Krčko-lički sandžak

Krčko-lički sandžak, odnosno Krčki sandžak ili Lički sandžak je bio sandžak (upravna jedinica) Osmanskog carstva, sa središtem u Kninu. Osnovn je oko 1580. godine, izdvajanjem zapadnih oblasti iz sastava Kliškog sandžaka. Nalazio se u sastavu Bosanskog pašaluka, a obuhvatao je turske oblasti zapadno od reke Krke, uključujući Bukovicu, Ravne Kotare, Liku i Krbavu. Ovaj sandžak je služio kao tursko vojno uporište prema Mletačkoj Dalmaciji i Karlovačkom generalatu. Postojao je sve do kraja 17. veka, kada je tokom Velikog bečkog rata (1683-1699) došlo do potpunog sloma turske vlasti u tim oblastima. Mletačka vojska je 1688. godine osvojila Knin, glavno mesto Krčko-ličkog sandžaka, dok je habzburška vojska u približno isto vreme zaposela područja Like i Krbave. Sklapanjem Karlovačkog mira (1699), pomenute oblasti su i zvanično pripale Mletačkoj republici i Habzburškoj monarhiji.

Bosanski pašaluk oko 1600. godine, uključujući i područje Krčko-ličkog sandžaka

Na području Krčko-ličkog sandžaka je tokom 16. i 17. veka živeo znatan broj Srba, koji su bili pravoslavni hrišćani. Srpske pravoslavne crkve i manastiri na tom području pripadali su Dabrobosanskoj mitropoliji, koja se nalazila u sastavu Pećke patrijaršije.

Vidi još

• Bosanski pašaluk
• Kliški sandžak
• Mletačka Dalmacija
• Karlovački generalat
• Mletačko-turski rat (1570-1573)
• Mletačko-turski rat (1645-1669)
• Mletačko-turski rat (1684-1699)
• Uskoci
• Srbi u Dalmaciji
• Vlasi (društvena klasa)
• Dabrobosanska mitropolija
• Manastir Krka
• Manastir Krupa

Literatura

• Dabić, Vojin S. (2000). Vojna krajina: Karlovački generalat (1530-1746). Beograd: Sveti arhijerejski sinod Srpske pravoslavne crkve. 
• Desnica, Boško (1991). Stojan Janković i uskočka Dalmacija: Izabrani radovi. Beograd: Srpska kniževna zadruga. 
• Jakovljević, Aleksandar; Isailović, Neven (2013a). „Popis nahije Kosovo iz 1574. godine”. Mešovita građa (Miscellanea). 34: 25—70. 
• Jakovljević, Aleksandar; Isailović, Neven (2013b). „Popis nahije Petrovo polje iz 1574. godine”. Inicijal: Časopis za srednjovekovne studije. 1: 255—290. 
• Jačov, Marko (1983). Spisi Tajnog vatikanskog arhiva XVI-XVIII veka. Beograd: SANU. 
• Jačov, Marko (1986). Spisi Kongregacije za propagandu vere u Rimu o Srbima 1622-1644. Beograd: SANU. 
• Jačov, Marko (1990). Srbi u mletačko-turskim ratovima u XVII veku. Zemun: Sveti arhijerejski sinod Srpske pravoslavne crkve. 
• Nakićenović, Savo (1990). Kninska Krajina: Naselja i poreklo stanovništva (1. izd.). Knin: Srpsko kulturno društvo Zora. 
• Radonić, Jovan (1950). Rimska kurija i južnoslovenske zemlje od XVI do XIX veka. Beograd: Naučna knjiga. 
• Roksandić, Drago (1991). Srbi u Hrvatskoj od 15. stoljeća do naših dana. Zagreb: Vjesnik. 
• Spaho, Fehim (1985). „Defteri za Kliški sandžak iz XVI i početka XVII stoljeća - diplomatički opis”. Prilozi za orijentalnu filologiju. 34 (1984): 137—162. 
• Spaho, Fehim; Aličić, Ahmed; Zlatar, Behija (2007). Opširni popis Kliškog sandžaka iz 1550. godine. Sarajevo: Orijentalni institut. 
• Samardžić, Radovan (1993). „Srpski narod pod turskom vlašću”. Istorija srpskog naroda. knj. 3, sv. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 5—114. 
• Samardžić, Radovan (1993). „Srbi u ratovima Turske do 1683”. Istorija srpskog naroda. knj. 3, sv. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 115—424. 
• Stanojević, Gligor (1970). Jugoslovenske zemlje u mletačko-turskim ratovima XVI-XVIII vijeka. Beograd: Istorijski institut. 
• Hafizović, Fazileta (2016). Kliški sandžak od osnivanja do početka Kandijskog rata (1537-1645. godine). Sarajevo: Orijentalni institut. 
• Hafizović, Fazileta (2016). Popis sela i zemlje sandžaka Krka, Klis i Hercegovina, oslobođenih od Mletačke Republike 1701. godine. Zagreb: Srpsko kulturno društvo Prosvjeta. 
• Hrabak, Bogumil (1988). „Vlaška i uskočka kretanja u severnoj Dalmaciji u XVI stoleću”. Benkovački kraj kroz vjekove. 2. Zadar: Filozofski fakultet. str. 107—258. 
• Šabanović, Hazim (1959). Bosanski pašaluk: Postanak i upravna podjela. Sarajevo: Naučno društvo Bosne i Hercegovine. 
• Šarić, Borislav (1998). Bukovica i Kotari. Beograd: Zavičajni klub đevrsačkog kraja Sava Bjelanović.