Rimokatolička crkva Svete Marije u Moroviću

Rimokatolička crkva Svete Marije u Moroviću, mestu u opštini Šid, prvi put se spominje u pisanim izvorima iz 17. veka, dok po graditeljskim fazama, stilski vezanim za romansko odnosno gotsko arhitektonsko nasleđe, određuju nastanak u 13. veku, kao i legende koje navode niz istorijskih ličnosti kao moguće ktitore.

Rimokatolička crkva Svete Marije
Rimokatolička crkva Svete Marije u Moroviću
Opšte informacije
Mesto	Morović
Opština	Šid
Država	Srbija
Vreme nastanka	13. vek
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture od velikog značaja
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture

Legende o ktitorima

Po jednoj crkvu je podigla carica Marija Terezija. Po drugoj nju je podigla despotica Jelena, supruga Stefana Štiljanovića. To je bilo kada je on otišao u rat, a ona je podigla ovu crkvicu u želji da izmoli od Bogorodice srećan povratak muža. Ona je bila katolikinja pa je crkva bila blagoslovljena po katoličkom obredu. Po trećoj legendi crkvicu je podigao čak sam despot Štiljanović, a opet neki kažu da je njen graditelj Ivan Morović. Kanonska vizitacija iz 1729. godine čak navodi da je crkvu podigao ugarski kralj Stefan. Ova poslednja pretpostavka zaslužuje da se razmotri jer bi možda najviše odgovarala istini.

Položaj i arhitektura

Rimokatolička crkva Svete Marije u Moroviću se nalazi na katoličkom groblju na ulazu u naselje, kao jedna od najstarijih sakralnih objekata u Sremu.

Današnjem izgledu hrama su doprinele mnogobrojne intervencija koje su vršene tokom vekova njegovog postojanja. Najstariji deo crkve je svetilište sa polukružnom apsidom i romanski obrađenim prozorskim otvorima, dok se na zapadnoj strani nadovezuje nešto širi i viši naos čiji su prozori završeni gotski prelomljenim lucima, a nadvišeni okulusima sa kamenim četvorolisnim rozetama.

Uz zapadno pročelje je kula kvadratne osnove koja iznad drugog nivoa prelazi u osmostranu. Pored prozora, jedini arhitektonski elementi koji oživljavaju fasadna platna predstavljaju masivni kontrafori, bez jasne konstruktivne uloge. Jednostavno rešene kamene fasade su u saglasju sa starinom ovog spomenika i doprinose njenom rustičnom izgledu.

Konzervatorski radovi su izvođeni u periodu od 1968. do 1972. godine.

Galerija

• 
• 
• 
• 
• 
• 

Vidi još

• Spisak spomenika kulture u Sremskom okrugu
• Spomenici kulture od velikog značaja

Spoljašnje veze

• „Rimokatolička crkva Sv. Marije — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU. 
• Zvanična prezentacija crkve Uznesenja Blažene Djevice Marije Morović
• Spisak spomenika kulture od velikog značaja u Vojvodini Arhivirano na sajtu Wayback Machine (17. maj 2014)
• Republički zavod za zaštitu spomenika kulture - Beograd
• Lista spomenika

---

Napomena: Sadržaj ovog članka je jednim delom ili u celosti preuzet sa http://www.sanu.ac.rs. Nosilac autorskih prava nad materijalom je dao dozvolu da se isti objavi pod slobodnom licencom. Dokaz o tome se nalazi na OTRS sistemu, a broj tiketa sa konkretnom dozvolom je 2009072410055859.