SveSrbija

SveSrbija je bio naziv predložen od strane generala Milana Nedića, u svojstvu predsednika vlade okupirane Srbije, za projekat nove srpske države koja bi postojala u okviru evropskog „Novog Poretka“ (Neue Ordnung) stvorenog od strane nacističke Nemačke. Autor naziva SveSrbija je bio sam Nedić, ali se on nije dopadao njegovim bliskim saradnicima i nemačkim komandantima u Srbiji, koji su naginjali nazivu Velika Srbija ili samo Srbija.

Nedićev predlog nove srpske države iz 1943. godine (granice na zapadu)

Rekonstrukcija na karti bivše Jugoslavije

Projekat je predviđao ujedinjenje Srbije i Crne Gore (u njihovim tadašnjim, ratnim granicama) sa određenim delovima teritorije Bosne i Hercegovine, Srema i Dalmacije koji su se nalazili u tadašnjoj NDH. Područja koja je trebalo da budu isključena iz sastava NDH su u osnovnim crtama odgovarala prostorima koji nisu ušli u sastav Banovine Hrvatske na osnovu Sporazuma Cvetković—Maček iz 1939. godine.

General Milan Nedić je svoj srpski državni projekat zvanično predložio Adolfu Hitleru tokom njihovog jedinog susreta održanog u Nemačkoj septembra 1943. godine. Autori karata koje je Milan Nedić odneo Hitleru su bili njegov brat general Milutin Nedić i diplomata Miroslav Spalajković. Hitler nije bio zainteresovan za obnavljanje državnosti Srbije i njena teritorijalna proširenja, tako da je predlog Nedića još tokom samog sastanka odbijen.

Herman Nojbaher, Hitlerov opunomoćenik u Srbiji, bio je takođe zagovornik projekta nove srpske države, pogotovo nakon kapitulacije Italije septembra 1943. godine. Najveći protivnik srpskog državnog projekta u nemačkim krugovima je bio Hitlerov opunomoćenik u NDH Zigfrid Kaše.

Ante Pavelić i vrh Nezavisne Države Hrvatske bili su izuzetno uznemireni susretom Nedić-Hitler. Vlasti NDH su došle do kopije mapa koje je Nedić odneo Hitleru na razmatranje (verovatno uz pomoć Zigfrida Kašea), i štampale su ih javno u vidu propagandnog letka u jesen 1943. godine kao ilustraciju nastavka 'srpske pretnje' hrvatskom narodnom i državnom životu.

Vidi još uredi

Literatura uredi

Stanišić, Mihailo. Projekti Velika Srbija. (Službeni list SRJ: Beograd, 2000.). ISBN 978-86-355-0468-1.
Milena Medić, Vlada Milana Nedića, 1941—1944. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. mart 2016)