Википедија

Padina (Kovačica)

насељено место у општини Ковачица, Србија
Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu Padina.

Padina (slč. Padina) je naselje u opštini Kovačica, u Južnobanatskom okrugu, u Srbiji. Nalazi se na širem obodu Deliblatske peščare. Prema popisu iz 2022. bilo je 4774 stanovnika.

Padina
Slovačka evangelistička crkva
Grb
Grb
Administrativni podaci
DržavaSrbija
Autonomna pokrajinaVojvodina
Upravni okrugJužnobanatski
OpštinaKovačica
Stanovništvo
 — 2011.Pad 4.774
 — gustina88,2/km2
Geografske karakteristike
Koordinate45° 07′ 05″ S; 20° 43′ 35″ I / 45.1181° S; 20.7265° I / 45.1181; 20.7265
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina105 m
Površina54,1 km2
Padina na karti Srbije
Padina
Padina
Padina na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj26215
Pozivni broj013
Registarska oznakaPA

Istorija uredi

Padina je osnovana 1806. godine, a osnovale su je slovačke porodice iz centralne Slovačke.

 
Mapa opštine Kovačica

Pre nego što su Slovaci naselili Padinu 1806. godine, na ovom prostoru se nalazilo naselje sa istim imenom “Padina”. U ovom naselju su najpre kratko živeli Rumuni naseljenici stočari, a potom Slovaci graničari. Još ranije Padina je bila pustara, na kojoj je stoka pasla. I samo ime “Padina” je srpskog porekla, označava kosinu uzvišenja (dine). Ali život na ovom prostoru nije bio lak, zbog duboko postaljene podzemne vode, i zato su se stanovnici odselili.

U tom periodu Vojvodina je pripadala Austriji i na tom prostoru se nalazila vojna granica prema Osmanskom carstvu. Padina je bila osnovana kao graničarsko naselje sa ciljem da se ojača vojna granica. Situacija se na ovom prostoru kroz Prvi srpski ustanak protiv Osmanskog carstva 1804. godine destabilizovala. Vojne vlasti Habsburške monarhije su morale brzo da reaguju i odlučile su da ojačaju granicu. Da bi granicu mogli bolje da kontrolišu odlučili su da Padinu nasele slovačkim, a Samoš srpskim stanovništvom.

Vojne vlasti su izmerile 83 zemljišta i sagradile male kuće od blata, kako bi novo stanovništvo moglo da se naseli. Sagrađene su bile i opštinske zgrade od kvalitetnog materijala. Tek posle dve godine, Padina je mogla da primi novo stanovništvo, ali pod veoma teškim uslovima. Slovaci u Padinu dolaze u dve grupe. Prva grupa je došla kad je Padina bila osnovana, 1806. godine, a druga 1808. godine. Svaka grupa se sastojala od 80 porodica. To su bile porodice iz županija Novohradskej, Peštianskej i Gemerskej. Samo manji broj porodica došlo je iz županija Liptovskej i Nitranskej.

Za drugu grupu Slovaka odgovoran je bio Martin Hamaliar (prvi sveštenik). Martin Hamaliar je ovaj predlog dao nadvojvodi Ludvigu, koji je bio upravnik vojne granice. Broj stanovnika nije odgovarao veličini atara, te je bilo potrebno naseliti još više stanovnika. Nadvojvoda Ludvig je obećao da će iskopati i sagraditi nove bunare. Zbog toga je Hamaliar predložio da selo dobije ime po nadvojvodi Ludvigu „Ludwigsdorf“ (Ludvigovo selo). Kasnije je to na mađarskom jeziku bilo Lajošfalva. Ipak, stanovnici su selo zvali Padina.

 
Učitelj Jozef Šifel u učionici Slovačke narodne škole u Padini (1932)

Život prvih slovačkih porodica nije bio nimalo lak. Borili su se protiv nedostatka vode i protiv peščanih vetrova. Na ovom prostoru se nalazila Deliblatska peščara i zbog toga je bilo mnogo peščanih vetrova. U prvim godinama od osnovanja, stanovnici Padine su stalno imali problema sa nedostatkom vode. Jedan bunar nije bio dovoljan za pijaću vodu, te su stanovnici morali da odlaze u Kovačicu po vodu. Zbog toga su Padinci vodu cenili i štedeli. Kako 1814. godine još uvek nisu sagrađeni novi bunari, stanovnici odlučuju da napuste Padinu. Vlasti vojne granice to nisu dozvolile. Zahvaljujući molbi sveštenika Jana Stehla, Padina je 1817. godine dobila pet bunara. Još i 1930-tih oni bez konja i bureta su morali kupovati vodu.[1]

Kada je ukinuta banatska vojna granica popisano je 1873. godine stanovništvo. Tada je u "Ludvigsdorfu" (nemački naziv za Padinu) bilo 30 Švaba, tri Srbina i 3722 Slovaka. Ukupno je u to vreme bilo u mestu 3755 stanovnika.[2]

Demografija uredi

U naselju Padina žive 4442 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 37,8 godina (36,9 kod muškaraca i 38,7 kod žena). U naselju ima 2048 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,81.

Ovo naselje je pretežno naseljeno Slovacima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija[3]
Godina Stanovnika
1948. 5.309
1953. 5.654
1961. 6.197
1971. 6.362
1981. 6.367
1991. 6.076 5.941
2002. 5.760 6.009
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[4]
Slovaci
  
 5.575 96,78%
Srbi
  
 55 0,95%
Jugosloveni
  
 26 0,45%
Romi
  
 11 0,19%
Česi
  
 4 0,06%
Ukrajinci
  
 3 0,05%
Rumuni
  
 3 0,05%
Makedonci
  
 3 0,05%
Hrvati
  
 2 0,03%
Rusi
  
 2 0,03%
Mađari
  
 2 0,03%
Crnogorci
  
 1 0,01%
Muslimani
  
 1 0,01%
Bošnjaci
  
 1 0,01%
nepoznato
  
 9 0,15%


Stanovništvo prema polu i starosti[5]
m
ž
? 8
  
  
 5
80+ 34
  
  
 44
75—79 56
  
  
 105
70—74 124
  
  
 145
65—69 139
  
  
 164
60—64 120
  
  
 158
55—59 164
  
  
 163
50—54 204
  
  
 186
45—49 224
  
  
 216
40—44 220
  
  
 199
35—39 212
  
  
 170
30—34 233
  
  
 203
25—29 208
  
  
 177
20—24 225
  
  
 184
15—19 183
  
  
 187
10—14 168
  
  
 196
5—9 182
  
  
 182
0—4 193
  
  
 179
Prosek : 36,9 38,7
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 1.380 1.573 1.837 1.862 2.038 2.093 2.048
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 411 550 408 475 138 45 14 3 1 3 2,81
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 2.354 652 1.519 115 56 12
Ženski 2.306 335 1.529 351 76 15
UKUPNO 4.660 987 3.048 466 132 27
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 1.538 750 0 0 160
Ženski 695 409 0 0 24
UKUPNO 2.233 1.159 0 0 184
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 4 347 112 12 47
Ženski 0 3 72 9 3
UKUPNO 4 350 184 21 50
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 2 11 25 20 9
Ženski 0 11 9 38 27
UKUPNO 2 22 34 58 36
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 21 3 0 15
Ženski 8 70 0 12
UKUPNO 29 73 0 27

Znamenite ličnosti uredi

Galerija uredi

  •  
    Ulaz u Padinu
  •  
    Janošikova ulica
  •  
    Ulica Branka Radičevića
  •  
    Park
  •  
    Spomenik palim borcima NOB
  •  
    Park
  •  
    Slovačka evangelistička crkva
  •  
    Bista Josipa Broza Tita
  •  
    Bista Martina Lutera
  •  
    Najstariji Bunar
  •  
    Najstariji Bunar
  •  
    Crkveni dom slovačke evangelističke crkve
  •  
    Dom kulture
  •  
    Etno kuća
  •  
    Hristova duhovna crkva
  •  
    Mesna zajednica
  •  
    OŠ Maršal Tito
  •  
    Vatrogasni dom
  •  
    Groblje
  •  
    Groblje

Reference uredi

  1. ^ "Vreme", 21. avgust 1935.
  2. ^ "Zastava", Novi Sad 1873. godine
  3. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  4. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  5. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Падина_(Ковачица)&oldid=27348910”