Spužići
| Spužići | ||||||||||||
|
Spužići vode poreklo od mačvanskog kneza i vojvode Ostoje Spuža (o. 1770-1814), poreklom iz Spuža, član šabačkog magistata. Potomci kneza Ostoje Spuža su akademik prof. dr Vladimir Spužić (1893-1982), lekar, akademik prof. dr Ivan Spužić (1928-2003), lekar, unuk je Vladimir Jovanović (1833-1922), ministar finansija, potpredsednik Državnog saveta, doživotni senator, jedan od vođa i ideolog Liberalne stranke, predsednik Srpskog učenog društva, počasni član Srpske kraljevske akademije, praunuci akademik prof. dr Slobodan Jovanović (1869-1858), predsednik i potpredsednik vlade, predsednik Srpske kraljevske akademije, rektor Univerziteta i Vladimir J. Jovanović (- 1899), književnik i pesnik, zetovi Marinko Radovanović, ministar pravde, Pantelija Panta S. Srećković (1834-1903), istoričar, pirotski okružni načelnik, Mihailo Aćimović, šabački okružni načelnik, Kosta Pavlović, niški okružni načelnik, potomci Kosta St. Pavlović, šef kabineta predsednika jugoslovenskih izbegličke vlada u Londonu, prof. dr Stevan K. Pavlović, istoričar Balkana, prof. univerziteta u Engleskoj.
Vojvoda Ostoja Spuž - Spužić (o. 1770—1814)
urediGlavni članak: Ostoja Spuž
Mačvanski knez i vojvoda Ostoja Spuž, koji je umro je uoči Drugog srpskog ustanka.
Ostoja i Vasilija Spužić imali su dva sina Jovana i Đorđa i dve kćerke Milicu i Anđeliju[1].
Đorđe Spužić
urediĐorđe Spužić, sin vojvode Ostoje Spužića.
Jovan Ostojić-Spužić
urediJovan Spužić, šef šabačke carine (đumurkdžija), sin vojvode Ostoje Spužića, bio je oženjen Marijom iz Sremske Mitrovice. Imao je dva sina Vladimira i Konstantina - Kostu i četiri kćerke Jelenu Jelku, Katarinu, Dragu i Acu.
Vladimir J. Spužić, sreski načelnik
urediVladimir J. Spužić, sin Jovana Spužića, unuk Ostoje Spuža, bio je sreski načelnik. Imao je sinove Marka i Jovana i kćerku Kosaru.
art. kapetan Jovan V. Spužić
urediMajor Marko V. Spužić
urediSin majora Marka V. Spužića i njegove supruge, kćerke pukovnika, komandanta smederevske tvrđave, su vazduhoplovni pukovnik Vojislav M. Spužić i prof. dr Vladimir Spužić.
vazduhoplovni pukovnik Vojislav M. Spužić
urediAkademik Vladimir M. Spužić (1893—1982)
urediProf. dr Vladimir Spužić, od oca Marka, rođen jeu Užičkoj Požegi 12. februara 1893. godine, gde mu je otac kao oficir bio na službi u bataljonu kod Stepe Stepanovića. Školovao se u Zaječaru, Negotinu, Vranju, Nišu i Beogradu. Kao lekar, jedan od najznačajnih srpskih alergologa, bio je redovni član SANU od 1961, profesor univerziteta, redovni profesor Medicinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu. Umro u Beogradu 1982. godine.
Akademik Ivan Spužić (1928—2003)
urediAkademik dr Ivan Spužić, lekar (1928-2003), član SANU, profesor univerziteta, Medicinski fakultet u Beogradu, redovni od 1980, upravnik Odeljenja za eksperimentalnu i kliničku patologiju Instituta za medicinska istraživanja od 1972, redovni od 27.10.1994.
Konstantin Kosta J. Spužić
urediKonstantin Kosta J. Spužić, trgovac, poslanik u Narodnoj skupštini (u vreme kneza Milana). Prema popisu stanovnika krajem 1862. imao je 25 godina, bio trgovac u Šapcu i živeo u porodičnoj zajednici sa suprugom Anom od 21 godine, sestrom Draginjom, udovicom od 27 godina, i sestrićem Radovanom od 3 godine.[2]
Radovanovići
urediJelena Jelka, kćerka Jovana Spužića bila je udata za Marinka Radovanovića, ministra pravde (za druge vlade kneza Miloša), kasnije član velikog suda. Imali su sinove Mihaila, Milana i Aleksu i kćerku Anku.
Milan Radovanović
urediMilan Radovanović, sin Marinka Radovanovića i Jelke Spužić, bio je književnik, preveo je Darvinovo Poreklo vrsta na srpski jezik.
Aleksa Radovanović
urediAleksa Radovanović preveo je Hekelovo delo O evoluciji.
Mihailo Radovanović
urediSrećkovići
urediAnka Radovanović, kćerka Marinka Radovanovića, ministra bila je udata za Panteliju Pantu S. Srećkovića (1834-1903), istoričara. Panta Srećković, rođen u Krčmarima bio je sin Slavka (rođenog 1788) i majke Marije-Bebe (1793—1878), ćerke Proke Ivanovića iz Zabojnice koji je učestvovao u Prvom i Drugom srpskom ustanku, kao i u Đakovoj buni, na Miloševoj strani. Deda po ocu, Srećko Stefanović, bio je učesnik Kočine krajine 1788-91. i u toku Prvog srpskog ustanka bio je bimbaša u Lepenici. I danas postoje Srećkovi potomci u rodnom selu i takođe se prezivaju Srećković. Slave Sv. Nikolu.
Aćimovići
urediKatarina, kćerka Jovana Spužića, unuka Ostoje Spuža, bila je udata za Mihaila Miću Aćimovića, orkužnog načelnika u Šapcu (za druge vlade kneza Mihaila). Imali su kćerku Anku.
Pavlovići
urediAnka Aćimović, kćerka Mihaila Aćimovića, okružnog načelnika i Katarine Spužić bila je udata za Konstantina Kostu Pavlovića okružnog načelnika u Nišu. Kosta Pavlović (1842-1904) rođen je u Kragujevcu 14. juna (po starom) 1842. kao sin je trgovca Stevana i Savke Đorđevićeve, potomak trgovca Pavla Ćirovića, po kome se Pavlovići prezivaju, jednog od tri sina najstarijeg pretka zapamćenog kao Ćiro iz Sjenice sa Pešterske visoravni[3] .
Kosta i Katarina Pavlović imali su sina Stevana Pavlovića, diplomatu. Dom porodice Pavlović je podignut 1882. u Beogradu.
Stevan K. Pavlović
urediStevan K. Pavlović, diplomata, pomoćnik ministra inostranih poslova, nosioca zvezde Legije časti. Stevan K. Pavlović je sa Ljubicom Tešić imao sinove Kostu i Dobroslava i kćerku Leposavu - Belu.
Kosta St. Pavlović
urediKosta St. Pavlović (1905-1988), šef kabineta predsednika vlade generala Dušana Simovića i Slobodana Jovanovića, predsednika jugoslovenske izbegličke vlade u Londonu i njegovog srodnika.
Dr Stevan K. Pavlović
urediDr Stevan K. Pavlović, sin Koste St. Pavlovića, istoričar Balkana, prof. univerziteta u Sauthemptonu.
Prof. dr arh. Dobroslav- Bojko St. Pavlović, konzervator, jedan od osnivača Društva konzervatora u zemlji, ICOMOS-a – Međunarodnog saveta za spomenike i spomeničke celine u okviru UNESCO-a u Parizu i Međunarodnog instituta za narodno graditeljstvo na Balkanu u Veriji, nosilac ordena Sv. Save I reda, violinista i član hora „Obilić“.
Leposava Bela St. Pavlović
urediLeposava-Bela Pavlović (1906-2004), kćerka Stevana Pavlovića, akademski slikar, viši stručni saradnik i lektor na Beogradskom univerzitetu i SANU, profesor francuskog jezika, prevodilac sa rumunskog, dobrotvor, obnovitelj i doživotni počasni predsednik „Lade“[3]. Bila je nosilac autorskih prava Slobodana Jovanovića.[4]
Milica Spužić
urediMilica Spužić, kćerka vojvode Ostoje Spuža.
Jovanovići
urediAnđelija Spužić, kćerka vojvode Ostoje Spuža bila je udata za Iliju Jovanovića (1801), sina Petra Jovanovića iz Rume. Imali su sinove Miloša, Kostu i Vladimira i kćerke Danojlu, Katarinu, Božicu, Jelenu i Draginju.
Ilija Jovanović je da dvojcom šabačkih trgovaca ortački ušao u posao preuzimanja koncesije za fabrikaciju potaši u planini Cer, koju je imao Stevan Radičević, popečitelj. Zbog političkih događaja 1842. kada je Stevan Radičević napustio Srbiju, propao je posao u koji je Ilija Jovanović bio uložio sav kapital[5].
Spasenija kćerka Petra Jovanovića, sestra Ilije Jovanovića bila je udata u Rumi za Iliju Matića. Matići su se iz Rume preselili u Šabac, gde su živeli Jovanovići. Matići su poreklom iz Raške, prvo su se doselili u Mačvu u Crnu Baru, zbog čega su ih u Rumi zvali i Crnobarić, da bi kasnije prešli u Srem u Rumu. Otac je izgleda učestvovao u ratovima protiv Napoleona u sastavu austrijske vojske. Ilija i Spasenija Matić imali su sinove Dimitrija, Mateju, Đorđa i Stevana Matića. Mateje Matića, kćerka je majka kompozitora Miloja Milojevića (1884-1946), Stevan Matić se istakao u borbama protiv Mađara, kad je zarobio jedan top i bio unapređen u kapetana, 1848. pod komandom Stevan Knićanin, ali je tom prilikom ranjen i kasnije je od posedica ranjavanja umro u Beogradu[6]. Brat od tetke Vladimira Jovanovića Dimitrije Matić, dr filozofije, ministar pravde i prosvete i profesor Velike škole, filozof hegelovske orijentacije imao je jednog sina i dve kćerke. Sin Dimitrija Matića bio je sanitetski pukovnik dr Stevan Matić, čiji je unuk poginuo na Sremskom frontu. Dimitrije Matić imao je kćerke Jelenu Čolak-Antić, udatu za potpukovnik Iliju Čolak-Antića, sina Koste Čolak-Antića, unuka kruševačkog vojvode Čolak Ante, starovlaškog kneza Maksima Raškovića i kapetana Jovana Mitrovića Demira (njihovi sinovi su dr Boško Čolak-Antić maršal kraljevog dvora, poslanik u Rimu i div. general Vojin I. Čolak-Antić (1877-1945)), i kćerku Persidu udatu za generala Dimitrija Đurića (1838-1893) (sa kojim je imala Milana Đurića, oficira, Stanislavu udatu za san. pukovnika dr Romana Sondermajera, Dragicu, Spaseniju Ristić (autorku Patinog kuvara, udatu za kapetana Đorđa Ristića, Velizara i Ljubicu udatu za pukovnika Mihaila Naumovića).
Vladimir I. Jovanović (1833—1922)
urediVladimir Jovanović se 1868. venčao sa osamnaestogodišnjom Jelenom Marinković, kojoj je stric bio prof. dr Vuk Marinković lekar, prof. Liceja u Beogradu čija kćerka Hristina je bila udata za Nikolu Hadži-Tomu, sina Hadži-Tome. Jelene Marinković, otac Maksim Marinković bio je novosadski trgovac, a deda sveštenik Kosta Marinković. Majka Jelene Marinković bila je Aleksandra, kćerka novosadskog trgovca Teodora Petrovića i majke poreklom iz Hercegovine. Maksim i Aleksandra Marinković imali su Kostu, Jovana, Aleksandra, Đuru i Jelenu, ženu Vladimirovu, a majku Slobodana Jovanovića. Venčani kum bio je Vladimiru Jovanoviću Svetozar Miletić[7].
Slobodan V. Jovanović (1869—1958)
urediRistići
urediPravda Jovanović, kćerka Vladimira Jovanovića bila je udata Ristić. Imala je jednog sina.
Miloš I. Jovanović
urediMiloš Jovanović, sin Ilije Jovanovića, umro je mlad u 26 godini života.
Konstantin Kosta I. Jovanović
urediKonstantin Kosta I. Jovanović (1838-1923)[8], sin Ilije Jovanovića i Anđelije Spužić, trgovac i knjižar, bio je oženjen Dragom iz Beograda. Imali su dva sina Milorada i Bogoljuba i kćerku Bosiljku.
Milorad K. Jovanović
urediMilorad K. Jovanović, pravnik, inspektor MUP-a.
Bogoljub K. Jovanović
urediBogoljub K. Jovanović, završio je trgovačku akademiju u Gracu. Umro mlad u dvadesetoj godini.
Gmizovići
urediBosiljka Jovanović, kćerka Koste Jovanovića, bila je udata za Milana Gmizovića, trgovca. Imaju sina Branislava.
Markovići-Jovanovići
urediBožica Jovanović, kćerka Ilije Jovanovića i Anđelije Spužić, bila je udata za Jovana Markovića, abadžiju u Šapcu. Imali su sina Vladimira.
Vladimir J. Jovanović (1859—1899)
urediVladimir J. Jovanović književnik i pesnik, sin Jovana Markovića i Božice Jovanović, kćerke Anđelije Spužić, sestrić istoimenog Vladimira Jovanovića. Završio je istorijsko-filološki odsek Velike škole. Osnovnu školu i nižu gimnaziju završio je u Šapcu, a dalje nastavio školovanje u Beogradu, gde je stanovao kod ujaka Vladimira Jovanovića i podučavao njegovu decu, svoju braću od ujaka Slobodana Jovanovića i Pravdu Jovanović. U vreme kada je njegov ujak bio ministar finansija počeo je da radi u Ministarstvu finansija 1876. Upisao se na Veliku školu 1878. gde je studirao filozofiju i istoriju. Od 1880. do 1882. radio je u Ministarstvu prosvete i Državnoj štampariji, istovremeno je i pomoćnik urednika službenih Srpskih n ovina. Studije je završio 1882. Bio je gimnazijski profesor u valjevskoj gimnaziji, šabačkoj gimnaziji i Prvoj beogradskoj gimnaziji. Prevremeno je penzionisan zbog bolesti. Umro je u Šapcu 1899. Odlikovan je ordenom Svetog Save 5. reda. Jovan Skerlić napisao je esej o njemu Vlada Jovanović.
Objavio je više zbirki poezije Iz udovskog života, Crtice iz samačkog života, Iz detinjstvo, Ašikov grob, Realista, Amazonke, Pogašene zvezde, Iz bračnog života.
Gligorijevići
urediJelena Jovanović, kćerka Ilije Jovanovića i Anđelije Spužić bila je udata za Vlajka Gligorijevića, terziju u Šapcu. Imali su sina Dušana i kćerke Mariju i Leposavu.
Kapetan 1. kl. Dušan V. Gligorijević
urediKapetan 1. kl. Dušan Gligorijević, unuk Anđelije Spužić, bio je oženjen Slavkom Vilotijević, kćerkom trgovca Vilotijevića iz Valjeva. Vilotijevići su bili u srodstvu sa Nenadovićima.
Imali su dva sina.
Kapetan 1. kl. Dušan V. Gligorijević je umro mlad.
Protići
urediLeposava Gligorijević bila je udata za Jevrema Protića činovnika MUP-a, sina valjevskog prote Živojina Mirkovića. Imali su četiri sina.
- Poručnik Živojin Protić. Umro mlad posle ratova u Kikindi.
- Vladimir Protić, bogoslov
- Andrija Protić, lekar
- Stevan Protić
- Vladislav Protić
Mitrovići
urediDraginja Jovanović, kćerka Ilije Jovanovića i Anđelije Spužić bila je udata za pešadijskog kapetana Stevana Mitrovića.
Vidi još
urediReference
uredi- ^ O Ostoji Spužu i njegovoj porodici vid. u Vladimir Jovanović, Uspomene, BIGZ, Beograd (1988). str. 20- 21.
- ^ Dr Branko Peruničić: „Popis žitelja i njihove imovine u Šapcu 1862. godine“. str. 322, „Godišnjak istorijskog arhiva“, broj 5, Šabac 1967. godine
- ^ a b Vid. Dom porodice Pavlović http://www.domporodicepavlovic.org.rs/pages/program.htm Arhivirano na sajtu Wayback Machine (10. oktobar 2010) - 17k -
- ^ Simo C. Ćirković: Ko je ko u Nedićevoj Srbiji 1941-1944, izd. Prosveta, Beograd 2009, odrednica „Pavlović, Leposava-Bela St.“ pp. 388.
- ^ Vladimir Jovanović, Uspomene, Beograd (1988). str. 19.
- ^ Milan Jovanović Stojimirović, Siluete starog Beograda, Beograd (2008). str. 658. Vladimir Jovanović, Uspomene, Beograd 1988
- ^ Vid. Vladimir Jovanović, Uspomene, Beograd (1988). str. 268–270.
- ^ Srpski biografski rečnik, tom 4, Matica srpska, Novi Sad, 2009. godine, odrednica „Jovanović, Kosta“. str. 538–539.