Jugoslovenska kinematografija
Jugoslovenskoj kinematografiji pripadaju filmovi koji su se proizvodili u Jugoslaviji.
Pregled
urediSocijalistička Federativna Republika Jugoslavija imala je međunarodno priznatu filmsku industriju. Jugoslavija je prijavila mnoge filmove za Oskarovu nagradu za najbolji film na stranom jeziku, od kojih je šest nominovano. Filmske kuće uključuju Jadran film iz Zagreba, SR Hrvatska; Avala film iz Beograda, SR Srbija; Sutjeska film i Studio film iz Sarajeva, SR Bosna i Hercegovina; Zeta film iz Budve, SR Crna Gora; Vardar film i Makedonija film iz Skoplja, SR Makedonija, Triglav film iz Ljubljane, SR Slovenija i dr.
Istaknuti muški glumci bili su Danilo Stojković, Ljuba Tadić, Bekim Fehmiju, Fabijan Šovagović, Mustafa Nadarević, Bata Živojinović, Boris Dvornik, Ljubiša Samardžić, Dragan Nikolić i Rade Šerbedžija, dok Milena Dravić, Neda Arnerić, Mira Furlan i Ena Begović predstavljaju istaknute jugoslovenske glumice. Među afirmisanim filmskim režiserima bili su: Emir Kusturica, Dušan Makavejev, Goran Marković, Lordan Zafranović, Goran Paskaljević, Živojin Pavlović i Hajrudin Krvavac. U mnogim jugoslovenskim filmovima su igrali eminentni strani glumci poput Orsona Velsa i Jula Brinera u filmu nominovanom za Oskara Bitka na Neretvi i Ričarda Bartona u Sutjesci. Takođe, mnogi strani filmovi su snimani na lokacijama u Jugoslaviji uključujući i domaće ekipe, kao što su Snaga 10 iz Navarona sa Harisonom Fordom, Robertom Šoom i Frankom Nerom, Božji oklop sa Džekijem Čenom, kao i Bekstvo iz Sobibora sa Alanom Arkinom, Džoanom Pakulom i Rutgerom Hauerom. Pulski filmski festival je bio zapažen filmski festival.
Partizanski film je podžanr ratnih filmova, nastalih u Jugoslaviji tokom 1960-ih, 1970-ih i 1980-ih godina. U najširem smislu, glavne karakteristike partizanskih filmova su da se dešavaju u Jugoslaviji tokom Drugog svetskog rata i da su glavni protagonisti partizani, dok su antagonisti sile Osovine i njihovi saradnici. Izvan Jugoslavije, partizanski filmovi su bili posebno popularni u Kini.
Jugoslovenska kinoteka je bila jedan od osnivača Međunarodne federacije filmskih arhiva i bila je nacionalna kinoteka bivše Jugoslavije, osnovana 1949. godine u Beogradu.
Filmovi
uredi- Bitka na Neretvi
- Sutjeska
- Valter brani Sarajevo
- Sjećaš li se Doli Bel?
- Ko to tamo peva
- Most (film)
- Lude godine
- Maratonci trče počasni krug
- Dom za vešanje
- Tko pjeva zlo ne misli
- Otac na službenom putu
- Skupljači perja
- Kelly's Heroes
- Captain America (1990 film)
- Armour of God
- A Corpse Hangs in the Web
- Le Prix du Danger
- High Road to China
- Transylvania 6-5000 (1985 film)
- Genghis Khan (1965 film)
- The Trial (1962 film)
- W.R.: Mysteries of the Organism
- The Long Ships (film)
- Taras Bulba (1962 film)
- Escape from Sobibor
- Score (1974 film)
- Old Shatterhand (film)
- Winnetou film series
- Kapò
- Man and Beast
- Destination Death
Televizija
urediVidi još
urediDodatna literatura
uredi- Daniel J. Goulding (2002). Liberated Cinema: The Yugoslav Experience, 1945-2001. Indiana University Press. ISBN 0-253-34210-4.
- Anikó Imre (7. 8. 2012). A Companion to Eastern European Cinemas. John Wiley & Sons. str. 220—. ISBN 978-1-118-29435-2.
- Jugoslovenska kinoteka: 1949-1964. Jugoslovenska kinoteka. 1964.
- Savez filmskih radnika Jugoslavije (1966). Dvadeset 20 godina jugoslovenskog filma 1945-1965. Festival jugoslovenskog filma.
- Yugoslav Films. Películas Yugoslavas. Jugoslawische Filme.
- Janevski, Ana. „‘We can’t promise to do more than experiment.’” (PDF). Quaderns portàtils. Arhivirano iz originala (PDF) 14. 05. 2019. g. Pristupljeno 20. 08. 2022.
Spoljašnje veze
uredi- „Jugoslovenska kinoteka” (na jeziku: srpski). Kinoteka.