Crkva Svetog Ilije u Novom Topolju
Srpska pravoslavna crkva Svetog Ilije u Novom Topolju je hram koji pripada slavonskom vladičanstvu.
| Crkva Svetog proroka Ilije u Novom Topolju | |
|---|---|
 | |
| Osnovni podaci | |
| Jurisdikcija | Eparhija pakračko-slavonska Srpska pravoslavna crkva |
| Osnivanje | 1778. |
| Osnivač | Lokalni srpski pravoslavni narod |
| Mesto | Novo Topolje, opština Donji Andrijevci kod Slavonskog Broda |
| Država | Hrvatska |
Istorija
urediStarija crkva Svetog proroka Ilije je podignuta 1847. na starijem crkvištu iz 1778. godine. Ikonostas je slikao Đorđe Protić iz Sombora. Crkvu su srušile ustaše na Božić (pravoslavni) 1941. godine.[1] Ured za rušenje pravoslavnih hramova iz Zagreba je imao zadatak da ovlasti određene ljude za rušenje srpskih hramova u NDH. Tako je srušena i pravoslavna crkva u Novom Topolju. Povjerenik glavnog ustaškog stana u Zagrebu, Praška ulica broj 2, izdao je 20. marta 1942. jednu uredovnu potvrdu. Iz nje se vidi da je Đuro Grižanović namješten od tog ureda kao građevni palir i da je ovlašten dovršiti rušenje objekta (pravolavne crkve) u Novom Topolju, kao i sprovesti prodaju materijala, po posebno izdanim uputama. Grižanović se 1. aprila 1942. javio opštinskom poglavarstvu u Garčinu gdje preuzima 20 predmeta porušene pravoslavne crkve u Novom Topolju. Zapisnik o tome su potpisali općinski biljenik Petar Miler i svjedoci Franjo Penko i Luka Kuzmanović. [2]
Nova crkva je podignuta 1987/88. Znatno je oštećena, ali ne i srušena 1991/92.[3] Ponovo je obnovljena i posvećena 2003. godine. Parohija obuhvata selo Novo Topolje.[4]
Galerija
uredi-
-
-
-
-
-
-
-
U porti hrama je spomenik borcima protiv fašizma i žrtvama fašizma iz Novog Topolja -
.jpg)
Vidi još
uredi- Crkva Svetog velikomučenika Đorđa u Slavonskom Brodu (1780—1941)
- Crkva Svetog velikomučenika Đorđa u Slavonskom Brodu (1988-1991)
- Crkva Svetog sveštenomučenika Đorđa slavonskog u Slavonskom Brodu
- Pravoslavna kapela svete mučenice Sofije (Slavonski Brod)
- Kapela Svete Petke kod Rastušja
- Crkva Svete Trojice u Klokočeviku
- Crkva Rođenje Presvete Bogorodice u Trnjanima
Izvori
uredi- ^ Novak 1986, str. 694.
- ^ Kostić, Milan (2024). Catena mundi, knjiga I, 5. izdanje, Drama konfesionalnosti. Catena mundi. str. 313.
- ^ Slavonska eparhija.
- ^ Arhijerejska namjesništva.
Literatura
uredi- Novak, Viktor (1986). Magnum Crimen, pola vijeka klerikalizma u Hrvatskoj (reprint izdanje). Nova knjiga, Beograd.