Grupa armija Jug
Grupa armija Jug (nem. Heeresgruppe Süd) je bila nemačka armijska grupa tokom Drugog svetskog rata.
Nemačka je koristila dve armijske grupe u invaziji na Poljsku 1939: Armijsku grupu Sever i grupu armija Jug. U ovoj kampanji, grupu armija Jug je predvodio Gerd fon Rundštet a načelnik štaba je bio Erih fon Manštajn.
Početkom operacije Barbarosa, Grupa armija Jug je bila jedna od tri nemačke armijske grupe koje su napale Sovjetski Savez na početku Sovjetsko-nemačkog rata (1941—1945). Glavni cilj ove grupe je bilo osvajanje Ukrajine, i njene prestonice, Kijeva. Ukrajina je bila veliki centar sovjetske industrije i rudarstva, i imala je dobre žitnice, neophodne za Hitlerove planove za Lebensraum (životni prostor).
Zatim je Grupa armija Jug dobila u zadatak da napreduje do Volge, i odvuče deo Crvene armije, na taj način otvorivši put Armijskoj grupi Sever ka Lenjingradu i Armijskoj grupi Centar ka Moskvi.
Kako bi izvršila ove početne zadatke, ova armijska grupa je u svom sastavu imala Pancergrupu I i nemačku 16, 17. i 18. armiju, kao i rumunsku 3. i 4. armiju.
Nemačka šesta armija, koja se borila u kobnoj Staljingradskoj bici, je kasnije pridodata Armijskoj grupi Jug.
1942, Grupa armija Jug je podeljena u Armijsku grupu A i B.
Početkom 1943, nakon propasti 6. armije u Staljingradu, Armijske grupe A i Don (ranija 11. armija) su spojene u grupu armija Jug. U nju su početkom 1943. spadale 1. i 4. oklopna armija, kao i novoformirane 6. i 7. armija. Grupa armija Jug je od početka 1943. do proleća 1944. snosila glavni teret borbi na Istočnom frontu. Nakon što je u februaru i martu front stabilizovan protivnapadom Manštajna (premeštanje 1. oklopne armije sa Kavkaza u Ukrajinu), posle neuspele ofanzive kod Kurska, Nemci gube inicijativu, koju trajno preuzima Crvena armija. U septembru su morali da napuste Donjecki industrijski basen, a u novembru 1943. nije uspeo njihov pokušaj da zadrže dnjeparsku liniju - Istočni bedem. Uz teške gubitke, Armijska grupa se do aprila 1944. ipak čitava probila u Galiciju. 1. aprila 1944. joj je ime promenjeno u Grupa armija Severna Ukrajina.
U septembru 1944. je Armijskoj grupi Južna Ukrajina u istočnoj Mađarskoj promenjeno ime u Grupa armija Jug. Do marta 1945. se borila u zapadnoj Mađarskoj i na kraju rata se povukla u Austriju gde je od njenih delova 2. aprila formirana grupa armija Ostmark. Bila je jedna od poslednjih velikih nemačkih vojnih formacija koja se predala saveznicima.
Komandanti uredi
| Datum | Komandant |
|---|---|
| 1. septembar 1939 — 3. decembar 1941. | Generalfeldmaršal Gerd fon Rundštet |
| 1. decembar 1941 — 12. januar 1942. | Generalfeldmaršal Valter fon Rajhenau |
| 12. januar 1942 — 12. februar 1943. | Generalfeldmaršal Fedor fon Bok |
| 12. februar 1943 — 23. septembar 1944. | Generalfeldmaršal Erih fon Manštajn |
| 23. septembar 1944 — 28. decembar 1944. | Generalpukovnik Johanes Frajsner |
| 28. decembar 1944 — 25. mart 1945. | Pešadijski general Oto Veler |
| 25. mart 1945 — 2. april 1945. | Generalpukovnik dr. Lotar Rendulic |
| 2. april 1945 — 8. maj 1945. | Pešadijski general Fridrih Šulc |
Sastav uredi
| Datum | Pripadajuće jedinice |
|---|---|
| septembar 1939. | 8. armija, 10. armija, 14. armija
oktobar 1939. Granični odeljak Sever, Centar i Jug |
| jun 1941. | 6. armija, 11. armija, 17. armija, 1. oklopna armija |
| septembar 1941. | 6. armija, 11. armija, 17. armija, 1. oklopna armija |
| februar 1942. | 2. armija, 6. armija, 11. armija, Armijska grupa Klajsta |
| jun 1942. | 1. oklopna armija, 2. armija, 6. armija, 11. armija, 17. armija, grupa Viteršajma, |
| jul 1942. | 1. oklopna armija, 6. armija, 11. armija, 17. armija, Armijska grupa Vajša, grupa Viteršajma |
| mart 1943. | 1. oklopna armija, 4. oklopna armija, Armijska divizija Holidt, Armijska divizija Kempf |
| mart 1943. | 1. oklopna armija, 4. oklopna armija, 8. armija |
| april 1943. | 1. oklopna armija, 4. oklopna armija, 6. armija, Armijska divizija Kempf |
| jul 1943. | Armijska divizija Kempf, 6. armija, 8. armija, 1. oklopna armija |
| septembar 1943. | 1. oklopna armija, 4. oklopna armija, 6. armija, 8. armija |
| oktobar 1943. | 1. oklopna armija, 4. oklopna armija, 8. armija |
| novembar 1943. | 1. oklopna armija, 4. oklopna armija, 8. armija, Vermahtova komanda Ukrajine |
| januar 1944. | 1. oklopna armija, 4. oklopna armija, 6. armija, 8. armija, Vermahtova komanda Ukrajine |
| februar 1944. | 1. oklopna armija, 4. oklopna armija, 6. armija, 8. armija |
| oktobar 1944. | 3. mađarska armija, 6. armija, Armijska grupa Veler |
| novembar 1944. | 2. mađarska armija, Armijska grupa Freter-Piko, Armijska grupa Veler |
| decembar 1944. | 3. mađarska armija 6. armija, Armijska grupa Veler |
| januar 1945. | 2. oklopna armija, 8. armija, armijska grupa Balk |
| april 1945. | 2. oklopna armija, 6. SS oklopna armija, 6. armija, 8. armija |