Natrijum-benzoat
Natrijev benzoat (E211) je natrijumova so benzoeve kiseline hemijske jednačine NaC6H5CO2. Najčešće se proizvodi reakcijom natrijum hidroksida s benzojevom kiselinom. Natrijum benzoat je konzervans koji se najviše koristi u proizvodnji gaziranih pića, voćnih sokova, ukiseljenog povrća, marmelada, kiselih krastavaca i začina.
| |||
| |||
| Nazivi | |||
|---|---|---|---|
| IUPAC naziv
Sodium benzoate
| |||
| Drugi nazivi
E211
| |||
| Identifikacija | |||
3D model (Jmol)
|
|||
| ECHA InfoCard | 100.007.760 | ||
| E-brojevi | E211 (konzervansi) | ||
| RTECS | DH6650000 | ||
| |||
| Svojstva | |||
| NaC6H5CO2 | |||
| Molarna masa | 144,11 g/mol | ||
| Gustina | 1,497 g/cm3 | ||
| Tačka topljenja | 300 °C | ||
| rastvoran | |||
| Rastvorljivost | rastvoran u etanolu | ||
| Kiselost (pKa) | 8.0 | ||
| Opasnosti | |||
| Tačka paljenja | 100 °C | ||
| Smrtonosna doza ili koncentracija (LD, LC): | |||
LD50 (srednja doza)
|
4100 mg/mg (oralno, pacov) | ||
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje materijala (na 25°C [77°F], 100 kPa). | |||
 verifikuj (šta je   ?)
| |||
| Reference infokutije | |||
Osobine
urediNatrijev benzoat je bezbojna kristalna čvrsta materija. Ova so nema mirisa i higroskopna je. Veoma je zapaljiva i dobro se rastvara u vodi.
Upotreba
urediNatrijev benzoat deluje bakteriostatično i fungistatično, te se zbog toga upotrebljava kao dodatak hrani (E211). Optimalno se koristi kod namirnica pri pH vrednosti manjoj od 3.6.
U pirotehnici se koristi kao gorivo, najčešće u kombinaciji sa kalijum perhloratom. Kod sinteze polipropilena služi kao sredstvo za nukleiziranje.
Kod čoveka može izazvati alergiju i astmu, te opteretiti mehanizam razmene materija. Jedna britanska studija je pokazala da natrijum benzoat kao konzervans u nekim pićima, u kombinaciji sa drugim dodatnim materijama može izazvati ADHS (Poremećaj hiperaktivnosti i deficita pažnje).[3][4] Smrtonosna doza kod miševa iznosi oko 1600 mg/kg telesne mase (oralno).[5]
Izvori
uredi- ^ Li Q, Cheng T, Wang Y, Bryant SH (2010). „PubChem as a public resource for drug discovery.”. Drug Discov Today. 15 (23-24): 1052—7. PMID 20970519. doi:10.1016/j.drudis.2010.10.003.
- ^ Evan E. Bolton; Yanli Wang; Paul A. Thiessen; Stephen H. Bryant (2008). „Chapter 12 PubChem: Integrated Platform of Small Molecules and Biological Activities”. Annual Reports in Computational Chemistry. 4: 217—241. doi:10.1016/S1574-1400(08)00012-1.
- ^ Hill AE (1975). „Solute-solvent coupling in epithelia: contribution of the junctional pathway to fluid production”. Proc R Soc Lond B Biol Sci. 191: 537-47. Nepoznati parametar
|uml=ignorisan (pomoć) - ^ Donna McCann, Angelina Barrett, Alison Cooper, Debbie Crumpler, Lindy Dalen, Kate Grimshaw, Elizabeth Kitchin, Kris Lok, Lucy Porteous, Emily Prince, Edmund Sonuga-Barke, John O Warner and Jim Stevenson (2007). „Food additives and hyperactive behaviour in 3-year-old and 8/9-year-old children in the community: a randomised, double-blinded, placebo-controlled trial”. Lancet. 370. doi:10.1016/S0140-6736(07)61306-3. Nepoznati parametar
|uml=ignorisan (pomoć); Nepoznati parametar|Issue=ignorisan [|issue=se preporučuje] (pomoć); Nepoznati parametar|Pages=ignorisan [|pages=se preporučuje] (pomoć) - ^ „ChemIDplus”.
