu je završio u rodnom mestu, a gimnaziju je pohađao u Beranama i Podgorici.[1]
Kao učenik šestog razreda Podogoričke gimnazije, uključio se u omladinski revolucionarni pokret. Posle završene mature, studirao je na Pravnom fakultetu u Beogradu, gde je aktivno učestvovao u studentskom revolucionarnom pokretu. U članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljen je 1936. godine.[1]
Pored partijske aktivnosti, među studentima na Beogradskom univerzitetu, Branko je politički delovao i u rodnom kraju, gde je često odlaizio. Oktobra 1936. godine je bio izabran za člana Mesnog komiteta KPJ za Anrrijevicu, a bio je i član privremenog partijskog rukovodstva u Beranama. Zbog revolucionarne aktivnosti, više puta je bio hapšen i proganjan od strane policije. Godine 1940. je završio studije i vratio se u rodni kraj, gde je odmah potom bio izabran u Okružni komitet KPJ za Kolašin, Berane i Andrijevicu.[1]
Posle okupacije Jugoslavije, 1941. godine aktivno je radio na organizovanju ustanka. Kao član Okružnog komiteta, 14. jula 1941. godine je prisustvovao sednici Mesnog komiteta za Andrijevicu i prenio direktivu CK KPJ i Pokrajinskog komiteta KPJ za Crnu Goru, Boku i Sandžak o dizanju oružanog ustanka u Crnoj Gori. Za kratko vreme organizovane su ustaničke snage, koje su već 16. jula oslobodile Andrijevicu. Branko je po oslobođenju Andrijevice, aktivno radio na organizovanju života na oslobođenoj teritoriji i njenoj odbrani od italijanskih okupatorskih snaga, ali i od muslimansko-albanskih plaćeničkih bandi. Posebno se borio protiv shvatanja građanskih političara, koji su govorili da je borba protiv okupatora preuranjena. Bio je jedan od organizatora Sreskog nacionalnooslobodilačkog odbora, 21. jula 1941. godine u Andrijevici, kao i drugih vojno-pozadinskih organa u andrijevičkom srezu.[2]
Septembra 1941. godine, nakon slabljenja ustanka u Crnoj Gori, Branko je bio izabran za sekretara Mesnog komiteta KPJ za Andrijevicu. Tada se angažovao na okupljanju, obnavljanju, omasovljavanju i konsolidaciji partijskih organizacija u andrijevičkom srezu, čiji rad je bio poremećen u toku neprijateljske ofanzive. Pored toga, radio je na ponovnoj organizaciji gerilskih partizanskih odreda i pripremao nove borce za popunu partizanskih jedinica.[2]
Zahvaljujući njegovom radu, broj boraca u gerilskim odredima andrijevičkog sreza se popeo na više od dve stotine ljudi, pa je 11. novembra 1941. godine, formiran Komski partizanski odred. Branko je tada postao politički komesar ovog odreda. Kasnije je, odlukom Pokrajinskog komiteta KPJ i Glavnog štaba NOP odreda Crne Gore i Boke, bio određen za političkog komesara Andrijevičkog partizanskog bataljona. Ovo je bio izuzetno težak period, jer se Branko, na političkom planu morao boriti i protiv četničkih snaga, koje su se otvoreno stavljale u službu italijanskog okupatora.[2]
U veoma teškim danima za partizanski pokret u Gornjem Polimlju, 22. aprila 1942. godine, njegovu grupu su opkolili četnici iznad zaseoka Tokov Laz, u blizini sela Kralje, kod Andrijevice. U neravnopravnoj borbi, Branko se borio do poslednjeg metka i poginuo, zajedno sa Bajom Jojićem (1916–1942), takođe istaknutim komunistom andrijevičkog kraja.[3][4]
Ukazom Predsedništva Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) 11. jula 1945. posthumno je odlikovan Ordenom zasluga za narod prvog reda.[5] Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije 12. jula 1949. proglašen je za narodnog heroja.[2]
Čitava Brankova porodica, učestvovala je u Narodnooslobodilačkoj borbi — otac Milić Deletić (1882–1942), kao i braća Slobodan i Slavko, a rat je preživela jedino majka Simona.[4]
Reference uredi
- ^ a b v Narodni heroji 1 1982, str. 183.
- ^ a b v g Narodni heroji 1 1982, str. 184.
- ^ Narodni heroji 1 1982.
- ^ a b Spomenica 2000, str. 20.
- ^ „Službeni list FNRJ 95/45” (PDF). www.slvesnik.com.mk. 7. 12. 1945.
Literatura uredi
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48700167
- Spomenica crnogorskim antifašistima. Cetinje: Odbor za obeležavanje šezdesetogodišnjice Trinaestojulskog ustanka u Crnoj Gori. 2000.
